این مقاله با مفروض گرفتن اینکه فلسفه اسلامی و فلسفة سیاسی اسلامی وجود دارد  در پی تبیین این پرسش است که فلسفة‌ سیاسی اسلامی به چه معنی است و چه تلقی‌هایی  از آن وجود دارد و در ذیل این معانی و تلقی‌ها، چه مکاتبی در حوزه فلسفة سیاسی شکل گرفته‌اند. در تحلیل چیستی و معنای فلسفه سیاسی اسلامی، دیدگاه‌ها و تلقی‌های گوناگونی ارائه شده یا قابل ارائه است، برخی از این تلقی‌ها شبیه یا نزدیک به هم هستند، بر...

سینما به سبب ماهیت جمعی و ارتباطش با صنعت، ثروت، مخاطب و قدرت، مهم ترین هنر قرن جدید به شمار میرود که می تواند ماهیت فلسفه سیاسی زمانه را در خودش منعکس سازد، نسبت به آن واکنش نشان دهد و با مشاهده تز و آنتی تزهای تولید شده میان فلسفه سیاسی ترویجی قدرت و واکنش سینما، سناریوهای احتمالی و پیش روی جامعه و قدرت را پیش بینی نمود. قدرت برای ترویج و حتی مقابله نیازمند فلسفه سیاسی است. فلسفه سیاسی، خط کش...

ضرورت پرداختن به مباحث مربوط به حوزه اندیشه امام خمینی (ره )در دوران پس از انقلاب شکوهمند اسلامی و بخصوص در این زمانه بر کسی پوشیده نیست امروزه بازکاوی اندیشه های مربوط به آن حضرت مارا در جهت پیشبرد انقلاب اسلامی و هدایت به راهی که آن حضرت به عنوان معمار بزرگ این انقلاب مد نظر داشته است یاری می دهد . آنچه پیش رودارید سعی و تلاشی است در توصیف وتبیین موضوع راهبردهای دفاعی و بنیانهای اسلامی آن و...

در بررسی موضوعات سیاسی از دیدگاه احادیث به اصل مهم جهاد برمی خوریم؛ اصلی که موجودیت اسلام و عزت و استقلال مسلمانان وابسته به آن بوده و در دفاع از ممالک اسلامی، و توسعه قلمرو جغرافیایی اسلام به ویژه در صدر اسلام و گسترش فرهنگ توحیدی در جهان، نقش اساسی داشته است. فلسفه تشریع جهاد و مبنای مشروعیت آن، فارغ از ارزش های مادی و نژادپرستی و توسعه طلبیِ قدرت طلبان، و دست یازی به ثروت های ملل دیگر ـ که در...

اغلب کسانی که دربارة آرای سیاسی ابن سینا نوشته اند به طور ضمنی اعتراف نموده اند که ابن سینا، در باب سیاست و تدبیر مُدُن، اندیشة سیاسی به معنای رایج ندارد. در این میان، جیمز دابلیو موریس در مقاله ای تحت عنوان «فیلسوف ـ پیامبر در فلسفة سیاسی ابن سینا» نگاهی متفاوت به فلسفة سیاسی ابن سینا دارد که تقریباً در تعارض کامل با دیگر دیدگاه های مطرح در این باب است. موریس معتقد است که از نظر ابن سینا فلاسفه ...

گرچه بحث از رشته فلسفی مستقلی تحت عنوان متافلسفه (Metaphilosophy) پیشینه چندانی ندارد، وبویژه بعد از تاملات جدی کانت در باب هویت معرفتی فلسفه آغاز ودر دهه 1960 به عنوان یک موضوع جدی طرح شده است. اما از همان آغاز ظهورتفکر فلسفی در یونان _ هرچند به نحو جنبی وپراکنده _بحث از چیستی خود فلسفه ومباحثی چون موضوع ، غایت وروش فلسفه یکی از مباحث فلسفی بوده وارسطو چنانکه در این مقاله بدان پرداخته ایم در م...

نسبت تخیل و سیاست کم¬تر مورد عنایت پژوهشگران حوزۀ فلسفۀ سیاسی بوده است. پژوهش حاضر بر آن است این نسبت را در چارچوب فلسفۀ سیاسی اسلامی-ایرانی و با تأکید خاص بر اندیشه¬های شهاب الدین سهروردی، بنیانگذار حکمت اشراق، به بحث بگذارد. برخلاف فلاسفۀ یونانی و غربی که بر عقلانیت و جایگاه آن در فلسفه تأکید داشتند، حکمای مسلمان، به ویژه در ایران، برای توضیح فلسفی نبوت و لوازم معنوی آن، عنایت ویژه¬ای به خی...

فارابی از بزرگترین نمایندگان فلسفه سیاسی و شاخص ترین چهره سیاسی دوره اسلامی است. پژوهشگران فلسفه سیاسی، سیاست مدنی در تفکر معلم ثانی را جزیی از نظام عام فلسفه او می‌دانند. فارابی سیاست مدنی را در افق فلسفه وجود مطرح می‌کند و با توجه به دریافتی که از مراتب هرمی موجودات و کیفیت صدور و ارتباط آنها با سبب اول دارد به استنتاج هستی مدنی انسان و مرتبه وجودی مدینه می‌پردازد. فارابی الهیات و سیاست را در...

شیوه اجتهادی امام با نقادی اجتهاد مصطلح و با نگاه جامع و نظام وار به دین، در پیدایش «نظریه فقه حکومتی و نهادی» و نوزایی اندیشه سیاسی ایران نقش اساسی داشته است.اما با وجود اقبال فزاینده نسبت به اندیشه سیاسی امام: همچنان مبانی، مولفه ها و زوایای روشیِ اندیشه سیاسی امام مهجور و ناشناخته باقی مانده است. بدین لحاظ، پژوهش در زوایا و ابعاد روش اجتهاد امام، کاری بنیادی و تاثیرگذار است. از این رو مسأله ا...