ملاصدرا با نو آوری بزرگ خودچهارجریان مختلف فکری از قبیل فلسفه مشإ ، فلسفه اشراق ،عرفان و کلام را که قبل از وی چندان با هم سازگار نبودند را در یک جریان قرار داد وبا استمداداز شهودات عرفانی در حل مسائل فلسفی ونیزبا برهانی نمودن مشهودات عرفانی و تطبیق آن ها با شــروع مقدس و توجیه وتایید وحیانی هر دو(مباحث برهانی و عرفانی) به ایجاد تعامل بین وحی وعقل وتهذیب نفس همت گماشت وبنای حکمت متعالیه ی خود را...

شیخ شهاب الدّین یحیی سهروردی، فیلسوف ِعارف، با حکمتی آمیخته از معرفت نظری و سلوک عملی است. در دستگاه فکری او، عناصری از تفکر ایران باستان، یونان قدیم و فرهنگ اسلامی، قابل رهگیری است. هدف اصلی او، احیای تفکّر اشراقی، از طریق بهره گیری از امتیازات سه فرهنگ فوق بود. سهروردی در دو آبشخور فکری- مکتب خسروانی و اندیشه­های اسلامی- با شیخ فریدالدّین عطّار نیشابوری در یک مسیر قرار می­گیرد. ابزار شناخت و ماهیت...

بسیاری از معارف مورد نیاز انسان از طریق معرفت شهودی حاصل می‏شود، و انسان مدرن، آفریننده و محصول تکنولوژیهای پیشرفته درعصر حاضر فراموش کرده به جز شناخت امور عادی و ساختن ابزارهای شگفت‏انگیز قابلیت شناخت حقایق هستی ورای محسوسات و رسیدن به حیات طیبه و آرامش حقیقی را نیز دارد و کمتر به معرفت شهودی توجه نموده است. نگارنده بر آن شد تا معرفت شهودی را به عنوان عالی‏ترین نوع شناخت مورد پژوهش قرا...

چکیده پژوهش حاضر با هدف شناسایی فلسفه تربیتی حضرت فاطمه(س) در زمینه های، هستی شناسی، شناخت شناسی و ارزش شناسی و استلزامات تربیتی هر کدام انجام شده است. این پژوهش توصیفی- تحلیلی است که با روش کتابخانه ای و مراجعه به کتب و منابع گوناگون که حاوی سیره نظری و تربیتی حضرت زهرا(س) بود، مطالبی جمع آوری شد و با طبقه بندی موضوعات با استنتاج و استدلال مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و نتایج ذیل استخراج گرد...

اساسی‌ترین اصل فلسفه سیاسی افلاطون، قرار گرفتن ساختار مدینه فاضله براساس قدرتی است که فقط از طریق معرفت و شناخت حقیقی به‌دست می‌آید. از دیدگاه افلاطون ملاک قدرت در جامعه معرفت است، به‌طوری که هرکس در جامعه معرفت بیشتری داشته باشد، شایستگی بیشتری برای کسب قدرت دارد. افلاطون چاره رهایی از بحران و دگرگونی سیاسی را استواری سیاست بر پایه معرفت و خرد می‌داند، بر این اساس او سیاست سوفسطائیان را به‌دلی...

عین القضات معرفت را دانشی می داند که از سوی خداوند بر دلِ عارفان تقوی پیشه و در طوری ورای عقل افاضه می شود. با وجود این، عقل و علوم مکتسب توسط آن، برای آدمی و به عنوان مقدمه ای در قابلیت یافتن برای دریافت معرفت ضرورت دارند. از نظر وی ارتباط عقل با طور ورای عقل مانند ارتباط نفس و بدن است و از این رو عقلِ غیرعارفان که به طور ورای عقل متصل نیست، با خودبینی و خودرأیی رو به فساد می رود، همچنان که بدن ...

       روش‏شناسی علمی، نظامی از قواعد و روش‌‌هاست که پژوهش بر اساس آن استوار بوده، ادعای معرفت ارزیابی می‌شوند. نظریه زمینه‌ای [1] می‌تواند به عنوان یکی از روش‌های پژوهش کیفی و مبتنی بر داده‌‌ها به تحلیل عالمانه‌ای در این زمینه دست یابد. این نوشتار با بهره‌گیری از پارادایم تفسیر اجتماعی و استقرا در آموزه‌های قرآن و با استفاده از فنون و مراحل نظریه زمینه‌ای به بررسی موانع اجتماعی تفکر در الگوی ا...

تهذیب نفس یا پاکی جان از زشتی های اخلاقی و آراستن آن به فضایل و اوصاف نیک و سر بعثت نبی اکرم (ص)، راه گشای تعالی انسان به سوی حق و مقدمه ی بازیافت آدمی به مقام قرب الهی است، بدین جهت آن حضرت فرمودند: «انی بعثت لاتمم مکارم الاخلاق» نقش اخلاق در تکون معرفت و رسیدن به لقای پروردگار و دریافت حقیقت، آنگونه که عارفان بدان معتقدند، همواره مورد توجه صوفیه و عرفا و حتی فلیسوفان اسلامی بوده است. اما...

کارکرد تذکری (تذکر به معرفت فطری) یکی از مهم ترین کارکردهای غیر استقلالی وحی است. انبیا و اولیای الاهی برای عملی ساختن این کارکرد و وظیفه وحی از روش های مختلفی بهره برده اند. متون وحیانی با ارائه نقش تبیینی (تبیین عهد و میثاق فطری، مفاد و خصوصیت آن)، نقش تعلیمی (آموزش دین، عبادت و دعا)، نقش انگیزشی (ایجاد حالت­های تکوینی موجب التجا و اضطرار) و نقش بازدارندگی (از بین بردن موانع فطرت)؛ به کارکرد ...

آنچه تاکنون کمتر بدان پرداخته‌اند، گفتار عارفان در نقد علم و معرفت است. در بادی امر نقد معرفت به وسیلة کسانی که خود به عنوان عارف؛ یعنی صاحب معرفت شناخته می‌شوند، در تناقض است، اما همین تناقض تأمل در ماهیت و ساختار حقیقی معرفت در نزد آن‌ها را ایجاب می‌کند. محمدبن عبدالله نفّری در المواقف هفتادوهفت موقف را در طریق عارف عنوان می‌کند که نظم مشخصی ندارد، اما به لحاظ ساختار و محتوا از الگویی...