نتایج سرشماری­های رسمی در ایران حاکی از این است که با گذشت زمان سهم جمعیت روستایی در کل جمعیت ایران رو به کاهش نهاده و بسیاری از روستاهای کشور خالی از سکنه شده­اند. آمارهای مهاجرتی در ایران نیز گویای مهاجرت شدید جمعیت از روستاها به شهرهای کشور طی نیم قرن گذشته بوده است. مجموع این موارد حاکی از شرایط نامناسب روستاهای ایران برای سکونت و جذب جمعیت می باشد.   مشکل ترک روستاها و تخلیه آن­ها توسط ر...

چکیده: در اولین سال های دهه 1340 خورشیدی تغییری در ساختار اجتماعی و اقتصادی روستاهای ایران پدید آمد و نظام دیرپای زمین داری دگرگون شد. تا پیش از پیدایش شرایط جدید که در نهایت به اصلاحات ارضی انجامید، دولت ها بر درآمد حاصل از تولید کشاورزی متکی بودند. اصلاحات ارضی در ایران از سویی بخش کثیری از دهقانان را از ستم ارباب رهانید و از سویی دیگر، با حذف مدیریت تولید زراعی و کشاندن سرمایه ها از روست...

موضوع مهاجرت‌های روستایی - شهری همواره مورد توجه اندیشمندان علوم اجتماعی، جغرافی‌دانان و اقتصاددانان بوده است. مقاله حاضر نیز در پی یک مطالعه موردی از وضعیت مهاجرت روستایی در شهرستان زنجان تدوین شده است. نگرش ساختاری و توجه به توان‌ها و محدودیت‌های جغرافیایی ناحیه مورد مطالعه، دیدگاه غالب در این مقاله است. محدوده مطالعه نیز شامل شهرستان زنجان (بر اساس تقسیمات اداری تا سال1375 )بوده که اطلاعات م...

امروزه باتوجه به جایگاه و اهمیت جامعه روستایی در توسعه متوازن کشور و همچنین با عنایت به مسائل و مشکلاتی که این جامعه با آن مواجه است، اهتمام بر توسعه پایدار روستایی و نقش و جلب مشارکت های اجتماعی روستاییان یک امر ضوروری به نظر می رسد، هدف از انجام این تحقیق بررسی نقش دستگاههای اجرایی کشور (دولت) در فراهم ساختن مشارکت های اجتماعی روساییان  در توسعه پایدار روستایی است. براساس بررسی های انجام گرفت...

مهاجرت ماهیتاً فرایندی جنسیتی است، زیرا می‏تواند در ساختار جمعیتی مبدأ تغییر ایجاد کند و به تبع آن در بروز تحولات اقتصادی اجتماعی، به‌خصوص در ارتباط با جنسیت، تأثیر بسزایی داشته ‏باشد. هدف پژوهش تحلیل پیامدهای مهاجرت مردان سرپرست خانوار بر وضعیت اقتصادی و اجتماعی زنان جامانده در روستاست. روش تحقیق توصیفی‌ـ تحلیلی و حجم نمونه 289 زن سرپرست خانوار مهاجر در شهرستان مشهد بوده ‏است. تأثیرات مهاجرت در...

در ایران همانند سایر کشورهای در حال توسعه ، علاوه بر مهاجرت خانوارهای روستایی به شهر، مهاجرت انفرادی مردان به صورت قطعی یا فصلی نیز وجود دارد. بر این اساس پژوهش حاضر به شناسایی مهم‌ترین اثرات مثبت و منفی جنسیتی مهاجرت مردان سرپرست خانوار نواحی روستایی می‌پردازد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و از نوع تحقیقات کاربردی- توسعه-ای است. حجم نمونه 289 زن در 22 روستای دارای نسبت جنسی پائین در شهرستان مشهد ب...

رشد روزافزون جمعیت و مهاجرت روستاییان به شهرها، تنوع بخشیدن به اقتصاد روستایی را اجتناب ناپذیر کرده است. هدف این تحقیق کمک به سیاس تگذاران، تصمیم گیرندگان و دست اندرکاران در عرصه اقتصاد روستایی و تعیین اولویت سرمایه گذاری در مناطق اکوتوریستی شهرستان ارومیه است. یکی از بخش هایی که در مناطق روستایی دارای پتانسیل کافی برای سرمایه گذاری و رشد صنعت اکوتوریسم است، که می تواند باعث ایجاد تقاضا برا...

مطالعه در زمینه صنایع روستایی که بدون تردید یکی از شرورت­های مهم اقتصادی است چرا که افزایش جمعیت و به تبع آن کاهش امکانات باعث بیکاری افراد می­گردد مگر این که یک بخشی این کمبودها و مشکلات را کاهش داده و از آنها بکاهد.  لذا صنعتی کردن روستاها در مفهوم واقعی آن یکی از عملکردهای مهم، در جهت اشتغال، بالا بردن درآمد افراد و در نهایت جلوگیری از مهاجرت روستائیان به شهرها می­ باشد زیرا با خروج رو...

شهر بابلسر شهری جدید و تابع سنت های یک فرهنگ روستایی است که در یکصد سال اخیر رشد قابل توجهی داشته و نمی توان استخوان بندی آن را به صورت یک قلعه روستایی تصور کرد. عموما به صورت بکر و در اراضی پست اطراف خود رشد یافته است. به طور کلی سه عامل عمده شامل دریا، رودخانه و شبکه ارتباطی در توسعه فضایی، فیزیکی بابلسر تاثیر مستقیم داشته اند. جوانی جمعیت، مهاجرت بی رویه روستائیان به شهر بابلسر ا...

مهاجرت‌های روستایی از یک سو تحت تأثیر علل درهم‌تنیده و مختلفی‌اند و از سوی دیگر به پیامدهای گوناگونی منتج می‌شوند که جامعۀ بشری را به چالش کشیده‌اند. بنابراین، بررسی علل و پیامدهای این مهاجرت‌ها و تحلیل روابط بین آنها بسیار حائز اهمیت است و می‌تواند راهگشای برنامه‌ریزان این حوزه باشد. تحقیق حاضر با همین هدف و با استفاده از رویکردی تلفیقی و استفاده از روش مدلسازی معادلات ساختاری به مطالعۀ علل و ...