حاکمیت ولایت فقیه در عصر غیبت این سؤال را به دنبال می‌آورد که آیا محدوده اختیارات ولایت فقیه در حد اختیارات معصومین می‌باشد؟ یا این‌که اختیارات آنان کم‌تر و محدودتر از اختیارات معصومین است؟ به عبارت دیگر اختیارات ولایت فقیه در دایرۀ سیاست و حاکمیت مطلق است یا مقیّد؟ در این رابطه دو دیدگاه مطرح است عده‌ای از دانشمندان اسلامی برآنند که ولی فقیه در حوزه حاکمیت همانند معصومین  بسط الید می‌باشند و...

ارائه نظریه"حکومت اسلامی بر مبنای ولایت فقیه" از یک سو نشان از درک عمیق امام خمینی(ره) از تبار تاریخی اندیشه ای خود و از دیگر سو،آگاهی و شناخت کامل از شرایط زمان و مکان خود دارد.نظریه ولایت فقیه با دو چالش اساسی روبرو بود:نخست،چالش نظریه ولایت با مقتضیات و ملزومات عصر جدید که ایشان،جمهوری اسلامی را طراحی نموده و دیگری چالش تاریخی محدودیت"حسبه" اختیارات ولی فقیه بود که چالش درونی حکومت اسلامی در...

این مقاله به بازخوانی و بررسی سندی منحصر به فرد دربارۀ چادگان در دورۀ صفوی می پردازد که می توان به واقع آن را نخستین سند بازشناختۀ تاریخی دربارۀ پیشینۀ چادگان در عصر صفوی و قبل از آن دانست، حال آنکه قبل از بازخوانی این سند، قدیمی ترین منبعی که دربارۀ پیدایش و پیشینۀ چادگان گزارش کرده، کتاب خاطرات ظل السلطان یا تاریخ مسعودی است. بدین روی، این مقاله افزون بر معرفی و بازخوانی این سند و تحلیل پاره ...

در این مقاله بر آن هستیم که در مورد این سؤال «آیا خمس از شؤونات ولی فقیه است یا نه؟» بحث کنیم یعنی گرفتن خمس و مصرف آن به عهده چه کسی است؟ آیآآآیا بعهده شخص ولی فقیه است؟ یا اینکه غیر ولی فقیه مانند مراجع عظام هم می توانند در گرفتن و هزینه کردن آن اجازه بدهند یا ندهند. بعد از بحث و ارائه دلائل به این نتیجه رسیدیم که خمس از شؤونات ولی فقیه در زمان غیبت کبری و برقراری حکومت اسلامی است. همانطوری ک...

پژوهش حاضر دارای دو بخش است؛ بخش نخست آن به فهرست اجمالی از شروط مشترک احراز منصب وزارت در آراء و آثار عالمان دینی و رجال دیوانی عصر عباسیان اختصاص یافته است و در بخش دوم میزان انطباق بین انتصاب‌ها با ویژگی‌ها و معیارهای لازم برای تصدی منصب وزارت، مورد بررسی قرار گرفته و سرانجام به این نتیجه دست یافته که بر رغم تاکید و توصیه سیاستمداران دیوانی مبنی بر شایسته سالاری و دقت در گزینش وزیران، خلفا ا...

ایلخانی و ایل بیگی دو منصب عالیه و مهم در نظام خان سالاری جامعه بختیاری بوده‌اند. ایلخان در جامعه بختیاری بالاترین مقام ایلی را داشته و پس از او، این ایل بیگ بود که همانند معاون یا دستیار او عمل می‌کرد. جامعه بختیاری به طور رسمی از دوره ناصرالدین شاه قاجار اتحادیه ایلی تشکیل داد و طی فرمان ناصرالدین شاه ایلخانی به نام حسینقلی خان دورکی در رأس آن قرار گرفت. اما خوانین بختیاری، برای رسیدن به مقام...

اهمیت و لزوم بررسی حدود وجوب اطاعت از فقیه واضح است. از آنجا که مرز اطاعت از فقیه فروتر از امام(ع) است. تعیین حدّ اطاعت از امام نیز ضروری است. از قدما و متأخرین کتاب یا رساله‌ای در این موضوع به جای نمانده است. نهایت این است که می‌توان از فتاوای آنان به نظراتشان دست یافت. آنچه دور از انتظار است عدم بررسی موضوع از سوی آن دسته از فقهای بزرگ متأخر است که رساله مستقلی در موضوع ولایت فق...

ولایت فقیه نظریه مرکزی گفتمان سیاسی فقهی شیعه در عصر غیبت است. با وجود روایت های مختلف از این نظریه، تبیین حضرت امام خمینی در میان سایر تبیین ها جامعیت و عمق نظری و کارکردی خاص دارد.ایننظریه با اندیشه ایشان آغاز نشده، بلکه توسط ایشان  به تکامل رسیده است. تأملات ایشان هرچند ظاهراً با تحولات و تطوراتی همراه بوده، لیکن گذر زمان و مهم‌تر از آن تأسیس نخستین حکومت  اسلامی مبتنی ب...

ضرورت حکومت و دولت، یکی از مهم­ترین مسائل در حوزۀ فلسفۀ سیاسی بوده است که بر ضرورت وجود آن تأکید فراوانی شده است؛ به‌طوری‌که این امر از صدر اسلام با تشکیل حکومت اسلامی توسط پیامبر(ص) آغاز شد و توسط ائمه معصوم(ع) و در ادامه حکومت­های غاصب پس‌ازآن، ادامه پیدا کرد. بر اساس نظریه سیاسی اسلام، در عصر غیبت، ولایت و ریاست دین و دنیای جامعه اسلامی در دست شبیه­ترین فرد به معصوم(ع) قرار می­گیرد که همانا ...