هرقوم و ملّتی در طول تاریخ و در سرزمین خود سرمایه هایی دارد که زمینه ساز پیش رفت های مادی، رفاهی و معنوی آن هاست. یکی از این سرمایه های معنوی که فرهنگ و تمدن آن قوم را می سازد، نوشته هایی است در زمینه های گوناگون و از جمله در موضوع تاریخ که به خودی خود بخشی بزرگ از زندگی مردم را در تمام جنبه های رفاهی، عمران، اخلاق، سیاست، آداب و رسوم، علم، شخصیّت فردی و اجتماعی، افکار و روحیّات، سنن، امثال و بسیا...

تاریخ، مرام و عملکرد حزب توده ی ایران(1320-1362 ش)به منزله ی یک تشکیل سیاسیِ دیرپا و تأثیرگذار در تاریخ معاصر ایران را طیفِ وسیعی از نویسندگان نقد و ارزیابی کرده اند.از ابتدای نگارش تاریخ این حزب تاکنون، آنچه در زبان های مختلف نوشته شده است، شامل کتاب، مقاله (در نشریه های حزبی، نشریه های مخالفان و منتقدان و نشریه های تخصصی)، حجم زیادی را در برمی گیرد.در میان این نوشته ها، خودنگاری یا تاریخ نگاری ...

نظر به سندی بودن دانش تاریخ، اعتبار نوشته­های تاریخی، در گام نخست، بستگی به میزان وثاقت منابع، مآخذ و هم­چنین چگونگی استفاده از آنها دارد. بدین سبب منبع­شناسی نوشته­های تاریخی بویژه تواریخ محلی که عمدتاً با چاشنی وطن­دوستی نگاشته شده، ضروری می­نماید. پژوهش حاضر ضمن بررسی منابع اطلاعاتی مولف تاریخ قم، به نحوه استفاده وی از آنها نیز پرداخته است. یافته­ها نشان می­دهد مولف مضاف بر منابع رایج مورد اس...

پس از شناسایی پنج نسخه در داخل و دو نسخه در لندن تلاش برای تهیه عکس یا کپی از آنها آغاز شد. کتابخانه موزه بریتانیا پس از دو بار مکاتبه ای که مدیر کتابخانه مرکزی دانشگاه فردوسی مشهد با آن انجام داد، از دادن کپی نسخه خود طفره رفت . اگر چه در پاسخ به نامه اول قول همکاری داده بود. کتابخانه دانشگاه کمبریج هم برای دادن کپی آن هم از یک سوم نسخه خود، مبلغی را درخواست کرد که تهیه و پرداخت آن تقریبا محال...

کوی (محله) در کالبد معماری، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی ـ اداری شهر در ایران، اهمیت بسیاری دارد. محله ها بر پایة هر کدام از عوامل فوق، شهرت و اعتبار می یابند و از همین منظر هویت محله ای پیدا می کنند. در منابع تاریخی، از آن میان تاریخ نوشته های محلی و جغرافیایی، آگاهی های بسیاری دربارة محلاتِ شهرهای گوناگون و وضعیت زندگی در هر محل ارایه شده است. محله از طریق برخی عوامل و یا اماکن و فضاهای عم...

مجمع الانشاء نام یکی از نسخه های خطی فارسی موزۀ بریتانیاست که بسیاری از کارشناسان و کتابشناسان از آن با عنوان مجموعۀ منشآت ابن ابوالقاسم حیدر بیک ایواوغلی نام برده اند. در این مقاله پس از معرفی این اثر، مطالب مفیدی دربارۀ اهمیت مجمع الانشاء، اسم و اقوام حیدر بیک ایواوغلی، زندگی نامۀ حیدر بیک و تاریخ تالیف و محتویات مجمع الانشاء نوشته شده که خواننده را با این اثر که در زمان صفویه نوشته شده است، ...

«امر سیاسی» از مفاهیم سیاسی است که هم فهم نظری و هم تطبیق مصداقی‎اش، دارای ظرافت‎های علمی و فنی خاصی است. امر سیاسی رفتار یا کنشی در عرصۀ عمومی و معطوف به منافع و مصالح جمعی ناشی از رویکرد تعاملی یا تخاصمی در محدودۀ «قدرت سیاسی» است. موضوعات و مفاهیم سیاست در تاریخ با توجه به مقولۀ امر سیاسی و این پرسش که چگونه می‎توان امر سیاسی را در منابع تاریخی رصد کرد و مورد شناسایی قرارداد، در محدودۀ: 1. «...

دانش تاریخ، تاریخ‌نگاری و معرفت تاریخی همواره یکی از موضوعات تحقیقاتی و مطالعاتی بسیار مورد علاقه صاحب­نظران و اندیشمندان پست­مدرن در غرب و برخی شارحان آنها در ایران بوده است. اندیشه­های پست مدرنیستی که برآمده از نحله­های فکری هرمنوتیکی بود، جنبشی بود علیه دیدگاه‌های به شدت پوزیتیویستی، قطعیت­گرا و عینیت­باور به‌ویژه در علوم انسانی. صاحبان و واضعان این اندیشه، با بازتعریف دانش تاریخ و معرفت تار...