چکیده «قول» مفهومی است که از دیرباز مورد توجه اندیشمندان اسلامی بوده و از منظرهای مختلف بدان پرداخته شده است. این مفهوم، گستره‏ای وسیع در ارتباط انسان با خود، جامعه و خدا به خود اختصاص داده است؛ به گونه‏ای که آدمی لحظات هم‏نشینی با خویشتن خویش را با سخن (کلام لفظی یا نفسی) سپری می‏کند؛ چنانچه در ارتباط مستقیم با آدمیان، اولین ابزار مورد استفاده او کلام است و حتی بخش وسیعی از مرور خاطرات جمعی...

قرآن کریم در آیات فراوان از "سمع" و "بصر" و "قلب" به عنوان ابزارهای شناخت نام برده است. نگاهی به آیات بیانگر آن است که "قلب" از منظر قرآن کریم، ابزاری برای تعقّل و تفقّه مطرح شده است و عمل فهم و ادراک به قلب نسبت داده شده است. قلب مرکز فهم و تدبّر صحیح و ابزار درک واقعیات و حقایق است. قرآن قلب را کانون ایمان، خشوع و محلّ الفت، رأفت و رحمت، رعب، نفاق، تکبّر و دیگر ارزش ها و ضدارزش ها معرّفی می کند. ...

پایان نامه پیش رو به این منظور سامان یافته است، که به این پرسش پاسخ دهد که باتوجه به علم معنا شناسی، معنا ومقصود از ذکر در قرآن کریم چیست؟ لذا با هدف تعیین دقیق معنای ذکر در قرآن و نشان دادن این که این کلمه تنها با معنای اساسی خود به کار نرفته است، این تحقیق انجام شده است. برای انجام این کار قبل از هر چیز آشنایی با مباحث معناشناسی لازم می باشد، که فصل اول کلیاتی در مورد این علم ارائه می دهد. ...

چکیده برای آیه ولایت تفاسیر متعددی ارائه شده است. مفسران فریقین دو دیدگاه کلی درباره تفسیر این آیه بیان کرده‌اند؛ مفسران شیعه آیه را دالّ بر ولایت و امامت امام علی7 می‌دانند، ولی بیشتر اهل سنت، ولایت در این آیه را مطلق دانسته، آن را به تمام مؤمنان نسبت می‌دهند. از آنجا که آیه ولایت، مصادیق ولایت مثبت را معرفی می‌کند و مسئله ولایت از اساسی‌ترین مباحث معرفتی- اعتقادی است، ضروری است که بیشتر دربار...

واژه «شیطان» که به دفعات در قرآن کریم آمده است، از پیدایش لفظ تا کسب مفهوم قرآنی­ اش تطور قابل ملاحظه­ ای داشته است. با معناشناسی این واژه به روش تاریخی، معلوم می­ شود بر خلاف تصور اکثر اهل لغت، لفظ «شیطان» اشتقاقی از ریشه «شطن» به معنی دور شد یا «شیط» به معنی سوخت و هلاک شد، نیست، بلکه در پیدایش این کلمه و حتی تطور معنای آن تا مفهوم قرآنی ­اش انتقال معانی حسی مقدم بوده است. اما در بخش معناشناس...

با اینکه رئالیسم مفهومی شناخته شده و پرکاربرد است، اما با رجوع به منابع مربوط روشن می شود که این مفهوم تعریفی یکسان و مورد اتفاق ندارد. پرسش هایی که در بحث از رئالیسم طرح شده اند، گسترده اند و به حوزه های مختلفی مانند وجودشناسی، الهیات معناشناسی، معرفت شناسی، منطق، روش شناسی،اخلاق تعلق دارند و به همین دلیل، در تعریف این مفهوم بسته به حوزة مورد بحث از معیارهای متفاوتی استفاده شده است. در این نوش...

در موضوع مدفن آدم (ع) چهار نگره در متون اسلامی بازتابیده است؛ مکه، نجف، هند، بیت المقدس. دو مکان نخست در روایات امامیه، مکه و هند و بیت المقدس در منابع روایی- تاریخی اهل سنّت گزارش شده است. پذیرش یکی از این چهار نگره مستلزم نفی اعتبار از سایر نگره­ها است لذا متون مذکور دچار تعارض درونی و تعارض بیرونی با یکدیگر در تعیین مدفن آدم (ع) هستند زیرا حداقل در سه حالت رابطه تباین میان آنها بر قرار است. ا...

قرآن، محور همه ارزشهای اسلامی بود و امت اسلامی، ناگزیر برای راهیابی به کمال و رفع کاستیهای فردی و اجتماعی خود، رو به سوی این کتاب آسمانی داشت و برای فهم معارف بلند آن و درک رمز و رازهای آن به تکاپوی پرداخت . این تکاپو به تنظیم و تدوین مسائلی انجامید که "علوم قرآن" نامیده شد. علوم قرآن به مقوله هایی اطلاق گردید که به شکلی در فهم و تفسیر قرآن تاثیر داشت و به عنوان مقدمه قرآن شناسی و قرآن فهمی بای...

معناشناسی به عنوان یکی از شاخه های زبان شناسی که به پیدایش معنا و سیر پیشرفت و تحولات آن می پردازد، روابط معنایی بین مفاهیم مختلف را شناسایی می کند و شبکه ای از معانی مرتبط را استخراج می کند، نقش بسزایی بویژه در حوزه مطالعات قرآنی و تفسیری داشته است. در این پژوهش با بررسی و نقد مکاتب مختلف معناشناسی قابل استفاده در مسیر فهم قرآن کریم، دیدگاه مکتب قوم زبان شناسی به عنوان برجسته ترین مکتب در این...

همانگونه که از خود کلمه معناشناسی استفاده می شود موضوع مورد بررسی و تحقیق این علم معنا است . حیطه عظیمی که تمامی حقایق بشری را در هر قالبی که تجلی کرده باشند (کلام، موسیقی، نقاشی، معماری...) در بر می گیرد . در مجموع می توان گفت که این علم با ارائه متدی تحلیلی، علمی و منسجم، خواهان تجزیه ظاهر مفاهیم و رسیدن به فاکتورهای تشکیل دهنده آن است و با حرکت از این فاکتورها به سمت قالبهای گوناگون تجلی آن ...