شناخت از توس دوران اسلامی به ویژه از قرن چهارم تا هشتم ه.ق مطلوب است اما این اطلاعات در مورد توس دوره ساسانی و اوایل اسلام بخصوص در مورد تاثیرات ساختار سیاسی– اجتماعی بر مکانیت و مکان گزینی شهر بسیار مبهم و تاریک است دراین پژوهش به منظور بررسی روندعوامل موثر در سکونت این شهر مهم دوران ساسانی و اوایل اسلام سعی شده است متون تاریخی معتبر ، بررسهای محوطه های ساسانی دشت توس و همچنین بررسی نظریات محق...

تمدن اسلامی یکی از دوره های ممتاز در تاریخ تمدن بشری است. لازمه تحقیق در این تمدن همچون هر تمدن دیگری دوره بندی آن است، زیرا دوره بندی تاریخی اساساً ناظر بر تحولاتی است که در اصل و متن حیات اجتماع بشری رخ می دهد و دیگر اینکه این امر سبب نظام بخشی ذهن مورخان در تنظیم اطلاعات تاریخی شده، امکان بررسی و شناخت فرایند و روند تحولات رویدادهای تاریخی در دوره های مختلف را فراهم می سازد. این تحقیق به روش ...

تزئین در هنر ایران، هم پیش از اسلام و هم در دوره ی اسلامی همواره از اهمیت خاصی برخوردار بوده است. قرن هشتم هجری یکی از غنی ترین دوره های هنر ایرانی- اسلامی است که پس از حمله ی مغول و به قدرت رسیدن ایلخانیان شکل گرفت. تزئینات معماری این دوره دارای طرح ها و نقوش زیبایی است که در این پژوهش به آن پرداخته شده است. هدف از این تحقیق بررسی عناصر تزئینی معماری ایلخانی از دیدگاه زیبایی شناسانه و کشف روای...

تزیینات معماری اسلامی به گمان بسیاری محققان، ماحصل منع تصویری دوران اسلامی بوده که هنرمندان را وادار نموده تا تلاش خود را معطوف استفاده از نقوش هندسی نموده و تزیینات منحصر به فرد و پیچیده موسوم به گره را خلق نمایند. اما پژوهش حاضر قصد بررسی سیر تحول نقوش هندسی تزیینات وابسته به معماری ایران، در دو دوره قبل و بعد از اسلام، با هدف نمایش تداوم یا گسست تزیینات را دارد؛ فرآیند بررسی با رهیافت های ...

مهاجرت تدریجی ایرانیان به هند، نفوذ اولیه آنان در دربار فرمانروایان محلی و کسب قدرت سیاسی که از دهه های میانی قرن هشتم آغاز شد به ماندگاری آن ها تا قرن سیزدهم هجری در دولت گورکانیان انجامید. برخی از این مهاجران در دربار گورکانیان به ویژه دوران پادشاهی اکبر، جهانگیر و شاه جهان، عنوان منصب دار که یک مقام نظامی بود کسب کردند و منشا اثر مهم در مظاهر مختلف فرهنگی و تمدنی از جمله معماری شدند. با این ...

بسیاری از محققان عرصه معماری بر اهمیت مبجث تداوم درمعماری ایرانی تأکید دارند. معماری ایران بنا بر نظر برخی از محققان و ایران شناسان حاصل تداوم تاریخی تمدن ایرانی است و می دانیم که این معماری در قرون اولیه اسلامی و به ویژه با تمرکز بر ساختن مساجد، رشد و شکوفایی قابل ملاحظه ای می یابد. در مطالعه تاریخ معماری ایران، تحقیق درباره معماری مساجد اهمیت بسیاری دارد.در این نوشتار به تبیین تداوم معماری ای...

چکیده: مناطق واقع شده در گستره فرهنگی ایران کهن بعنوان یکی از مهمترین سرزمینهای دوران اسلامی می¬باشد که انواع مختلف شیوه¬های معماری آرامگاهی را در خود جای داده است.به¬نظر می¬رسد که از دوره تیموریان به بعد،نوع دیگری از بناهای آرامگاهی که با استفاده از اشکال هندسی، شکل خاصی بنام نیم هشت در پلان آن پدید آورده و ساختار کلی بنا را تحت تأثیر خود قرار داده، بوجود آمده است.از قدیمترین و مهمترین نمونه¬ه...

 ایجاد و گسترش شهرها همواره از عوامل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و البته طبیعی تأثیر پذیرفته و فضاهای کالبدی شهر نیز تحت تأثیر این عوامل تکوین و رشد یافته اند. پژوهش حاضر بر آن است ضمن بررسی و تبیین روند کلی تحولات فضایی-کالبدی شهر بیرجند، این تحولات را در دو دوره زمانی مورد بررسی و تدقیق قرار دهد. دوره پیش از ورود تفکرات مدرنیته یعنی زمانی که حاکمیت معماری درون گرای بومی ایرانی، در کالبد ش...

در ماوراء النهر در سده های نهم تا دهم میلادی برای اولین بار ساختمان هایی پدید آمد که نماد ها و تزیینات دوران پیش از اسلام را از دیدگاه معماری در خود حفظ کرده بودند. این ویژگی ها به ویژه در ساختمان مقبره ها روشن تر متجلی شد. به تدریج از آغاز قرن دوازدهم میلادی، آرامگاه های دارای شیرازه و گنبد و پیش طاق های مُقوّس، و کاشی کاری و حکاکی روی سفال در معماری ظهور کرد. نگارنده در این مقاله برخی از آثار ن...

آرامگاه ها و بناهای یادمانی یکی از پرشمارترین آثار تاریخی بازمانده در معماری اسلامی ایران است، و زمینه ی مناسبی را نیز برای هنرمندان جهت به ثمر رساندن ایده های هنریشان متناسب با بنا، فراهم می سازد. ساخت این بناها بر دونوع مربع گنبد دار و برج های مقبره ای از سده ی چهارم هجری قمری با شکل گیری حکومت آل بویه و حکومتهای محلی شمال شرق ایران افزایش یافت و در دوره های بعد به ویژه در دوره ی سلجوقی و به ...