شناخت خدا، دغدغه اصلی انسان هاست و بشر از دوره های اولیه تاکنون، برای رسیدن به این هدف، راه های گوناگونی را رفته است؛ از شناخت شهودی و تزکیه دل تا معرفت عقلی و استدلالی. اما استدلال عقلی که یکی از راه های اساسی معرفت بشری است، همواره مورد نقد و نظر قرار گرفته است. برخی، باور به اثبات وجود خدا را نیازمند استدلال عقلی دانسته اند؛ در حالی که دیگران، وجود خدا را به خاطر فطری بودن و یا به دلایل دیگر...

چکیده: گلستان سعدی و مثنوی مولوی، این دو شاهکار ادب فارسی، هرچند به ظاهر در دو حوزه ی کاملاً متفاوت تألیف شده اند، اما تفکرات و اندیشه ها و مسایل مشترک فراوانی در این دو کتاب ادبی وجود دارد که حاکی از نزدیکی افکار و عقاید صاحبان آنهاست.ما در این پژوهش، با توجه به چهارچوب کلی اندیشه های سعدی و مولوی، این مضامین مشترک را تحت سه عنوان کلی خدا، انسان، طبیعت طبقه بندی نموده ایم. در بخش خداشناسی مس...

مسئله ی دجال در بیشتر ادیان مطرح و فتنه اش به تمام پیامبران گوشزد شده است. نخستین بار در رساله ی یوحنا به او اشارت رفته و مقصود یوحنا از دجال، کسانی است که درباره ی تجسم مسیح، آراء گوناگون دارند، و نیز هر روحی که تجسم عیسی را انکار کند، دجال است. در متون اسلامی نیز به صورت های گوناگون آمده است و در مورد اصل آن احتمالاتی داده شده است، برخی معتقدند که شخص است، برخی معتقدند، نوع و وصف است و ... . ...

پس از حمله توسعه طلبانه فرانسه به مصر در سال 1798م، روابط مصر و کشورهای عربی با غرب گسترش پیدا کرد. این روابط پس از خروج فرانسه از مصر در سال 1801م و بویژه در دوره محمد علی پاشا و اسماعیل پاشا به اوج خود رسید. هر چند این روابط زیان های جبران ناپذیری به این کشور وارد کرد و در واقع نوعی تهاجم فرهنگی نیز بود، اما باعث بیداری ملل عرب و آشنایی روز افزون آنها با علوم و فنون جدید گردید. از این رو بسیا...

یکی از حوزه های نسبتاً گستردة پژوهش در ادبیات تطبیقی معاصر، حوزة مضامین و موضوعات است. موضوع، یک مادۀ تاریخی و فرهنگی و از عناصر تشکیل دهندۀ متن است، از این رو قابلیت تحلیل و بررسی را دارد. برخی از موضوعات و مضامین، فراملّی و جهان شمولند؛ مانند زندگی و مرگ، خیر و شر، دادگری و ستمگری، عشق و نفرت، جوانمردی و سخاوت و... . مطالعۀ تطبیقی در حوزۀ مزبور می تواند به تبیین فصلی هرچند کوتاه، از تاریخ افکار...

شعر جاهلی را باید آیینة تمام نمای زندگی اعراب جاهلی دانست؛ شعری که تصویرگر حیات مردم آن دوران بوده و پیرامون آن شکل می گیرد. شاید بتوان گفت بحث اطلال در مقدمة قصاید جاهلی و توجه به آن، از رایج ترین موضوعات شعر جاهلی به شمار می­آید. وقوف بر اطلال، و گریستن بر آنها، به شعر جاهلی محدود نشده، و شاعران دوره های بعد نیز از این فن در مقدمة قصاید خود بهره برده اند، حتی در عصر عباسی نیز با وجود کمرنگ شد...

یافتن و مقایسه موضوعات مشترک در اشعار اخوان و ابوماضی این فرصت را فراهم می کند، تا از افکار و اندیشه های مشابه این دو شاعر نوگرا پرده برداریم؛ و به این مهم دست یابیم که حد و مرز جغرافیایی، و هم چنین فرهنگ و دین متفاوت نزد شاعران مردمی، مانعی برای رسیدن به همسواندیشی نیست. چراکه این دو شاعر ضمن مقدس شمردن اعتقادات خود، فرادینی و فرامرزی می اندیشند، و شعرشان بازتاب ناله و درد مردم جامعه ای است که...

این مقاله، مقایسه و مقارنه مختصری است بین حافظ و ابن فارض؛حافظ، سراینده زیباترین و عالی ترلین شعر رندانه – عاشقانه و عارفانه با این فارض حموی مصری بزرگترین و مشهورترین شاعر عارف عرب با فاصله یکصدو شصد سال که دارای وجوه افتراق و اشتراک بسیار هستندو در این مقاله ، قصد بحث تفضیلی و پرداختن به اصول و مبانی مشرب فلسفی و اخلاقی و ممیزات مکتب عرفانی و تجزیه و تحلیل عناصر هنری وفنی و زیبا شناختی و خیال...

از آن جا که شعر زبان اسرار دل است و مخلوق عاطفه های حسّاس، شاعری نوعی کیمیاگری شناخته شده است در حوزه پیوند الفاظ با موسیقی. در میان سرامدان شعر فارسی، فرّخی نمونه کامل شاعرانی است که در تلفیق مضامین شعر با موسیقی گام های استوار برداشته است. وی را در حوزه الفاظ به حُسن انتخاب کلمات خوش آهنگ، فصیح، رشیق و دلاویز باید ستود. براستی در رعایت تناسب معانی و مضامین و تلفیق آنها با موسیقی کلمات و ترکیبات ...