نماز ستون دین و نزدیکترین راه به حق است؛ برپا داشتن آن با حضور قلب، موجب دست‌یابی به گنج‌های اسرار و حقایق الهی و در نتیجه سبب تقرب به معشوق سرمدی است. نماز بهترین و کارآمدترین سلاح نبرد با ابلیس و خدعه‌های اوست. نماز بدرقة آدمی است تا وی را از چنگالِ دیو نفس برهاند و نخستین پیمان بندگی وی با حق را تجدید کند. فریضه‌ای که حضرت رسول(ص) آن را «قرّة العین» خویش شمرده دارای چنان شأن و فضیلتی است که ...

از آیات، روایات و احکام اسلامی برمی­آید که قرآن، پیامبر و صحابه توجه بسیاری به حضور اجتماعی فرد مسلمان داشته­اند و انزوای راهبانه را امری ناپسند می­دانسته­اند و به ­همین علت عالمان و فقیهان منتقد تصوف نسبت به این جریان بدبین­اند و وجود رفتارهای انزواطلبانۀ پیروان بعضی از طرق و سلاسل، منتقدان تصوف آنان را بر آن داشته که عرفان و معنویت را در تضاد با حساسیت­های اجتماعی بدانند و غفلت عرفا از محیط ز...

نماز ستون دین و نزدیکترین راه به حق است؛ برپا داشتن آن با حضور قلب، موجب دست‌یابی به گنج‌های اسرار و حقایق الهی و در نتیجه سبب تقرب به معشوق سرمدی است. نماز بهترین و کارآمدترین سلاح نبرد با ابلیس و خدعه‌های اوست. نماز بدرقة آدمی است تا وی را از چنگالِ دیو نفس برهاند و نخستین پیمان بندگی وی با حق را تجدید کند. فریضه‌ای که حضرت رسول(ص) آن را «قرّة العین» خویش شمرده دارای چنان شأن و فضیلتی است که ...

طریقه نقشبندیه اگرچه قبل از زمان محمد بهاء الدین نقشبند وجود داشته است، ولی به سبب نفوذ معنوی و اجتماعی وی، این طریقه به او منتسب شده است. التزام به شریعت، پیروی از مکتب ابن عربی، وجوب ارتباط با حکام و شرکت در مسائل سیاسی و اجتماعی، از مهم ترین ویژگی های این طریقه می باشد. پیروان این طریقه به اصولی پایبند هستند که پرهیز از غفلت حتی در امور غیراختیاری، سفر در وطن یا انتقال از صفات بشری به صفات ر...

چکیده در قرن سوم و در نیشابور به وسیله ی افرادی چون حمدون قصار و ابوعثمان حیری، جنبشی فکری علیه نظام حاکم تصوف شکل گرفت که به ملامتیه مشهور شد. اندیشه ی ملامتی نوعی اندیشه ی صوفیانه است که یکی از اصول آن سرزنش نفس است، نیز، صوفی ملامتی، با کتمان احوال و نیکی ها و عبادات، خود را در معرض سرزنش و ملامت دیگران قرار می دهد. به تدریج، افراط در این نظریه موجب پیدایش فرقه ی قلندریه گردید. خاقانی، ش...

عرفان وتصوّف از واژگانی هستند که بیان¬گر شیوه ی زاهدانه براساس مبانی شرع جهت رسیدن به حقّ می باشند. برای تصوّف منشأهای زیادی ذکر شده است. اهل تحقیق، آن را برگرفته از تعلیمات اسلام می دانند اگر چه در طول تاریخش داد و ستدهایی با سایر مکاتب فکری و دینی داشته است. موضوع اصلی تصوّف در واقع عشق الهی است و یک سالک برای رسیدن به این مقصد باید مقامات زیادی را طی کند. در مسیر سلوک، واردات زیادی بر قلب سالک ...

خاقانی از جمله شاعران عارف ادبیات فارسی است. اما از آن جایی که هنر غالب او در قصاید به ویژه قصاید مدحی، وصفی و زاهدان? اوست این جنبه از شخصیت او تا حدی مغفول مانده است. از طرف دیگر زبان فخیم و مطنطن و ناهموار او در قصاید نیز با موضوع عرفان و زهد، که زبانی نرم و هموار می خواهد همگون نیفتاده است. نگاهی عمیق یا حتی گذرا به سراسر دیوان خاقانی موید این سخن است. اگر چه عرفان زهد آمیز او در مقایسه با ...

مناجات یکی از نیازهای فطری بشر است. سنایی و عطار از سردمداران شعر عرفانی فارسی هستند،که در جای جای آثار منظومشان در صدد فرونشاندن عطش ناشی از عشق به خداوند هستند. آنها گاه خود به مناجات با خدا پرداخته و گاه از قهرمانان داستان حکایت-هایشان مدد گرفته اند و با پروردگار به راز و نیاز پرداخته اند. مناجات های موجود در مثنوی-های ایشان، گاه به منظور ستایش محض خداوند، گاه برای رفع نیاز خود یا دیگری و گا...

مهمترین سئوالی که هر انسانی در دوره ای از زندگی اش با آن مواجه می شود « پرسش از معنای زندگی » است. جدی بودن مسئله پرسش از معنای زندگی بدان جهت است که با تمام هویت انسان سر و کار دارد. لذا در این پژوهش بر آنیم تا مسئله معنای زندگی را از دیدگاه علامه محمد تقی جعفری و فردریش نیچه مورد بحث و بررسی قرار دهیم و در مقایسه آراء و اندیشه های این دو فیلسوف به نگاهی کلی و تبیینی شایسته از مباحث معنای زندگ...

زهد و پارسایی، یکی از رفتارهای بشر برای پرهیز از دنیاطلبی و منفعت جویی است که در نزد بیشتر جوامع و ادیان الهی دیده می شود؛ امّا زهد و پرهیزکاری زهاد اسلامی در عین دارا بودن ویژگی مذکور، دارای شاکله های متفاوتی چون توجّه به دین و دست نکشیدن کامل از زندگی دنیاوی است. در برهه ه ای از تاریخ اسلام، به دلیل دگرگونی های سیاسی و اجتماعی و همچنین بینش زهد مداراسلامی، زاهدان و نسّاکانی قد علم کردند که مشی ز...