در دهه های اخیر جنبش های بسیاری در سراسر جهان اسلام بوجود آمده اند، سلفی گری ریشه در باورهای بعضی نحله ها و جریان صدر اسلام دارد که امروزه از سوی داعیان و پیروانش در سراسر جهان در حال تبلیغ و نشر روایات و قرائت خود از اسلام می باشد. تحولات و فعل و انفعالات این جنبش نتیجه برخورد مدرنیته و جهان اسلام و رقابت های گروههای اسلامگرا و حمایت های خارجی بوده و طرح قدرتمندانه آن مدیون این تلاقی و برخور...

هدف این مقاله تحلیل و بررسی عقلانیت دینی و سکولار در اندیشه متفکران اسلام است. به منظور دست یابی به این هدف ابتدا به مفهوم و کالبد شکافی عقلانیت و سپس به ویژگی های عقلانیت دینی و سکولار پرداخته شده است. پس از بررسی الگوهای عقلانیت سکولار به تحلیل و بررسی عقلانیت مطرح در اندیشه متفکران مسلمان می پردازیم که به دو سرمشق تجزیه شده است. الگوی نخست، عقلانیت فلسفی است که با عقلانیت دینی پیوند دارد و ا...

امروزه در جهان اسلام، اهالی شهرها بیشتر مسلمان هستند. اختلاف طبقاتی شدید، آسیب های اجتماعی، آشفتگی جوامع و نظایر آن ها نیز حاکی از این موضوع است. اینموضوع به خاطر عدم بکارگیری مبانی ناب اسلامی و همچنین احاطه فرهنگ غرب بر زندگی مسلمانان است. دین اسلام دارای اصولی است که مبنای هر حرکتی در جهانکه م یتوانند به « نبوت، امامت، عدل، توحید و معاد » اسلام است. این اصول عبارتند از منظور دستیابی به چهارچو...

بی­شک، «جهانی­شدن» مهمترین و بارزترین پدیده­ی عصر ماست؛ هر چندکه اصطلاح جهانی­شدن در بعد اقتصادی متضمن همگرایی حوزه­های مختلف حیات انسانی است، لیکن در بعد فرهنگی، فرصت مناسبی برای تنوع و واگرایی فرهنگی در سطح جهانی فراهم کرده است. در این راستا، امنیت فرهنگی یکی از مهمترین چالش­های جوامع فرامدرن در عصر جهانی­شدن به شمار می­رود. قاره­ی اروپا به عنوان یک جامعه­ی فرامدرن، همگام با تشکیل و تثبیت اتح...

یکی از مسائلی که در فقه جایگاه مهم و البته مبهم دارد، مسئله «شأن» است. این مسئله به دلایلی از جمله قرابت مفهومی بسیار با عرف چندان مورد بررسی قرار نگرفته است. مسئله «شأن» با توجه به کاربرد گسترده ای که در مسائل فقهی به ویژه خمس، نفقه، زکات، حج و دیون دارد می تواند یکی از مهمترین و تعیین کننده ترین عوامل در استخراج الگوی مصرف و هزینه کرد انسان مسلمان باشد. همچنین نظریه مصرف تظاهری که نخستین بار ...

در فاصله قرن های دوم تا چهارم هجری, سیر و سفر در میان مسلمانان, رواج بسیاری یافت. فریضه حج و کنجکاوی علمی, از جمله انگیزه های آنان برای جهانگردی و سیر در آفاق بود. در این نوشتار سعی شده است تا با کندوکاو در نخستین منابع جغرافیایی اسلامی, توصیفی اجمالی از مهم ترین سفرهای جغرافیادانان و سفیران مسلمان, به دست داده شود.

چکیده در این مقاله تلاش شده است تا ضمن آشنایی با نگرش بنیاد گرایان به دولت و جامعه، خاستگاه خشونت و مبانی فکری آن مورد بررسی قرار گیرد.آنچه امروزه از بنیاد گرایی اسلامی در برداشت های مختلف دریافت می شود، پرداختن به این پدیده از منظر رفتاری است. درحالی که بنیاد گرایی از ریشه هایی در گفتمان دینی و در واقعیت معاصر تغذیه می کند. اگر چه این ریشه ها در بسترسنت اسلامی دارای کارکرد های دیگری بوده اما ب...

 برخى از روابط حقوقى میان مسلمان و کافر از نگاه آیات قرآن مورد نقد و بررسى قرار گرفته است. نویسنده، نخست به تبیین معناى واژه »کفر« پرداخته و »مشرک«، »کتابى ذمّى«، »کتابى حربى«، »کافرانى که شبهه احتمال نزول کتاب آسمانى درباره آنان وجود دارد«، »کسانى که براى آنان کتابى نیست، ولى حدود و احکام دارند«. »مرتد ملى« و »مرتد فطرى« را براساس آیات قرآن از اقسام کافر دانسته است. و با تأکید بر حقوق وضعى و طب...