نحویان بالاتفاق معتقدند قرآن مصدر و منشأ بنای اصول و قواعد نحو است. مکاتب مختلف نحوی هرکدام به طریقی از منبع فیاض قرائات قرآنی در رابطه با تدوین و تأیید قواعد نحوی خویش اثر پذیرفته اند اما مکتب نحوی کوفه در این زمینه بیشتر از دیگر مکاتب نحوی به قرائات مختلف قرآنی استشهاد نموده و استناد به قرائات را در سرلوحه کار خویش قرار داده است. کوفیان از قرآن در برابر خود افقهای تازه ای گشودند و همه قرائات ...

چکیده واقعۀ غدیر در جریان تاریخ اسلام، از سال دهم هجرى تا به امروز، چالش‌برانگیزترین مسئله میان مدرسۀ اهل‌بیت (علیهم‌السّلام) و مدرسۀ عامه بوده است. آیات غدیر از حیث شأن نزول، پژوهش‌های بسیارى از فریقین را به خود جذب کرده است. در مقالۀ حاضر برآنیم تا با برشمردن ویژگی‌هاى انبیا (ع) و ارزیابى امامت به‌عنوان پشتوانه و قرین رسالت در قرآن، و نیز با توجه به نقش اساسى اسباب‌النزول در تفسیر آیات و بیان ...

از دیرباز در ایران، آموزش و پرورش جایگاه ویژه ای داشته و با گسترش اسلام نیز بر اهمیت آن افزوده شده است. در کنار جایگاه ممتاز آموزش در ایران، مراکز مرتبط با فعالیت های آموزشی نیز اهمیت یافتند. روند شکل گیری مدارس علوم دینی به صورت رسمی، با شکل گیری نظامیه ها در دورۀ سلجوقی آغاز شد و با فرازو نشیب هایی تا دورۀ قاجار نیز ادامه یافت. در شهر تهران، پایتخت ایران در این دوره، بیشترین تعداد مسجد- مدرسه...

رساله حاضر، درباره مغیرهبن شعبه بن ابی عامر و نقش او در تحولات سیاسی اجتماعی تاریخ صدر اسلام است. وی در سال بیست قبل از هجرت در شهر طائف متولد شد و در سال پنجم درحالی?که به گفته خودش هرگز قصد پذیرش اسلام را نداشت، در جریان سفری به اسکندریه، در دربار مَقُوقس تحقیر شد و در راه بازگشت همسفران خود را کشت و به مدینه پناهنده شد و اظهار مسلمانی کرد. مغیره در زمان پیامبراکرم? به موقعیتی دست نیافت و در د...

متکلّمان امامیّه ی در دو مدرسه کوفه و بغداد پیرامون مسائل مختلف، دارای دیدگاه های متفاوتی بوده اند و از جمله مهمترین اختلاف آنها در تعریف امامت و شوون آن یعنی علم و عصمت امام بوده است. امامت در دیدگاه متکلّمان اسلامی یعنی خلافت رسول خدا9 در امور دین و دنیا. طبق این تعریف گستره ی زعامت امام بر مسائل مربوط به حوزه دین و همچنین مسائل سیاسی و حکومت داری و تمامی امور مربوط به دنیا تسری و تعمیم می یا...

کوفه اردوگاهی نظامی بود که پس از فتح مدائن در سال هفده هجری به وسیله سعد بن ابی وقاص ساخته شد. سپس مردم از اطراف سرزمین های اسلامی به این شهر روی آوردند و کم کم از حالت اردوگاهی خارج شد و به صورت شهری مهاجرپذیر برای پیگیری فتوحات در ایران تبدیل شد. کوفه شهری نامتجانس و دارای طوایف و قبائل متعدد بود که قبیله ی واحدی به عنوان گروه حاکم در آن مطرح نبود. کوفه از یک سو همواره مرکز نهضت ها، امیدها و ...

دکتر مخزومی که با مشکلات صرف و نحوی دانش آموزان و دانشجویان عرب بویژه (عراقی) روبه رو شده بود‘درصدد برآمد نحوی ارائه دهد که به دور از مباحث پرتکلف و پیچیده باشد و در این راستا نحوی را که معتقد است به طبیعت زبان بیشتر نزدیک است تا نظر نحویان متکلم و فیلسوف مأب در کتاب (( فی النحو العربی نقد و توجیه)) که نگارنده مقاله برای تبیین آن تلاش کرده است ‘ مطرح ساخت . ناگفته نماند دکتر مخزومی الگوی عملی ن...

با فتح آذربایجان در دهه سوم هجری، گروه بزرگی از تیره ها ، عشیره ها و قبیله های گوناگون عرب، به سوی این سرزمین رهسپار شدند. این امر، علاوه بر اینکه در گسترش اسلام در این ناحیه سهمی بسزا داشته، می تواند دورنمایی از وضعیت تشیع را نیز در این سامان به دست دهد؛ زیرا با توجه به موقعیت عرب های مهاجر، موضع گیری مذهبی آن ها، در میان بومیان نیز اثرگذار بوده است. بررسی نقش مهاجرت قبایل عرب در تشیع آذربایجا...

چکیده پژوهش حاضر، تحلیلی از ویژگی های اخلاقی مردم کوفه از زبان امیرالمومنین?در نهج البلاغه است. این ویژگی ها دو گونه اند: مثبت و منفی، ویژگی های مثبت، از سخنان ستایش آمیز حضرت در مورد مردم کوفه و ویژگی های منفی، از بیانات نکوهش بار ایشان استخراج شده است. امام? با ستودن ویژگی های مثبتی چون پیشتازی آنان در جهاد و اطاعت از اوامر امام?، مردم را تشویق فرموده، و با نکوهش ویژگی های منفی همچون حق گر...

مطمئن‌ترین ابزار برای فهم کلام الهی، روایات تفسیری معصومان: است. این روایات را _ که عالمان و مفسران صحابه و تابعین از زمان صدور آن ارائه داده‌اند _ چه بسا بر اثر فهم گوناگون از روایات و همراهی عوامل مختلف، مکاتب و مدارس تفسیری مانند: مکه، مدینه، کوفه، بصره و شام پدید آمد. مکتب تفسیری کوفه را عبد الله بن مسعود، صحابی تأیید شدۀ پیامبر6 پایه‌گذاری کرد. ابن مسعود در نگاه امام علی7، «عالم به قرآن و ...