قدرت یافتن عباسیان تحولاتی بنیادین در ساختار حکومت پدید آورد و مشارکت اقوامو ملل مختلف در امور جای انحصارطلبی اعرا ب را گرفت . این دگرگونی ها، به ویژه نفوذایرانیان بر دستگاه خلافت، به رویکرد نخستین خلفا به اخذ و نشر علوم انجامید که درنهضت ترجمه متجلی گردید و از این رهگذر زمینۀ گسترش اندیشه های فلسفی وکلامی فراهم شد؛ از سوی دیگر این خلفا، خاصّه مأمون، با انگیزۀ کسب و جمع اقتدارسیاسی و مرجعیّت دینی...

جایگاه رفیع و شخصیت والای امام(علیه السلام) در فرهنگ شیعه و نیاز همیشگی جامعه مسلمین، به خصوص جامعه ما در عصر حاضر، به الگوگیری از روش های سیاست گذاری و حکومت داری امام علی(علیه السلام) ما را بر آن داشت که به بررسی و تبیین، یکی از جنبه های زندگی اجتماعی و سیاسی ایشان بپردازیم. امام علی(علیه السلام) در دوران حیات رسول اکرم(صلی الله علیه وآله) لیاقت و شایستگی خود را برای رهبری پس از ایشان، نشان ...

چکیده در این نوشتار بعد از تعریف، جایگاه و ضرورت کمال و فلسفه از دیدگاه فلاسفه اسلامی، به بحث کمال انسانی و نقش علم در رسیدن انسان به کمال مطلوب خود، پرداخته می شود. در ابتدا مفاهیمی همچون کمال انسان، معنا شناسی کمال، کمال اولی و ثانی، علم برتر و معنای فلســفه از منظر فیلسوفانی همچون ابن سینا، سهروردی و صدرالمتــألهین مورد بحث قرار می گیرند. در فصل دوم به معیارهای برتری علوم نسبت به یکدیگر پرد...

تهمت در خدمت دیانت !     حجت الاسلام محمد سروش محلاتی 1   1- استاد حوزه علمیه قم و عضو هیات علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه     خلاصه   برخی متدیّنان بر این باورند که می توان برای خدمت به دیانت از ابزارهای ضد اخلاق مانند «تهمت» به مخالفان استفاده کرد. این باور هر چند در سطح عده ای از «عوام» رواج دارد ولی ریشه در فتوای فقهی برخی علما دارد. آنها در استنباط های خود از یک روایت، تهمت زدن و نسبتهای دروغ...

در جهان معاصر، تحولات اخیر خاورمیانه از پردامنهترین و ژرفترین تحولات در ساختار سیاسی کشورهای منطقه به شمار میآید. این تحولات با اعتراضهای مردمی علیه حکومتهای خودکامه، به منظور دستیابی به مردم سالاری، نفی سلطه و ستمگری، حاکمیت قانون و استبداد ستیزی از تونس آغاز گردید و سپس به کشورهای دیگر از جمله مصر، لیبی، یمن، بحرین و سوریه رسید. این وضعیت در کشورهای تونس و مصر به برافتادن حکومت بن علی و حسنی ...

حکومت محلی آل کیا در فاصله قرن های هشتم تا دهم هـ . ق در بخشی از گیلان موسوم به « بیه پیش » قدرت را به دست گرفت . موقعیت طبیعی گیلان و اوضاع سیاسی ایران همزمان با فروپاشی ایلخانان ، زمینه ای برای قدرت یابی آنان فراهم کرد . ساختار حکومت آنان متّکی بر مذهب شیعه و زمینداری و امور نظامی بود و فرد حاکم در آن به عنوان بالاترین مقام سیاسی و مذهبی در رأس امور قرار داشت . آنها توانستند با کنار زدن دیگر ر...

سرزمین گیلان همواره در طول تاریخ برای حاکمان مرکزی ایران سرزمینی ثروتمند و دور از دسترس بود. همین مسئله نیز موجب مهاجرت اسماعیل میرزا به سرزمین گیلان گشت. اما در دوره شاه تهماسب وشاه عباس اول این شاهان دلایل و بهانه­های متعددی جهت تسلط بر این سرزمین داشتند. همسایگی گیلان با قفقاز، روسیه و، همچنین، ارتباط با عثمانی از مسیر قفقاز، ذخایر ارزشمند ابریشم، ارتباط آبی با اروپا، تبدیل این سرزمین به مخف...

گذار به دمکراسی همواره با چالش‌های مختلفی روبه‌رو بوده است. یکی از این چالش‌ها، تعقیب و مجازات مأموران رژیم قبلی یا سازش و اعطای عفو به آنها در ازای واگذاری حکومت است. همچنین وقوع جنگ‌های داخلی و تلاش برای پایان‌بخشی به آن نیز ضرورت اعطای عفو برای ترغیب مخالفان به زمین گذاشتن سلاح‌هایشان را ایجاب می‌نماید. در این مقاله در پی آن هستیم که با توجه به عدم صراحت قواعد حقوق بین‌الملل در رابطه با مشرو...

مشورت از امور مورد توجه عقلا و به معنی بهره‌مندی از آرای دیگران به منظور اتخاذ تصمیم نزدیک‌تر به صواب است. در مستحسن بودن مشورت تردید نیست، اما اینکه بر حاکم اسلامی با تمام اختیاراتی که شرعاً و قانوناً دارد، مشورت لازم و واجب است  یا نه، مسئله مورد بررسی است. موافقان و مخالفان لزوم مشورت به دلایلی متنی (کتاب، سنت) و غیرمتنی استناد کرده‌اند. این تحقیق دلایل عقلایی ضرورت به‌کارگیری مش...