با نگاهی به آثار نجومی انتشار یافته در سال های اخیر به این نتیجه می رسیم که بسیاری از کتاب هایی با عنوان های دانش نامۀ نجوم و فضا، انباشته از دانستنی های گوناگون دربارۀ هر ریز و درشت کیهان و فضا هستند. با این همه، مجموعۀ اخترشناسی و فضا از این قاعده به دور است و انبوه اطلاعات در آن دیده نمی شود و به مفاهیم پایه و اطلاعات ضروری پرداخته است. نگاه ویژه به معرفی اخترشناسان بزرگ در کنار معرفی مفاهیم...

بررسی پدیده دولت - ملت در عرصه عمومی ایران از دو نظر اهمیت دارد. اول اینکه دولت - ملت یکی از مجموعه هایِ نهادیِ جوامع نوسازی شده و مدرن است و بررسی پدیده مذکور در تجربه ایران موضوع با ارزشی است. دوم اینکه یکی از بحث های مناقشه انگیز در عرصه عمومی این است که ایران در فرآیندهای نوسازی اش در یکصد سال اخیر، از حیث استقرار سازوکارهای دولت - ملت (و مردم سالاری) همچنان درجا زده و می زند. این مقاله می کو...

حکومت زندیه به وسیله محمد کریم خان ملقب به وکیل الرعایا تأسیس و طی دوران فرمانروایی وی آرامش نسبی در ایران استقرار یافت اما پس از مرگ وکیل، بنیان این سلسه به دلایل متعدد از هم فرو پاشید. با توجه به عشیره ای بودن ساختار حکومت، هریک از خوانین زند که در بنیان گذاری این سلسله نقش فعال داشتند، خود را مستحق فرمانروایی یافتند. نفاق و جنگ های داخلی که بر اثر اختلافات خانوادگی روی داد، موجب عدم انسجام ح...

فضاهای شهری گره ها و مسیرهایی هستند که ضمن محصور بودن، باید از فعالیت و سرزندگی نسبی هم برخوردار باشند. چنین فضاهایی لزوماً باید دارای ویژگی های خاص فیزیکی و ادراکی باشند تا بتوانند سرزندگی را در خود پدید آورده و حفظ کنند. خیابان به صورت کانالی که برای حرکت اتومبیل است، با مفاهیمی که این مکان به عنوان فضای شهری می تواند داشته باشد، توافق ندارد. ارزش های بصری، کالبدی و عملکردی خیابانی که فقط برا...

چنانکه گفته شد تاریخ اجتماعی شهرها از جمله موضوعات مهم تاریخ ایران است که متاسفانه منابع تحقیقاتی در مورد این موضوع در گذشته بسیار اندک است. از آنجا که در تحولات جدید شهر سازی بسیاری از اماکن تاریخی و قدیمی در حال نابودی است انجام این گونه تحقیقات بسیار مهم بوده و ضروریست. دیگر اینکه با بررسی حوادث تاریخی و طبیعی پیش آمده در این محلات که تنها در سینه افراد کهنسال نهفته است می توان به مطالب مهم ...