چکیده «محکم و متشابه»، «نسخ» و «قرائات» از موضوعات مهم علوم قرآنی است. آیت الله معرفت در هر سه موضوع ضمن نقد دیدگاههای گذشته و رایج، به ارائه نظریاتی بدیع پرداخته اند. تعریف روشن از محکم و متشابه، تفاوت بین متشابه و مبهم، طبقه بندی تشابه به ذاتی و عرضی و ضابطه مند ساختن معانی تأویلی و باطنی، از جمله نوآوری های آیت الله معرفت در حوزه محکم و متشابه به شمار می رود. در موضوع نسخ، شاهد دو قرائت...

دربارۀ الفاظ متشابه قرآن مانند لوح، قلم، عرش، کرسی و ... دو دیدگاه اصلی وجود دارد. یک نظر آن است که این واژه ها در معانی محسوس، حقیقت، و در معانی معقول مجازند، اما طبق دیدگاه دیگر این واژه ها در معانی معقول هم حقیقت اند. طبق این دیدگاه، که آن را با الهام از غزالی «نظریۀ روح معنا» نامیده ایم، الفاظ بر ارواح معانی وضع شده اند و خصوصیات مصادیق در معنای اصلی وجود ندارد. اصل این دیدگاه از غزالی است ...

وقوع تشابه در آیات قرآنی و روایات معصومان(ع)، امری مسلّم است که در اقتضای الفاظ و عربیت زبان ریشه دارد. موضوع تشابه آیات، از دیرباز، بحث های فراوانی را در علوم قرآنی به خود اختصاص داده است؛ اما تشابه روایات، ویژگی و فلسفه ی وجودی آن در دانش حدیث، چندان مورد توجه قرار نگرفته است؛ حال آن که بر اساس ادلّه ی روایی، انقسام روایات معصومان(ع) به محکم و متشابه، قطعی است. علاوه بر این، فلسفه ی وجود متشابه...

زبان عربی که در دروة جاهلی از فصاحت و بلاغت و غنای معنایی در الفاظ یا واژگان، به رشد چشمگیری نائل شده بود، آمادة پذیرایی وحی الهی در این زبان گردید. از طرف دیگر قرآن (کلام الهی)، دارای معانی بلند و حقایق علمی بی پایان، در قالب الفاظ عربی می بایست طوری تجلی می نمود، تا بتواند پیام وحی را آن طور که هست به مخاطبانش برساند، با توجه به نزول وحی، مراتب علمی قرآن که دارای لایه های متعدد معنایی است در ...

واژه های محکم و متشابه در زمره اصطلاحات کلیدی علوم قرآنی قرار داشته و انظار محققین بسیاری را به سوی خود جلب نموده اند . در این مقاله سعی برآنست تا پرده از معانی این دو لفظ مقدس برداشته شود و غموض و خفای آن روشن گردد.

فهم درست منابع و نصوص دینی، دغدغه اساسی و همیشگی پژوهشگران اسلامی بوده و هست و از گذشته تا کنون، آنها روش های خاصی را برای فهم صحیح نصوص دینی به کار برده اند. یکی از روش های مهم در این زمینه، «تأویل» است. غزالی در دو دوره فکری خود، دو گونه مواجهه با مسئله تأویل دارد. در دوره اول، مانند غالب متفکران اسلامی، تأویل را ناظر به معنای بعید از لفظ می داند و صرفاً آیات متشابه را تأویل پذیر می شمارد؛ اما...

در این مقاله، معادله­ی ماتریسی ریکاتی برای حل مسئله­ی مقدار ویژه برای ماتریس­های متقارن نسبت به هر دو قطر بکار رفته است. برای نیل به این منظور، از تبدیلات متشابه بر روی ماتریس­هایی با خواص فوق و همچنین از معادله­ی ماتریسی ریکاتی استفاده شده است. روند کار تجزیه ماتریس­ها به ماتریس­هایی با ابعاد کوچک برای محاسبه مقادیر و بردارهای ویژه متناظر می­باشد. برای مطالعه کارایی این روش، مثال­هایی عددی و س...

درقرآن یک نوع از ابهام وجود دارد که خداوند متعال به صورت عمدی در قرآن آورده اند. البته این ابهام در خود قرآن در آیات و سوره های دیگر پاسخ داده شده است. ابهام در قرآن با روشهای متنوعی رفع ابهام شده است. پنج روش مهم و برگزیده عبارتند از: محکم و متشابه، ناسخ و منسوخ، عام و خاص، مطلق و مقید و مجمل و مبین. در هر یک از این روش ها به شکل خاصی ابهام از چهره آیات زدوده می شود. برای مثال در آیات متشابه ...

نقشه های متفاوتی در سامانه های تصویر گوناگون در وزارتخانه ها و سازمان ها موجود است. به منظور تطبیق و هماهنگی بیشتر نقشه ها باید با استفاده از روش های تبدیل سامانه های تصویر، نقشه ها را به یک سامانه تصویر واحد تبدیل کرد. در این مقاله در مورد روشی که ابداع نگارندگان است و برای تبدیل سامانه های تصویر متشابه مورد استفاده قرار می گیرد، بحث شده است. این روش برای تبدیل سامانه های تصویر متشابه بدون اطل...

موضوع: در طول تاریخ اسلام قرآن کریم جایگاه، احترام و تقدس ویژه ای در میان مسلمانان داشته است؛ به همین خاطر نحله ها وگروههای مختلف عقیدتی و سیاسی برای اینکه بتوانند مردم را به سوی خود جذب کنند، اندیشه های خود را به قرآن نسبت می دادند و سعی می کردند که مجوزی از قرآن برای اندیشه های خود پیدا کنند. اما در قرآن برای همه ی اندیشه های بعضا متناقض آنها تائیدیه وجود نداشت؛ به همین خاطر در طول تاریخ یک ...