این مقاله با تمرکز بر موضوع تبیین به مناقشات متافیزیکی میان رئالیست ها و غیررئالیست هامی پردازد. پیتر ریلتن نشان م یدهد ریشه تمامی این مناقشات به بحث تبیین باز م یگردد. مباحثی ، مانند تفسیر ibeوحدت بخشی تئور یهای علمی، موفقیت علم، و تفسیر و تبیین رجحانتئوری های تقلیلی و غیرتقلیلی و تئوری های مشاهدتی در تصویر کردن جهان ما، همه پیرامون بحثتبیین شکل می گیرد. به نظر ریلتن، مناقشه متافیزیکی به تبیین...

ویتگنشتاین در فقرات پایانی تراکتاتوس از وجود امر ناگفتنی سخن می گوید که خود را نشان می دهد. اراده و سوژه مرید در آموزه های ویتگنشتاین متقدم در زمره ناگفتنی ها قرار می گیرد. ویتگنشتاین در یادداشت ها، از سوژه با چهار عنوانِ سوژه متفکر، سوژه شناسا، سوژه متافیزیکی، و سوژه مرید سخن می گوید. سوژه مرید متفاوت از دیگر عناوین تبیین می شود. سوژه مرید امری استعلایی و حامل خیر و شر است و بدون آن اخلاق معنا ...

این مقاله، پژوهشی تحلیلی دربارة  جایگاه هایدگر و اندیشة اگزیستانسیالیستی او در فلسفة ریچارد رورتی است و هدف این مقاله نشان دادن تأثیر مستقیم و غیر مستقیم تفکر هایدگر بر شکل گیری اندیشه نئوپراگماتیستی رورتی خواهد بود. رورتی در عین حال که برخی آراء هایدگر، به ویژه هایدگر متقدم را نقد می کند و او را همچنان اسیر و گرفتار در سنت متافیزیکی غرب می داند، کتمان نمی کند که از او تأثیر پذیرفته است. در این...

مشاهدة کاستی ها و نقایص جهان موجود و درد و رنج ناشی از آنها و به عبارت دیگر وجود شرور در عالم، ذهن همة آدمیان را مشغول داشته است. آنان می خواهند بدانند که مبدأ شرور چیست و چگونه می توان آنها را با اعتقاد به خدایی که عالم و قادر مطلق و خیر محض است و صنع او بهترین صنع ممکن است، سازگار دانست. لایب نیتس با طرح پرسش هایی که به اعتقاد هیوم، از زمان اپیکور مطرح بوده و همچنان بی جواب مانده اند می کوشد ...

هیلاری پاتنم که زمانی خود از نمایندگان و مدافعان برجستۀ رئالیسم علمی و متافیزیکی به شمار می رفت، در اواسط دهه 1970م. به یکی از مخالفان سرسخت رئالیسم متافیزیکی مبدّل شد. او تعدادی استدلال را علیه ابعاد صدقی و هستی‌شناختی رئالیسم متافیزیکی طرح کرد و پس از کنار گذاشتن کامل آن، یک نظام فکری جدید موسوم به «رئالیسم درونی» را به عنوان جایگزین پیشنهاد کرد. ایراد اصلی پاتنم بر بُعد صدقی رئالیسم متافیزیکی ...

هدف: هدف پژوهش حاضر، روشن شدن این مسئله است که آیا علم به لحاظ ذات و ماهیت خود، اقتضای دینی یا غیر دینی بودن را دارد یا خیر؟ روش: روش انجام تحقیق از نوع مروری- تحلیلی است و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و اینترنتی انجام شده است. یافته‌ها: در نگرش امتناع علم دینی، علم به معنای کسب شناخت آیینه‌وار از پدیده­ها تلقی می‌شود و بر این اساس، هیچ عامل زمینه‌ای یا انسانی در شکل‌گیری ماهیت آن تأثیرگذار ...

اندیشه های سیاسی در اسلام بر مبانی نظری خاص و متعددی استوار است که یکی از مهم ترین آنها مبانی فلسفی است. نوشتار حاضر با هدف تبیین این گروه از مبانی، به بررسی دسته ای از دیدگاه های کلان و اساسی درباره هستی، انسان و معرفت می پردازد که پذیرش آنها اندیشه های سیاسی را تحت تأثیر قرار می دهد. افزون بر این، به شرایط و عوامل سیاسی ـ اجتماعی تأثیرگذار بر این اندیشه های فلسفی ـ سیاسی نیز پرداخته شده تا چگ...

دکتر خسرو باقری، ارائه­دهندۀ نظریّۀ تأسیسی علم دینی، در مرحلۀ سلبی تبیین نظریّۀ خود، دیگر نظریّه­های علم دینی را نقد می­کند. از این میان، او بر آن است که نظریّه­های استنباطی علم دینی، که گزاره­های علمی را با رجوع به متون دینی به دست می­آورند، بر نظریّۀ جامعیّت متون دینی مبتنی­اند. لذا با نقد نظریّۀ جامعیّت دین، نتیجه می­گیرد که نظریّه­های استنباطی گونه­های ناموجّه علم دینی­اند. این مقاله به بررسی ادّعای و...