پیشرفت به دو قسم سکولار و دینی تقسیم می شود که در مغرب زمین مدل سکولار آن رایج و حاکم است. اسلام با ادعای جامعیت [آیین دنیوی و اخروی] در صدد تشکیل حکومت دینی و اداره جامعه است که برای این منظور ارائه الگوی پیشرفت متناسب جامعه دینی، امری لازم و ضروری است. این الگوی پیشرفت مبانی گوناگونی (خداشناختی، هستی شناختی، معرفت شناختی، انسان شناختی، جامعه شناختی) دارد. در این مقاله مبانی خداشناختی الگوی پی...

حقوق شهروندی یا آزادی‌های عمومی و شهروندی، مجموعه‌ای از حقوق مدنی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی است که فرد به عنوان تبعه یک دولتِ‌کشور از آن برخوردار است. طراحی ابعاد حقوق شهروندی، به ویژه از حیث رابطه ی آن با حکومت، ارتباط تنگاتنگی با مبانی نظری و تلقی ما از «جایگاه مردم» دارد. حقوق شهروندی مجموعه ی وسیعی از حقوق سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است که در کنار آن تکالیف و وظایف شهروندان را در قبال ...

عناوین جرایم علیه امنیت حکومت اسلامی بسیارند اما در این پژوهش که خاصتاً جرایم تهدیدکننده ی موجودیت حکومت اسلامی مورد پژوهش قرار گرفته است، به مبتلابه ترین این جرایم یعنی بغی، محاربه و جاسوسی پرداخته شده است. در فصل آخر نیز به مبانی جرم انگاری این جرایم پرداخته ایم. جرم بغی که طبق تعاریف مشهور فقها عبارت است از: قیام مسلحانه علیه حکومت اسلامی، هم دارای مستند قرآنی است و هم مستندات روایی، که البت...

این مقاله به بررسی مسئولیت حکومت اسلامی در آموزش و پرورش رسمی پرداخته و روش تحقیق مورد استفاده در این مقاله روش اجتهادی رایج در فقه شیعی است. نویسنده در این مقاله موضوع را از زوایای مختلف تبیین، و آرا و نظرات گوناگون در این زمینه را مطرح و نقد کرده و در پایان، نظر خود را ارائه کرده است. این مقاله نشان می دهد که دربارة نقش حکومت اسلامی در آموزش و پرورش رسمی دیدگاه های مختلفی وجود دارد. برخی معت...

مقاله حاضر عهده دار ترسیم دورنمایی از مهم ترین اندیشه های سیاسی جهان اسلام در دوره نخستین خلافت عباسی است. این دوران عرصه ظهور و رشد اغلب مکاتب فکری و سیاسی اسلامی و موضع گیری آن ها در مورد مسإله خلافت به شمار می رود; با این حال تاکنون کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله, اصول و مبانی برجسته ترین گرایش های سیاسی این دوران, چون زیدیه, امامیه, اهل سنت, معتزله و طرفداران حکومت عباسی تبیین ...

در این پژوهش ، ابتدا به بررسی توصیفی - تحلیلی شاخص ها و مولفه های مبانی پیشین اقتدار سیاسی - شامل مبانی سنتی و دینی پرداخته و سپس با ارائه تحلیلی تاریخی ، زمینه های پیدایش مبانی جدید اقتدار را(تحت عنوان مبانی عرفی - قانونی) مورد بررسی قرار می دهد. دوم ، دگرگونی در گفتمان و فرهنگ سیاسی حاکم بر ایران( گفتمان و فرهنگ سیاسی پدرسالار) تاثیرات پایداری بر زندگی سیاسی داشته است ، که فقدان وفاق جمعی و ث...

پژوهش حاضر مبانی و مبادی را به عنوان سرچشمه های نخستین و اصول بنیادین هر علم و دانش قلمداد می کند. از این رو، به این پرسش پاسخ می دهد که کدام مبانی و اصول فلسفی هستی­شناسی  و روش بنیادین در حکمت سیاسی متعالیه وجود دارد. برای رسیدن به پاسخ این پرسش، مبانی هستی شناسی حکمت سیاسی متعالیه را در نسبت با روش بنیادین بررسی کرده، رابطه آن را با حکمت سیاسی متعالیه نشان می­دهیم. در این پژوهش، با مبانی گو...

در حکومت اسلامی مالیات به دودسته‌ی ثابت و غیرثابت تقسیم می‌شود. مالیات ثابت به آن دسته از مالیات‌هایی گفته می‌شود که از حیث مقدار، میزان و نرخ، دارای نص شرعی هستند، اما مالیات‌های غیرثابت به مالیات‌هایی گفته می‌شود که در صورت ضرورت و نیاز جامعه وضع می‌شوند و با توجه به شرایط زمانی و مکانی مقدار و نوع آن تغییر می‌کند. از آنجایی که وضع مالیات غیرثابت در یک جامعه‌ی اسلامی باید متناسب و موافق با آ...

این مسأله که آیا حکومت نهادی دینی یا عرفی است از مهم ترین پرسش ها در اندیشه سیاسی اسلام است. دینی بودن این نهاد به این معنا است که حکومت ها فقط با داشتن مشروعیت دینی از حق اعمال قدرت سیاسی برخوردارند و با نگاه به شرایط و ضوابط شریعت، به دو گونه واجد مشروعیت و فاقد مشروعیت تقسیم می شوند. بدون تردید فرد معصوم از حق حاکمیت الهی برخوردار است و با حضور وی، هیچ فرد دیگری حق شرعی برای در اختیار گرفتن ...