فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و قبول استقلال چهارده جمهوری آن از یک سو مرزهای تاریخی شوروی سابق را با همسایگان جنوبی و شرقی ناپدید ساخت و از سوی دیگر، منطقه حایل و وسوسه‎انگیزی برای رقابت و نفوذ قدرت‎های منطقه‎ای و برون‎منطقه‎ای به وجود آورد. در میان مدعیان نفوذ در منطقه، ترکیه به جهت اشتراک زبانی و تا حدودی تاریخی با ساکنان این جمهوری‌های تازه‌ استقلال‌یافته از جایگاه ویژه‌ا...

پس از پیروزی انقلاب اسلامی وجود کشور انقلابی با محوریت اسلام، برای بسیاری از دولت های جهان غیرقابل تحمل بود . چرا که انقلاب اسلامی ایران افق های جدیدی از امید به پیروزی را به ملت های مستضعف داد. ایالات متحده امریکا بزرگترین بازنده تحولات داخلی ایران بود و به همین جهت برای اعاده نفوذ خود در ایران به هر کاری که می توانست، دست زد و از ایجاد هر نوع محدودیتی علیه ایران کوتاهی نکرد. بعد از استقرار جم...

سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بعد از پیروزی انقلاب، در چارچوب یک سیاست آرمان گرا و مخالف وضع موجود تعریف شده است. سیاست خارجی ایران چون در چارچوب ممکنات است، در پروسه اقدام همواره با موانعی روبرو بوده است. در بررسی این موانع، بخش عمده ای را به اشتباهات تاکتیکی و بخش دیگر به ایئولوژیگ گرا بودن آن نسبت داده اند، اما مهمترین مانع را باید در فهم ایران از نظام بین المللی، مقدورات آن نظام و در امکا...

منازعات فرقه‏ای، مهم‏ترین عامل حادثه ساز در تاریخ بغداد بود که در شرایط خاص سیاسی، اقتصادی و مذهبی این شهر رخ داد.با استقرار خلفای عباسی در بغداد، دارالخلافه عباسیان به زودی مرکز اقوام، ادیان و مذاهب گوناگون شد. از همان آغاز، بافت ناهم‏گون جمعیتی و تضاد منافع سیاسی و اقتصادی، زمینه‏ساز بسیاری از آشوب‏ها و درگیری‏های شهری میان عرب، ترک و ایرانی بود. با شکل‏گیری رسمی مذاهب شیعه و سنی، تلاش علما و...

بر خلاف برخی بحث ها در زمینه اهمیت فزاینده رویکرد تامین امنیت انرژی در سیاست های کشورهای بزرگ واردکننده انرژی، به نظر می رسد گسترش حضور چین و ژاپن در عرصه های مختلف بین المللی، تنها به واسطه افزایش نیاز آن ها به واردات نفت و تلاش آن ها برای ایمن سازی عرضه انرژی در سطح جهان نیست. این دو کشور در پی تداوم بخشیدن به رشد اقتصادی و پیشبرد اهداف سیاسی و استراتژیک خود هستند. گسترش پیوندهای آن ها با کشو...

منطقه خلیج فارس همواره به عنوان یکی از مناطق مهم امنیتی، راهبردی و اقتصادی در نظام بین الملل از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده و امروزه نقش بسیار برجسته ای در ژئواستراتژی و ژئو پلیتیک قدرت های بزرگ جهانی و کشورهای پیرامون آن در سده بیست ویکم بازی می کند ،این منطقه به دلیل وجود منابع انرژی غنی به عنوان میدان رقابت قدرت های بزرگ سیاسی و اقتصادی و بازیگران جدید مطرح می باشد. از جمله این قدرت های بزر...

در حوزه مطالعات بین الملل غالباً قدرت مادی و سخت هسته اصلی و تعیین‌کننده میزان قدرت و نوع روابط میان دولت‌ها بوده است. اما پس از جنگ سرد، قدرت مادی به‌تنهایی پاسخ گوی نیاز جوامع انسانی نیست و شکل دیگری از قدرت که پایه‌های آن را مبانی ارزشی- هویتی و فرهنگی تشکیل می‌دهد، اهمیت  بیشتری یافته است. فرهنگ و روابط فرهنگی ‌چنان در ابعاد همه‌جانبه زندگی دولت- ملت‌ها تنیده شده‌ است که امروزه روابط بین‌الم...

در دهه ی1990 به دنبال درک تکان دهنده ی اهمیت سلاح های پیشرفته در طول جنگ خلیج فارس (1991-1990)،روند انقلاب در امور نظامی) rma ( ، نگرانی های استراتژیک فزاینده به خاطر به چالش کشیدهشدن منافع امنیتی چین در تایوان توسط آمریکا، ظهور مجدد ژاپن به عنوان یک قدرت نظامی منطقه ای در کنار قدرت نظامی در حال رشد هند و نفوذ منطقه ای آنکه جنگ را نسبت به گذشته محتمل تر می ساخت، شاهد تمایل دوباره ی چین به تکنول...

آسیای مرکزی که بخش جنوبی قلمرو هارتلند را در نظریه مکیندر تشکیل می داد، در دوره جنگ سرد جزو قلمرو سیاسی- ژئوپلیتیک اتحاد شوروی بود. با فروپاشی نظام دوقطبی، این منطقه با داشتن دولت هایی مستقل، هویت مستقل جغرافیایی- سیاسی پیدا کرده و در شکل فضاهای بدون قدرت، به صورت عرصه رقابت های چندسطحی پدیدار شد، این قدرت ها برنامه های رقابتی زیادی را در قالب اهداف و استراتژی های مختلف مطرح کرده اند. ایالات مت...

ایران به دلیل ویژگیهای خاص در ماهیت نظام سیاسی، وزن ژئوپلیتیکی و گفتمان پویای آن، شایسته است در اندازه­های قدرتی منطقه­ایی و محوری برای یک کنفدراسیون ایفای نقش کند.حوزه ی خلیج فارس بدرستی اساسی­ترین علقه­ی ایران می باشد.حضور ث قدرتهای بین المللی و تصادم منافع آنها با منافع ایران و انطباق آن با منافع بازیگرای مانند عربستان یک پر فشار ژئوپلیتیکی ایحاد کرده است.از این رو و بدلیل دکترین سیاست خارجی...