غلامحسین میرزای قاجار، پدر ایرج میرزا، ملقّب به صدرالشّعرا و متخلّص به بهجت، شاعر رسمی درگاه مظفّرالدّین میرزا ولیعهدبوده است. او در روز چهارم ماه صفر سال 1250 ه.ق. در تهران متولّدشد و در حدود سال 1309، در اثر بیماری سل، در 59 سالگی ازدنیارفت. «نسب نامه کرد مازندری» یکی از دو اثر به جامانده از غلامحسین میرزا، منظومه ای است که شاعر به دستور ولیعهد، در هجو شخصی به نام حاج صدیق سروده است. از نسب نام...

نزاری قهستانی از شاعران توانا و پرکار اما گمنام قرون هفتم و هشتم هجری است که لزوم پژوهش های بیشتر در زمینه شناساندن هرچه بیشتراو، احساس میشود . تاکنون در این زمینه هیچگونه پژوهشی انجام نشده است . تنها در زمین? شرح احوال و آثار او علاوه بر تذکره نویسان ، چندتن از شرق شناسان اروپایی، تحقیق کرده و مقالاتی نوشته اند و مقالاتی نیز در فهرست مقالات ایرج افشار دربار? این شاعر معرفی شده است . امید است ت...

چکیده مفاهیم مادر در فرهنگ و ادب همه ی ملت ها و زبان ها از جمله در زبان و ادبیات غنی فارسی از اهمیت و قداست ویژه ای برخوردار است. با این وجود، واژه مادر و مضمون های مرتبط با آن در متون ادبیات کلاسیک تا پیش از مشروطیت بیشتر به صورت اشارات، تلمیحات، شخصیت های قصه، داستان ها و حکایت ها گاه به شکل مراثی و مدیحه ها به کار رفته اما، در ادبیات معاصر اشعاری در قالب ها و مضامین کاملاً مشخصی درباره مادر ...

ایحاد صنایع بزرگ در نواحی روستایی همواره دگرگونیهای بی سابقه ای را در فضای روستایی به وجود آورده است. در یک دهه اخیر ایجاد و گسترش فعالیتهای صنعتی در روستاهای ایران و از آن جمله دهستان رویین شهرستان اسفراین منجر به تغییراتی در ابعاد مختلف شد که الگوی اقتصادی - اجتماعی این دهستان را تحت تأثیر قرار داده و آنچه را که از روستا شناخته شده است، دچار تحول کرد . این مقاله با هدف شناخت تغییر و تحولات ا...

فارسی دری که از زمان نخستین خاندانهای حکومتگر ایرانی به عنوان زبان رسمی ایرانیان دراین سرزمین کاربرد داشته است، در طول عمر هزار و چند صدسالة خود دوره‌های تاریخی گوناگونی را پشت سر گذاشته و متناسب با هر یک از این دوره ها، تغییراتی، بویژه در محتوای واژگانی آن پدیده آمده است. این زبان که در نخستین دوره کاربرد رسمی خود از درجه ای قابل ملاحظه از خلوص واژگانی برخوردار بوده است، در تماس با اقوامی با ز...

قلعۀ «شاه‌ جُغَل» یا «جِقِلَه»[1] یکی از قلعه­های کوهستانی منطقۀ زاگرس مرکزی است. موقعیت مکان­گزینی آن به گونه­ای است که بر سر یکی از مسیر­های ارتباطی دشت بروجرد به خرم­آباد قرار دارد و در کوه‌های غربی دشت «سیلاخور» در دهانۀ تنگه «دره بیداد» بر بالای محیطی صخره­ای ساخته شده است. از این قلعه اتاقک­ها، آب انبار و راه پله­هایی جهت دسترسی به آن و برخی آثار سفالی باقی مانده است. نکتۀ قابل تأمل در مورد ای...

مسکن یکی از مقوله های مهمی است که بشر همواره با آن دست به گریبان بوده و برای دگرگونی و یافتن پاسخی مناسب و معقول برای آن در تلاش بوده است؛ بنابراین، مسکن یک نیاز است، اما فراتر از نیاز آنچه که ایده آل آدمی است، دسترسی به مسکنی مناسب است؛ از این رو، در مقالۀ حاضر به بررسی کیفیت مسکن مناسب در محلات شهری به صورت موردی در محلات سکونتگاهی شهر بیجار می پردازیم. روشبررسیاینپژوهش،مبتنیبررویکردتوصیفی-تح...

پژوهش حاضر به تحلیل تغییرات در هویت فرد مدرن و تبدیل شکل هویت جنسی زن و مرد معاصر ایران در دهة 1380 میان طبقة متوسط شهری، به خصوص در کلان شهرها، می پردازد. این پژوهش درواقع با تحلیل کیفی و نشانه شناختیِ دو فیلم کنعان (مانی حقیقی) و شهرت (ایرج قادری) نشان می‏دهد که طی این دهه نوعی دگردیسی و تبدیل شکل صمیمیت میان انسان ها، به خصوص در رابطه با خود، شکل گرفته است که می‏تواند در تحولات مربوط به توسعة...

بیان مسئله: آنچه امروزه از بازمانده‌های رَبع ‌ِرشیدی تبریز دیده می‌شود، ویرانه‌های ارگی است که در باروی جنوبی آن، بزرگ‌ترین برج ربع ‌رشیدی قرار دارد. آن را بازماندۀ یک رصدخانۀ ایلخانی و یا برج توپخانۀ شاه عباس صفوی معرفی کرده‌اند که گویا به هنگام نبرد با عثمانی در 1603م. آن را شتابان ساخته است؛ با این حال، مطالعات میدانی سازه و ساختار برج در کاربری آن به عنوان رصدخانه و یا برج توپخانه تردید و گما...