بنی عباس در سال 132 ه با شعار حکومت خاندان پیامبر(ص) قدرت را در سرزمینهای اسلامی به دست گرفتند . اما پس از تحکیم پایه های حکومت خود ‘ دست به کشتار نوادگان پیامبراکرم (ص) در گستره زمین و درازای زمان زدند . ابوفراس شاعر‘ گوشه ای از این جنایات بنی عباس را فهرست وار در لابه لای قصیده ای 60 بیتی گنجانده است و بدین گونه دلهای دردمند شیعیان اهل بیت پیامبر(ص) را شفا بخشیده است که این قصیده را از همین ...

با عنایت به نفوذ فرهنگ و ادب عربی و ایرانی در یکدیگر وگسترش آنها ، سعی شده است با ترجمه و شرح بخش سوم دیوان أعشی کبیر ، نگاهی گذرا و کوتاه نیز به تاریخ و فرهنگ عربی و ایرانی داشته باشیم. أعشی یکی از شاعران جاهلی با آمد و شدهایی که به دربار ساسانی داشته تحت تأثیر زبان و فرهنگ فارسی قرار گرفته و از الفاظ فارسی بسیار استفاده کرده ونیز دراشعارش به تاریخ و فرهنگ ایرانی اشاراتی داشته است. در بیست و...

بررسی نحوه ی کاربرد تمثیل در قصاید خاقانی توسط فرشته محمدزاده تمثیل یکی از اصطلاحات پر سابقه، گسترده و پرکاربرد در میان شاعران است. به طوری که بسیاری از شاعران در دوره های مختلف شعر فارسی، بیش و کم آن را به کار برده و آن را به عنوان وسیله ای برای محسوس کردن و قابل درک نمودن اندیشه ها و سخنان خود قرار داده اند. یکی از شعرای توانای زبان فارسی که به شیوه ای بسیار هنرمندانه،این اصطلاح را...

چکیده ندارد.

خاقانی شروانی یکی از بزرگترین قصیده سرایان قرن ششم است. گستره ی اطلاعات او در زمینه ی ادیان قابل تامل است یکی از ادیان مطرح در دیوان او، آئین مسیحیت است. در این پایان نامه، داستان زندگی مریم (ع) و مسیح که در دیوان خاقانی به آنها اشاره شده، با قرآن و کتب تفسیر و اناجیل چهارگانه مورد سنجش و ارزیابی قرار گرفته است.این مقایسه و تطبیق با بهره گیری از کتاب هایی چون کشف الاسرار، تفسیر طبری، تفسیر طبر...

در اواخر دوره ی صفویّه و آغاز افشاریّه در میان شاعران و نویسندگان ایران اندیشه هایی مبنی بر روی گردانی از سبک هندی پدید آمد و این اندیشه ها در دوره ی کریم خان زند به نهضتی ادبی تبدیل شد که به سبک «بازگشت ادبی» موسوم است. در این دوره شاعرانی که از نازک خیالی ها و باریک اندیشی های سبک هندی به ستوه آمده بودند، بر آن شدند که قصیده را به سبک پیشینیان خود در سبک خراسانی و غزل را به شیوه ی شاعران سبک عر...

یتناول البحث معرکه الحیوان الوحشی فی القصیده فی العصر الجاهلی، ویبیِّن مکانه الحیوان فی حیاه الإنسان حینذاک، ویدرس أبرز معارکه فی القصیده: معرکه الثَّور الوحشی، ومعرکه الحمار الوحشی، ثمَّ معرکه الظلیم. ویتناول آراء نقاد درسوا الدلاله فیهذه المعارک، وذهبت آراؤهم فی ثلاثه اتجاهات: الاتجاه الذی یریأنها استطراد فی النص الشعری، والاتجاه الذی یری أنها ذات صله وثیقهبالأسطوره، أما الثالث فیری أنهامعادل لصراع...

ابوکبیر هذلی از شاعران عصر جاهلی بود و در زمان پیامبر(ص) به دین مبین اسلام گروید. آوازة او به خاطر سرودن قصیده های چهارگانه، با مطلعی مشابه است. او در این قصاید از یک بحر عروضی، آن هم بحر کامل، بهره جسته است. محور اصلی این قصیده ها، انسان است. نگارنده در این مقاله سعی نموده است تنها قصیده اوّل را از درون، مورد بررسی و تحلیل قرار دهد. در این قصیده، شاعر به گونه ای از عنصر زمان، بهره گرفته است که ...

بیشتر اشعار حسن بن محمد دمستانی، درباره اهل بیت علیهم­السلام به ویژه امام حسین (ع) است. دمستانی درباره­ ایشان و واقعه­ی کربلا قصاید متعددی سروده اما مشهورترین اثر منظوم وی در این زمینه قصیده­ی«ملحمة الطف» یا قصیده­ی «المربعه»  است .  دراین مقاله، نخست جایگاه دمستانی در میان شاعران مرثیه سرا و موقعیت قصیده«ملحمة الطف» در شعر عاشورا تبیین شده و سپس محتوای ارزشی و اغراض و درون­مایه­های این قصیده ...

در این جستار به معرفی و بررسی قصیده‌ای که در دیوان سید حسن غزنوی و عطار نیشابوری ضبط شده، پرداخته‌ایم. اختلافات بین این دو قصیده نیز نمایانده شده و برخی از ابیات این قصیده در دیوان عطار، بر اساس ضبط‌های آن در دیوان سید حسن غزنوی، تصحیح شده است. ذکر این نکته حائز اهمیت است که از شانزده بیت آغازین این قصیده، چهارده بیت آن، به جز ابیات هفتم و هشتم، در تذکره‌ لباب‌الألباب عوفی نیز به عطار نسبت داده...