در تحقیق حاضر کتب تاریخی قرن دهم هجری (996-907) از لحاظ تاریخ ادبی مورد بررسی قرار گرفته تا به اهمیت و نقش آنها در تکمیل و تصحیح اطلاعات منابع تاریخ ادبیات فارسی پی برده شود. تاریخ نویسان در آثار خود علاوه بر شرح حوادث تاریخی و سیاسی، به ذکر مطالب تاریخ ادبی نیز پرداخته و دورنمایی از جامع? ادبی عصر خود و گاه عصر پیش از خود را در آثارشان به تصویر کشیده اند. در مرحل? نخست این تحقیق پس از شناسایی ...

مهاجرت شیعیان ایرانی به دکن از نیمه ‌قرن هشتم هجری افزایش چشمگیری داشت و در قرن دهم و یازدهم به اوج خود رسید. به‌رغم قدرت‌یابی صفویان در 907 ق و رسمیت یافتن تشیع از سوی شاه اسماعیل اول (حکـ : 907ـ930ق) و افزایش قدرت و نفوذ علمای شیعی، شمار زیادی از عالمان، مردان سیاست، شاعران، اطبا و دیگر نخبگان ایرانیِ شیعی، در این دوره به دکن مهاجرت کردند. مهاجرت این افراد، پیامدهای بسیاری در زمینه‌های اجتماعی...

در طی دوره صفویه انبوهی از آثار نگارگری در مراکز مختلف تولید شده که امروزه بسیاری از آنها به دست ما رسیده است. موضوعی که در این نگاره ها، بر خلاف آثار دوران قبل از خود، به فراوانی به چشم می خورد حضور گسترده نقش معنوی زنان در این آثار است. با بررسی متون تاریخی مختلف این دوره مشخص گردید که حضور معنوی زنان در این دوره به حدی بسیار است که نه تنها از جایگاه های والای اجتماعی برخوردار شده، بلکه در مو...

دو دوره ی صفوی در ایران و عثمانی در ترکیه از مهمترین و درخشان ترین دوره های هنری در فرهنگ و هنر اسلامی است. در سده های دهم و یازدهم هجری (16 و 17م) در هر دو حکومت که از مقتدرترین و بادوام ترین حکومت های اسلامی هستند و در همجواری یکدیگر بوده اند، آثار فاخر هنری از جمله سفال و سرامیک پدید آمده است. مطالعات تاریخی نیز نشان از روابط این دو حکومت اسلامی در زمینه های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی فراوانی د...

گویش لری بویر احمدی ،گویشی ساده ، شیرین و ریشه دار است که با زبان فارسی نسبتی نزدیک دارد . این نسبت را در عناصرمشترک آن گویش با متون نثر فارسی قرون چهار و پنج هجری – قمری می بینیم و از جمله عناصر مشترک می توان به واژگان ،ویژگیهای صرفی ،دستوری و زبانی اشاره کرد .

از دیرباز بخش زیادی از تلاش های فکری اندیشمندان را تحقیق و تفحّص در مقوله ارزش ها به خود معطوف داشته است.در حقیقت،ارزش ها سازمان دهنده اصلی اعمال و رفتارهای افراد به شما می روند. در میان مباحث ارزشی، بحث سعادت از جایگاه ویژه ای برخوردار است، به نحوی که مطلوب و غایت نهایی تمام افعال اخلاقی سعادت دانسته شده است. دراین پژوهش، سعادت از نظر ملاصدرا ، فیلسوف برجسته قرن دهم و یازدهم هجری و ملا مهدی نرا...

اثیرالدین ابهری را رساله ای است که در نسخه شناسی ها با نام «ثمانی عشرة مسئلة فی الکلام» یا «المسائل» شناسانده شده است، ولی برپایۀ یافتۀ ما نام اصلی آن «تحریر الدلائل فی تقریر المسائل» است. این رساله، که گویا تنها نوشتۀ کلامیِ تاکنون ـ شناخته شدۀ اوست، دربردارندۀ هجده مسئلۀ کلامی ا ست که بیش وکم با بیست مسئله ای که غزالی در تهافت الفلاسفة پیش می کشد همخوانی دارند. ابهری در بیش ترِ این مسئله ها از ...

خورشید و مهپاره اثر میرزا محمد سعید طبیب قمی از شاعران قرن یازدهم هجری قمری به عنوان یکی از منظومه­های عاشقانه­ی ادب فارسی که گاه داستان­هایی از سنخ فولکلورند، قابلیت بررسی با بسیاری از نظریات تحلیلی فولکلور از جمله الگوی تحلیل ساختاری روایت پراپ را دارد. ضرورت تحقیق در اینست که آشنایی با ساخت یک اثر ناشناخته یا کمتر شناخته شده را به عنوان بخشی از ادب غنایی ما ممکن می سازد.  الگوی پراپ در صدد ب...

تفسیر صافی اثر ارزشمند ملا محسن فیض کاشانی، از تفاسیر مهم و مشهور روایی شیعه است که با استفاده از احادیث و روایات معصومین(ع)، در قرن یازدهم هجری نگارش یافته است. در این نوشتار، دربارۀ روش تفسیری فیض کاشانی در تفسیر صافی و چگونگی استفادۀ وی از روایات معصومین(ع) در شرح و تبیین آیات قرآن کریم، سخن به میان آمده و این مطلب به اثبات رسیده است که با وجود روایی بودن این تفسیر، روش تفسیری فیض در این تفس...

چکیده دولت شیعی آل بویه(320-447 هـ.ق/932-1055م) در ایران و عراق بوسیله فرزندان بویه تأسیس گردید.گرچه دوره حاکمیت آن ها مصادف با قدرت گیری حکومت های مستقل و نیمه مستقل دیگری در قلمرو اسلامی بوده و ضعف خلافت عباسی را بوجود آورده بود اما همین دوران به عصر رنسانس فرهنگی در تمدن اسلامی معروف است.عوامل و عناصر متعددی در شکوفایی فرهنگی و تمدنی در این عصر نقش داشته اند. اما مهمترین عامل را باید «اصل م...