فیرحی در دو جلد اثر خود با عنوان فقه و سیاست در ایران معاصر، سعی می کند رابطۀ دین و سیاست را در دنیای مدرن از زاویۀ فقه سیاسی شیعی و با تکیه بر امکانات این دانش بررسی کند. به نظر او، امکان آشتی میان فقه سیاسی و زندگی امروز مسلمانان و اقتضائات آن نظیر دموکراسی وجود دارد. او در همین راستا در جلد اول کتاب خود، ابتدا به طرح و ارزیابی عملکرد فقه سیاسی می پردازد و سپس تحولات فقه سیاسی شیعه را از مشرو...

ارتباط فقه با امر سیاسی دانش سیاسی خاصی را شکل می‌دهد که در نظام داناییِ مسلمانان از آن به فقه سیاسی تعبیر می‌شود. فقه سیاسی دانشی ارتباطی است که فهم ماهیت آن مستلزم فهم ارتباط دوسویة آن با فقه و سیاست است. فقه سیاسی به‌لحاظ معرفت‌شناختی و روش‌شناختی وامدار فقه است، اما به‌لحاظ موضوعی به امر سیاسی می‌پردازد و ازاین‌رو، به‌مثابۀ دانش سیاسی اسلامی با مبانی و روشِ خاص خود به تأمل در امر سیاسی به‌منظ...

بیان مسأله از یک صد و پنجاه سال قبل که مدارس جدید و دانشگاه‏ها در ایران ایجاد شدند، دانش فقه و اصول، نقطه کانونی تحصیل در حوزه‏های علمیه شدند. هرچند فلسفه و تفسیر نیز آخرین رمق حیات را طی می‏کردند امّا متفکرانی همانند امام خمینی، علامه طباطبایی و... تکیه گاهی شدند تا آن شاخه‏ها، اندک رمقی یافته و با رسیدن جویبار خروشان انقلاب اسلامی و با «انفجار نور»، به شکوفایی و بهار علم و دانش امیدوار شوند. ا...

فقه، در ادبیات اسلامی، دانش زندگی است. بنا براین، فقه سیاسی چونان رابطِ ایمان و سیاست در جامعه اسلامی تلقی شده است. در این مقاله، ضمن اشاره به تعاریف رایج فقه و نیز جایگاه فقه سیاسی در دسته بندی علوم اسلامی به ویژه بر دو نکته اساسی تأکید شده است: نخست؛ مبانی و محدودیت های فقه سیاسی به عنوان دانش معطوف به عمل، و دوم؛ کالبد شناسی فقه سیاسی به مثابه یک دستگاه دانایی و مکانیسم تولید احکام سیاسی در...

امام با درس آموزی از گذشته تاریخی شیعه و نهضت های آزادیخواهانه ملت ایران درعصر معاصر، انقلاب خویش را بر یک پایگاه فکری استوار بنا کرد .سبک سیاسی امام آمیزه ای از چهارضلع فلسفه، فقه، عرفان و اخلاق بود کههوشمندانه این چهار عنصر را به هم آمیخت و معجونی کیمیاصفت به نام حاکمیت دینی درقرن بیستم را نوید داد .امام از 15 خرداد 1342 با کشاندن مبارزه به کانون فقاهت یعنی حوزه علمیه قم وحضور مرجعیت شیعی در ...

چکیده در پژوهش حاضر در پرتو دو رویکرد کلان روابط بین­الملل یعنی آرمان­گرایی و واقع­گرایی به بررسی مبانی پیوند آرمان­ها و واقعیت­ها در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران(ج.ا.ا) با تأکید بر اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) پرداخته شد و با روش تحلیلی- توصیفی با استفاده از داده­های کتابخانه­ای به این پرسش، پاسخ داده شد که مبانی پیوند آرمان­ها و واقعیت­ها در سیاست خارجی ج.ا.ا چیست؟ یافته پژوهش حاکی از آن اس...

چکیده پیروزی انقلاب اسلامی و تشکیل جمهوری اسلامی، وظایف جدیدی را متوجه نظام علمی کشور، اعم از حوزه و دانشگاه، کرد. آنچه در چند سال اخیر، با عنوان اسلامی سازی و بومی سازی علوم انسانی از آن یاد می شود، در زمرة همین مسائل است. در حوزة دانش سیاسی نیز انتظار تحولاتی جدی و اساسی می رود؛ از آن جهت که مبنای نظم در اسلام فقه است، «فقه سیاسی» به عنوان یکی از رشته های ضروری در حوزة دانش سیاسی مطرح می ...

چکیده: یکی از اندیشمندان بزرگ اسلامی که در رشته های مختلف علوم متداول صاحب نظر بوده ،استاد البشر، خواجه نصیرالدین طوسی است . این اندیشمند والامقام درمنطق ، ریاضیات ، فلسفه وکلام وهیئت ونجوم واخلاق وعرفان نظری تالیفات ارزشمندی دارد که وی را در میان مولفان واندیشمندان اسلامی ممتاز ساخته است.خواجه نصیر به عنوان متفکری ازجهان اسلام به بررسی اخلاق وتربیت اخلاقی توجه ویژه ای نشان داده است. هدف اصلی ...

دلیل نگارش مقاله حاضر توجیه گفتمانی الزامات سیاسی جدیدی مانند تحدید قدرت سیاسی، تأسیس مجلس شورای ملی، تدوین قانون اساسی، توجه به آزادیهای اساسی و برابری مدنی است که در فقه سیاسی دوره مشروطیت ظهور یافت. مقاله حاضر در صدد آن است که احتجاجات فقهی ـ حقوقی ورود مدرنیته سیاسی به ایران در دوره قاجار را در چارچوب نظریه «کنش ارتباطی هابرماس» تفسیر کند. برای نیل به این هدف مقاله حاضر تلاش دارد تا با کارب...

چکیده فقه شیعه در دوران غیبت امام عصر(عج) هر حکومتی جز حکومت نواب آن حضرت را مردود و نامشروع می داند؛ ولی پیروان خود را به پرهیز مطلق از شرکت در محافل سیاسی مسلمین و عدم رابطه با حکومت های جائر دعوت ننموده است؛ بلکه کتب فقهی علمای شیعه با استفاده از احادیث ائمه با برقراری ضوابطی چون ایجاد نفع شیعیان و مقابله با کفار، نزدیکی به حکومت های جائر شیعه و سنی را مجاز دانسته اند. باید دانست همین ضواب...