هم زمان با تأسیس سلسله های مستقلی مانند طاهریان و سامانیان در سرزمین های شرقی جهان اسلام، نوآوری ها و تحولات قابل توجهی در هنر این مناطق نیز پدید آمد. مهم ترین سهم هنرمندان سامانی در ساخت سفال های اسلامی ابداع و تکامل سفال های گلابه ای منقوش است. شواهد باستان شناسی مناطق وسیعی شامل؛ آسیای مرکزی، خراسان بزرگ، سیستان، بخشی از سواحل جنوبی دریای خزر و کرمان را به عنوان محدوده ی گسترش سفال گلابه ای ...

پیرو گزارش مرکز مطالعات پزشکی دریایی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی بوشهر مبنی بر کشف قطعات سفال از بستر دریا در محدوده آب‌های ساحلی بندر بوشهر، گروه باستان‌شناسی زیر آب پژوهشکده باستان‌شناسی با هدف مطالعه و شناسایی این بقایای فرهنگی، طی یک ماه در مردادماه سال 1395 و با مشارکت غواصان حرفه‌ای وابسته به دانشگاه علوم پزشکی بوشهر اقدام به غواصی علمی در خلیج‌فارس نمود. در عملیات بررسی باستان‌شناسی در ...

سفال جلینگی یکی از گونه های متنوع سفال در دوران اشکانی و بومی مناطق غرب و جنوب غربی ایران است که ویژگی های شاخص آن، وجود ساختار لایه ای (یا ساندویچی)، با لایه ی مرکزی خاکستری تیره و لایه ی سطحی قرمز- نارنجی و گاه قرمز – قهوه ای، و طنین صدای فلزی در اثر ضربه زدن به آن، می باشد. در این پروژه، ساختارشناسی سفال جلینگی با استفاده از مطالعات آرکئومتریک (باستان سنجی) به منظور فن شناسی و بررسی تکنولو...

در راستای مطالعات انجام شده در خصوص سفال و سفالگری، شمال فلات مرکزی ایران از اهمیت خاصی برای باستان شناسان برخورداراست. این منطقه همواره خاستگاه فرهنگ های متعددی بوده است که هرکدام سهم عمده ای در پیشرفت صنعت و هنر مردمان این سرزمین داشته اند. هر کدام از این فرهنگ ها باویژگی های خاص سفال هایشان شناخته شده و از یکدیگر متمایز می گردند. پژوهش حاضر با هدف شناخت بهتر فن آوری سفالگری در طی هزاره ی چها...

هدف از این مطالعه، شناخت ویژگی سفال های دوره مفرغ تپه پوکردوال و تطبیق شباهت های موجود در این سفال ها با محوطه های دشت گرگان، گوهر تپه و تپه حصار است. دوره مفرغ تپه پوکردوال بر اساس مطالعات گونه شناسی سفال، به دو فاز مفرغ میانی و اوایل مفرغ جدید تقسیم شده است. بیشتر سفال های دوره مفرغ در این محوطه از نوع ظریف و چرخ ساز بوده و در خمیره آنها ماده افزودنی معدنی و گیاهی کمتر مشاهده می-شود. سفال ها ...

شادیاخ که در حال حاضر ویرانه های آن در جنوب شرقی نیشابور جدید و سمت غرب نیشابور قدیم قرار گرفته با توجه به بسیاری از متون تاریخی، در ابتدا به صورت باغی بود که در دوران حکومت طاهریان توسط عبداللَه بن طاهر به عنوان مرکز حکومت برگزیده شد. در دوران سلجوقی در پی متروک شدن شهر قدیم نیشابور به دلیل ویرانی های ناشی از زلزله و حمله غزها، شادیاخ هم چنان مسکونی بود تا اینکه در اثر زلزله سال 669 هجری قمری ق...

چکیده هنر هر قوم، بازتاب فرهنگ، آداب و رسوم و نوع معیشت آن قوم است و صنایع دستی، اساس تشکیل فرهنگ یک کشور و نقطه ی تلاقی هنر و صنعت است. در این راستا سفالینه ها امین ترین راوی از دیار کهن محسوب شده که طرح و نقش اجرا شده روی آن ها، بازتاب عقاید، فرهنگ و توتم مردم آن منطقه بوده و حکایت از ناگفته ها و اسطوره های مردم آن منطقه دارد. به طبرستان، باوجود برخورداری از پیشینه ی تاریخی غنی از دوران پاری...

پژوهش حاضر با بررسی نقوش برگ نخل در سفالینه های نیشابور در سده های 3 تا 4 هجری در جست و جوی این سوال است که نقوش برگ نخل در سفالینه های نیشابور در سده های 3 و 4 هجری قمری چگونه بوده و به چه صورت نقش شده است. سوال اصلی این است که چگونه می توان از نقوش گیاهی برگ نخل در خلق آثار سرامیکی استفاده کردنتایج به دست آمده از پژوهش نشان می دهد که نقوش برگ نخل با ویژگی های خاص خود در هنر دوره های تاریخی مو...

تحلیل روابط درون و برون منطقه‌ای دوران مفرغ در جلگه مازندران و دشت‌های میانکوهی آن بر اساس سفال، مسئله‌ی اصلی پژوهش حاضر است. سفال­های شاخص این دوران، خاکستری و سیاه براق و سفال قرمز ساده و منقوش (مفرغ قدیم) بوده است. نگارندگان، چگونگی وجود این سفال‌ها را در هفت محوطه‌ی کاوش‌شده و هشت محوطه‌ی بررسی‌شده‌ در این منطقه، ارزیابی و با سفال‌های مناطق همجوار مقایسه نمودند. این پژوهش اولا مشخص نموده که...

بررسی منطقه ی طسوج کوار با مجوز شماره 8554/133-912 مورخ 23/11/1391 با هدف گونه شناسی سفال های این منطقه در طول دوران ساسانی و دوره های اسلامی انجام شد. مطالعه ی آن ها با اهداف شناخت و طبقه بندی سفال منطقه بر اساس شکل، رنگ، تزیینات و تکنیک ساخت؛ توصیف، و تفکیک سفال های دوره ی تاریخی و دوره ی اسلامی انجام شده است. در این راستا سفال دوره های مختلف با سفال های مناطق همجوار و هم دوره مورد گاهنگاری...