گتیه با ارائه دو مثال نقض ادّعا می‌کند که ممکن است شخص S به گزاره P باور صادق موجّه داشته باشد ولی به آن معرفت نداشته باشد. گزاره P در اولین مثال نقض گتیه دربردارنده یک «توصیف معیّن» است. در این مقاله، با تکیه بر آرای راسل، استراوسون، و دونلان در باب تحلیل جملات حاوی توصیفات معیّن، تلاش می‌کنیم تا اوّلین مثال نقض گتیه را نقض کنیم. به بیان دقیق‌تر، نشان می‌دهیم که دلیل معرفت نداشتن شخص S به گزاره ...

ارتباط وثیق میان معرفت‌شناسی و هستی‌شناسی در مابعدالطبیعه‌ افلاطونی، خود را در هنر نیز آشکار می‌سازد. در تفکر افلاطون، اولاً فلسفه یک کمال نظری در حد طاقت بشری است؛ ثانیاً راه نشان دادن این معرفت نظری به اخلاق، سیاست و هنر این است که هم برای حکیم و هم برای آحاد جامعه یک کمال عملی باشد. افلاطون، غایت حکمت را شهود مثال خیر و این شهود را شرط انجام هر کار شخصی یا اجتماعی دانست، از این‌رو هر چیز از جم...

سهروردی در مورد عالم مثال دو گونه سخن گفته است: اول؛ گزارش تجربه شخصی و عرفانی خود و دیگر حکیمان اهل سلوک و دوم؛ ارائه تبیینی فلسفی از عالم مثال با استفاده از روش برهانی. تبیین فلسفی سهروردی در توجیه وجود عالم مثال از رهگذر توجیه وجود شناختی پاره‌ای از پدیده‌ها صورت گرفته است که از آن به رویکرد غیر مبنانگرانه تعبیر کرده‌ایم.  در این مقاله ابتدا ویژگی‌های عالم مثال و نقش و جایگاه آن در اندیشه س...

یکی از مباحث مهم در فلسفه، اثبات عالم تجرد و مثال است. مساله عالم مثال از قدیم مورد بحث بوده که در میان فیلسوفان نامدار جهان اسلام حکمای مشاء به ویژه شیخ الرئیس بوعلی سینا، منکر وجود این عالم است. شیخ اشراق با طرح ادله ی عقلی و با استنباط به مکاشفات شهودی خود کوشیده است وجود این عالم را اثبات کند و ابن عربی علاوه بر قبول عالم مثال ویژگی های ذآن را ذکر کرده اما استدلال و برهانی در این زمینه ارائ...

گتیه با ارائه دو مثال نقض ادّعا می کند که ممکن است شخص s به گزاره p باور صادق موجّه داشته باشد ولی به آن معرفت نداشته باشد. گزاره p در اولین مثال نقض گتیه دربردارنده یک «توصیف معیّن» است. در این مقاله، با تکیه بر آرای راسل، استراوسون، و دونلان در باب تحلیل جملات حاوی توصیفات معیّن، تلاش می کنیم تا اوّلین مثال نقض گتیه را نقض کنیم. به بیان دقیق تر، نشان می دهیم که دلیل معرفت نداشتن شخص s به گزاره p د...

دیرزمانی است که مسأله ی وحی و چگونگی ارتباط خداوندگار عالم با اشرف مخلوقاتش ، اذهان وافکار جمع کثیری از اندیشه ورزان را به خود معطوف نموده . صاحبان افکار روشن واذهان پژوهنده ، سعی در تبیین کیفیت این مسأله نموده اند . جمعی هم فقط درباره ی آن به گفته ها وشنید ه ها ، بسنده نموده اندو اما عده ای بانگرش دنیابین خود ، سعی درپاک کردن صورت مسأله نموده اند و یا با درنظر گرفتن جانب انصاف ، این مسأله را ب...

اعتقاد به رجعت در دیدگاه علامه طباطبایی و امام خمینی، براساس دلایل نقلی اثبات می شود؛ اما این دو شخصیت بزرگ، با استفاده از روش عقلی نیز به اثبات اصل و چگونگی رجعت پرداخته اند. علامه طباطبایی با توجه به نظام معنایی آیات و روایات، رجعت را یکی از مراتب ظهور حق در هستی می داند که خود، امری مبتنی بر دلایل عقلی است؛ اما امام خمینی علاوه بر پذیرش اصل رجعت براساس دلایل نقلی، کیفیت رجعت را با پیش فرض تر...

هایدگر در مقاله‌ی نظریه‌ی افلاطون درباب حقیقت ادعا می‌کند که افلاطون با مطرح کردن نظریه‌ی مُثُل، مفهوم سنتی حقیقت به مثابه‌ی ناپوشیدگی (aletheia) را نادیده می‌گیرد و آن را به مطابقت اشیا و صور مثالی فرو می‌کاهد. هایدگر در ضمن این تفسیر نگاهی نیز به مفهوم مثال خیر دارد. به عقیده هایدگر افلاطون مفهوم مثال خیر را بر مفهوم حقیقت تفوق داده و بدین‌سان آن را از جایگاه خود به زیر کشیده است. این ...

اثبات تجرد مثال متصل با اثبات وجود عالم مثال ملازمه دارد و با اثبات تجرد یکی، وجود تجرد دیگری نیز اثبات می­شود. بر این اساس ابن سینا با قائل شدن به مادی بودن خیال متصل، وجود مثال منفصل را نیز منکر است. از آنجایی که اساس براهین ابن سینا در اثبات مادی بودن قوۀ خیال مبتنی بر وضع و محاذات داشتن صور خیالی است، در پژوهش حاضر بیان می­گردد که این ویژگی مختص جسم مادی از جهت مکان و زمان­دار بودن است و اج...

مقاله‌ی حاضر کوششی است در جهت تحلیل وبازگردانی دو قطعه‌ی آوانگاری شده به طریق ابجدی برای ساز عود که از جلال‌الدین ارموی (موسیقی‌دان قرن هفتم هـ.. ق.) بر جای مانده است. ذکر اصطلاحاتی مانند «مُجَنَّب»، «مطلق» و «طریق» در عناوین مربوطه به این دو نمونه شیوه‌ای متفاوت با نام‌گذاری دیگر نمونه‌های آوانگاری‌شده توسط جلال‌الدین را آشکار می‌سازد. با در نظر گرفتن این اصل که وجه تشابه سیاق نام‌گذاری این دو نمو...