باغ ایرانی در یک گستره جغرافیایی از هند تا تبریز و از سمرقند و بخارا تا شیراز و مرزهایی فراتر از این محدوده، متناسب با شرایط اقلیمی و دوره تاریخی خاص خود در فرمها و شکلهای گوناگون تجلی پیدا کرده است. یکی از نقاط شکل گیری شیوه خاصی از مفاهیم باغ ایرانی، شهر بیرجند در استان خراسان جنوبی است. بیرجند به عنوان شهری که رونق و شکوفایی خود را در دوره صفویه به دست آورده، دارای مجموعه ای از باغهای تاریخی...

در قالب های مختلف هنر درباری ایران، نوعی تداوم در به کار بردن برخی مفاهیم و اصول از جمله رعایت تشریفات مشاهده می شود. این تداوم به گونه ای موجب تبدیل ترتیب ها و تشریفات به قواعد اساسی در فرهنگ سنت بصری مقامی ایرانی شده است. عکاسی در دورة قاجار که تعارفات و تشریفات جزء لاینفک زندگی مردم به شمار می رفت، وارد ایران (1842م/1258هـ.ق) شد. تقارن ورود عکاسی به ایران و حکومت ناصرالدین شاه که سخت شیفتة پ...

عزیزخان مکری از جمله شخصیت­هایی است که در مناسبت­ها و معادلات سیاسی و فرهنگی قاجاریه نقش تعیین­کننده­ای داشته است. تبیین نقش او در روابط سیاسی و فرهنگی دورۀ ناصرالدین شاه قاجار، راه­گشای تحقیقات کامل­تری در برهۀ تاریخی مذکور و گره­گشای ابهامات مختلف تاریخی خواهد بود. در راستای پاسخ به ضرورتِ تبیین جامع و گسترده­تر از حوادث تاریخی این دوره، در این مقاله، جایگاه عزیزخان در روابط سیاسی ایران و عثما...

دوره قاجار به ویژه دوران سلطنت ناصرالدین شاه در تاریخ تحولات پزشکی ایران اهمیت زیادی دارد زیرا در این دوره طب نوین به تدریج جایگزین طب جالینوسی می شود. مالاریا از جمله مهمترین بیماری های شایع در ایران دوره قاجار بود و تلفات بسیاری نیز به بار می آورد. در این مقاله جنبه های گوناگون این بیماری از دیدگاه تعدادی از سیاحان که برخی از آن ها پزشک نیز بودند بررسی شده است. نتایج تحقیق حاکی از توجه این سی...

چکیده: بررسی ماهیت اجاره داری بندرعباسی در دوره قاجاریه نقش مهمی در شناخت تعملات ساحل نشینان سواحل شمالی و جنوبی دارد. بررسی این اخرین نمونه های عینی از سنت مقاطعه، برای پاسخ به برخی ابهام ها ضروری می نماید. مالیات و عوارض گمرکی بندرعباس از آغاز دوره قاجار با قبول تابعیت به حکمران بستک و سپس مسقط واگذار شد. در برخی تالیفات به دلیل عدم توجه به سنت مقاطعه، به اشتباه جزایر و بنادر ساحل ایران جزو ق...

مطالعه ی تحلیلی و تطبیقی از هنر میناکاری دوره قاجار و میناکاری قرن 19 میلادی در روسیه و تحولاتی که در این هنر در ادوار تاریخی در سرزمین هایی تقریباً همسایه اتفاق افتاده است، مهم-ترین هدفی است که این رساله دنبال کرده است. برای بررسی ویژگی های آثار مینایی تولید شده ی عصر قاجار در ایران به آگاهی اجمالی به سابقه ی هنر میناکاری و تغییرات و تحولاتی که این هنر در دوره های تاریخی دچار آن شده است، نیازمن...

تاریخ گنج شایگان تجربه بشری است و مکتب تاریخی یکی از مکتبهای دگراندیش اقتصادی است که با انتقاد از آموزه های مکتب کلاسیک، تاریخ و بررسی عینی را وسیله تجدید بنای تمام دانش اقتصاد قرار داد. مهمترین نقدهای مکتب تاریخی به مکتب کلاسیک عبارتستاز: جهان روایی، روانشناسی ناقص مبتنی بر خودخواهی و افراط در روش قیاسی. روش  تاریخی از یک سو در جدال با روش مکتب اتریشی قرار دارد و از سوی دیگر زمینه ساز ظهور مکت...

نشانه شناسی از مباحثی است که در قرن بیستم در حوزه ی زبان شناسی مطرح شد. این بحث پس از مدتی وارد حوزه های دیگری نظیر ادبیات و هنر های تصویری نیز شد که به عنوان روشی برای خوانش و نقد تصویر بسیار کارآمد می باشد. از سوی دیگر یکی از بسترهای تصویری بسیار مهم و فراگیر ، عکس است. عکاسی در دوره ی قاجار وارد ایران شد. با توجه به اوضاع خاص سیاسی-اجتماعی- فرهنگی ایران در این عهد و تلفیق اجباری سنت و مدرنیت...

چکیده:‏ بیان موضوع: "بررسی سیر تاریخی، تکوینی آموزش فیزیک نوین در ایران معاصر" شامل ‏پژوهشی همه جانبه در حیطه ی چگونگی پیدایش و شکل گیری آموزش فیزیک نوین در دوره ی پراهمیت ‏عصر قاجار است. مباحث پیش رو با مطالعه در اسناد و منابع مربوط به این دوره تهیه و مورد تجزیه و ‏تحلیل قرار گرفته است. بنا بر این مسأله ی اصلی تحقیق این است که سیر تاریخی، تکوینی آموزش ‏فیزیک نوین در ایران دوره قاجار چگونه است...

مجموعه ی سپهسالار، شامل مسجد و مدرسه، دارای زنجیره ای از تزیینات هنر و معماری دوران قاجار، بویژه در زمینه ی کاشیکاری، نقاشی، کتیبه نگاری، گچ بری و هنرهای مرتبط با چوب و درودگری است. این مجموعه را حسین خان ملقب به سپهسالار (1241ـ 1298 هـ . ق) با استفاده از اموال شخصی خود و به کارگیری معماران و هنرمندان بنام و طراز اول زمان، احداث و وقف نمود. کتیبه های بکار رفته در مجموعه، همراه با کاشیکاری های ر...