دورۀ قاجار دوره‌ای سرشار از رخدادهای اجتماعی و سیاسی است. شاهان قاجار، شاعران مدیحه‌سرا و شعر مدحی را پروپاگاندای دربارهای خود قرار دادند. شاعران نیز برای پسند خاطر شاهان، به پیروی از شاعران سبک خراسانی، به مدیحه‌سرایی روی آوردند. آموزه‌های تعلیمی در شعر عصر قاجار را می‌توان به دو موضوع کلی تقسیم کرد: یکی شعر آیینی که بیشتر در ذکر مناقب پیامبر اسلام(ص) و ائمۀ شیعه(ع) است، ...

این تحقیق در پی مطالعه ی نقش یهودیان در اقتصاد عصر قاجار است. اوضاع نابه سامان اجتماعی و اقتصادی یهودیان ایران در دوران قاجار و رویکرد به نسبت سختگیرانه ای که اکثریت جامعه ی مسلمان ایران در قبال اقلیت های دینی ساکن این سرزمین داشتند، گذران زندگی را برای ایشان به شدت سخت کرده بود. این در صورتی بود که یهودیان از قدیمی ترین ساکنان ایران و از جمله اقلیت های دینی بودند که از دیرباز در این سرزمین روز...

چکیده از قرن نوزدهم میلادی که تحولات جهانی در هم? ابعاد زندگی انسان ها نمود پیدا کرد، ادبیات هم به عنوان زیر مجموعه ای از نظام فرهنگی تحت تاثیر این رخدادها قرار گرفت. اندیشه های جدیدی دربار? رابط? ادبیات و اجتماع مطرح شد که در مهمترین رویکرد خود ، ادبیات و به طور جزئی تر رمان را بازتاب دهنده تحولات و مسائل اجتماعی می دانست. همزمان با این تحولات اجتماعی و اندیشه های جدید در جهان ، ایران قرن س...

چکیده از قرن نوزدهم میلادی که تحولات جهانی در هم? ابعاد زندگی انسان ها نمود پیدا کرد، ادبیات هم به عنوان زیر مجموعه ای از نظام فرهنگی تحت تاثیر این رخدادها قرار گرفت. اندیشه های جدیدی دربار? رابط? ادبیات و اجتماع مطرح شد که در مهمترین رویکرد خود ، ادبیات و به طور جزئی تر رمان را بازتاب دهنده تحولات و مسائل اجتماعی می دانست. همزمان با این تحولات اجتماعی و اندیشه های جدید در جهان ، ایران قرن س...

ایران عصر قاجاری در ابتدای قرن 19 م/ 13 ق در حالی مورد تجاوز روس ها واقع شد که بی-خبر و عقب مانده از تحولات دنیا، با مشکلات عدیدهای در داخل کشور مواجه بود. علی رغمنتایج تلخ، این واقعه دستاورد مهمی را نصیب فتحعلی شاه و اطرافیان وی کرد که از همهمهمتر، آگاهی از ضعف تجهیزات نظامی و دانش روز بود. این موضوع، انگیزۀ اقدامات اصلاح-طلبانه ای گردید که به دنبال درک کاستی های نظام تعلیم و تربیت، دولت مردان...

فاصله گرفتن از تاریخ و پرسش از آن یا به عبارتی، معرفت سوژه به سوژه را می توان، ویژگی برجستۀ مورخان عصر جدید دانست و سرچشمۀ این تحول را آگاهی از فردیت و التفات به شأن تاریخیت انسان قلمداد کرد. انتقال شمه ای از این تحول فکری به ایران، برای نخستین بار در دورۀ ناصری ذیل نهضت ترجمه صورت گرفت و باعث آشنایی با آثار فلسفی و علمی دانشمندان و فلاسفه اروپایی شد. تحول تفکر و اندیشه و تحول ذهنی و عقلی در می...

هرچند در دوران قاجار بنا به دلایل مختلفِ داخلی و خارجی، با افول هنر سفالگری مواجه هستیم، اما این به معنای زوال کامل این هنر نبوده و ساختِ بعضی از ظروف چینی با مشخصات متفاوت از ظروف وارداتی، اصالتِ هنری ایران را تداوم بخشیده است. وجود نمونه‌هایی شاخص از سفالینه های این عصر که اغلب در برخی از موزه های خارج از کشور مانند طارق رجبِ کویت و ویکتوریا و آلبرتِ لندن نگهداری می شود، شاهدی است بر این مدعا. تحق...

عصر قاجار عصر تحول علم طب در ایران است. به‌منظور درک و شناخت عوامل مؤثر بر این تحول، این پژوهش به روش کتابخانه‌ای و به شیوه‌ی توصیفی-تحلیلی عوامل اجتماعی-فرهنگی را مدنظر قرار داده و پرسشی را مطرح نموده است: کدامین عوامل اجتماعی- فرهنگی در تحول طب نوین در ایران عصر قاجار نقش داشته‌اند؟ با این فرض که عوامل اجتماعی-فرهنگی در تحول، رواج و گسترش طب مدرن دخالت داشته‌اند، مجموعه‌ای از عوامل مانند اعتق...

هدف مقاله حاضر، تبیین اصول سیاست خارجی انگلستان در ایالت کرمان و نقش آن در دامن زدن به مناقشات قومی – مذهبی در سال‌های پس از جنگ بین‌الملل اول تا انقراض قاجار می‌باشد. مقاله پیش رو می‌کوشد با درآمدی کلی بر پیشینه‌ی تاریخی ایالت کرمان در ادوار قبلی عصر قاجار، به بررسی نقش و کارکرد سیاست‌های استعماری انگلستان بعد از انقلاب مشروطیت در کرمان در راستای مقاصد خاص خود بر اساس مستندات تاریخی بپردازد. ض...

در میان مردان دربار قاجار، عباس میرزا، قائم مقام و امیر کبیر از پیشگامان نوگرایی و توجه به تمدن اروپا بودند. اما حدود آشنایی زنان دربار قاجار با تمدن غرب مشخص نیست. این پژوهش با تکیه بر سه زن عصر ناصری یعنی مهد علیا مادر، عزت الدوله خواهر و تاج السلطنه دختر ناصرالدین شاه، حدود آشنایی زنان را با دانش و از سوی دیـگر با استعمار غـرب بررسی می کند. به نظر می رسد زنان دربار قاجار در جهت گسترش مظاهر ع...