.

از تلاش های فراوانی که ابن سینا در راستای تحلیل خودآگاهی آغازین به کار برده، می توان فهمید که وی خودآگاهی آغازین را همچون اصلی بنیادین در فلسفه خویش در نظر گرفته و معتقد است که خودآگاهی به عنوان نخستین فعلیتی که نفس پیدا می کند، هرگز از آن جدا نمی شود. از این منظر خودآگاهی، خصیصه ذاتی وجود انسانی و نیز عنصر سازنده ساختار وجودی اوست. از منظر ابن سینا ادراکات حصولی که در آنها فاعل شناسا به صورت و...

تفکیک «تصور» و «تصدیق» از تمایزهای اصلی است که متقدمین در منطق و متأخرین در معرفت­شناسی از آن بهره برده­اند، هر دو گروه مقسم این دو را «علم حصولی» می دانند، این تقسیم در «معرفت­شناسی نوصدرایی» برای اقسام معرفت به کار رفته است، اما نمی­توان «تصدیق» را در اصطلاح معرفت­شناسی بنا بر تعریف فلسفۀ اسلامی «علم­حصولی» دانست. این تحقیق با مرور ادبیات فیلسوفان مسلمان به ویژه نوصدراییان، مدعی است که تفکیک ...

مقال? حاضر نقد یکی از قرائت های معرفت شناسی فضیلت است از منظر قرائت دیگر: نقد قرائت پلنتینگا از منظر قرائت زاگزبسکی. زاگزبسکی بر اساس تعریفی که از معرفت ارائه می دهد و نقشی که برای اراده و آگاهی در عمل فضیلت مندانه قائل است و با توجه به یکسان دانستن فضیلت اخلاقی و فضیلت معرفتی، نظری? معرفت پلنتینگا را به چالش می کشد. به اعتقاد زاگزبسکی، نظری? «کارکرد درست» پلنتینگا از وثاقت گروی صریح بهتر است و...

در این مقاله، سالمون به بررسی انتقادی تاریخ اندیشه های مربوط به معرفت در علوم طبیعی از راسل تا کوهن می پردازد. او الگوی قیاسی -فرضی، کل گرایی و نظریه بیسی و نیز مشکلات مربوط به استقرا و مشاهده را مورد بحث قرار می دهد. در پایان، نظریه کوهن را مطرح کرده و نقدهای خود را بر آن می آورد.

علم عمران ابن خلدون مبتنی بر نظریه معرفت شناسی خاصی است. این نظریه حاصل نقدهایی است که او بر محدودیت معرفت شناسی سایر دانش ها و معارف بشری وارد می سازد. از این جهت نیز ابن خلدود از پیشگامان اولیه در زمینه معرفت شناسی و فلسفه علمی دانش ها به شمار می رود. در نظریه معرفت شناسی ابن خلدودن ، اندیشه عاملی است که انسان را از سایر موجودات جدا می کند و برتری ویژه ای به او می بخشد. انسان از طریق اندیشه، ...

جهانی شدن از زوایای مختلفی بررسی شده است که بیش از هر چیز لازم است مباحث فرانظری یعنی بعد هستی شناسی و معرفت شناسی آن مورد ارزیابی قرار گیرد. اینکه چه موضوعات و سوژه هایی در مطالعه جهانی شدن باید مورد توجه قرار گیرد مهم ترین ویژگی هستی شناسی جهانی شدن را تشکیل می دهد. در این میان واژه شناسی، تاریخچه، نقش کنشگران، ماهیت ساختاری کارکردی و ابعاد مختلف آن از مهم ترین موضوعات و سوژه های جهانی شدن مح...

بنا بر تحلیل سه جزئی رایج در معرفت شناسی غربی، معرفت عبارت است از باور صادق موجه. اما کیث لرر به جای باور، پذیرش با هدف احراز حقیقت و اجتناب از خطا را قرار داده، درباره چیستی صدق نیز معتقد به نظریه علامت زدایی است. وی در پاسخ به مسأله گتیه، نقض ناپذیری و عدم ابتنای توجیه بر باور کاذب را به عنوان شرط چهارم معرفت مطرح می کند. و در مقام مهم ترین نظریه پرداز انسجام گروی در توجیه معرفت، با ابداع اصط...

یکی از مباحث مهم و تأثیرگذاری که در فلسفۀ اسلامی وجود دارد و امروزه، تحتقابل طرح است، مسئلۀ بدیهیات در حوزة تصورات و « معرفت شناسی » عنوانتصدیقات است . این مسئله با وجود اهمیت فراوان و نقش بی بدیلش در نظاممعرفتی فیلسوفان ما، از زوایای مختلف و به نحو کامل مورد بحث قرار نگرفته استبه گونه ای که به جهت ابهامات نهفته در ملاک تفکیک آنها از ادراکات نظری،گاهی یک قضیۀ نظری به جای یک قضیۀ بدیهی می نش...