عصر عباسی، عصر تبادل فرهنگی میان اندیشه های مختلف به ویژه اسلامی و ایرانی است. ابن مقفع و متنبی، دو قله بلند ادب عربی هستند که از آبشخور غنی این فرهنگ که به اعتقاد محققان، سخت متأثر از فرهنگ و ادب ایرانی است، سیراب شده اند و به داشتن مضامین حکمی شهرت دارند. بی تردید باید عبدالله ابن مقفع را که از نژادی ایرانی و آشنای به زبان فارسی است، کاتبی توانا و مترجمی زبردست و از مشاهیر علم و ادب عهد اموی...

قصیده لامیة العجم، سروده طغرائی شاعر ایرانی عربی سرای ، در اواخر قرن پنج هجری، از قصیده های ممتاز و مشهور و به تعبیر قدیم از امهات قصاید ادب عربی است. این ترجمه فارسی از لامیة که در اوایل قرن هشتم انجام گرفته قدیم ترین ترجمه تاکنون شناخته شده از این قصیده بلند آوازه است و در ضمن نمونه ای کمیاب است درنوع خوداز ترجمه کامل آثار محض و ناب ادب عربی به زبان فارسی.

تماس زبانی یکی از عوامل مهم تغییر در زبان­ ها است. در تماس زبانی، دو یا چند زبان در مجاورت یکدیگر قرار می­ گیرند و با توجه به عوامل اجتماعی- زبانی بر هم اثر می­ گذارند. زبان فارسـی و دیگر زبان­ های ایرانی از همان آغاز گسترش در فلات ایران با زبان­ های غیر ایرانیِ بومی این سرزمین پهناور و نیز زبان­های اقوام مجاور در تماس بوده­ اند. زبان­ های سامی و در بین آن­ ها زبان عربی، از زمان ورود اسلام به ای...

هدف:هدف پژوهش حاضر، مقایسه استرس شغلی معلمین دانش آموزان عقب مانده ذهنی آموزش پذیر و عادی در مدارس شهرستان های فردوس، بشرویه و سرایان است. روش:جامعه آماری شامل تمامی معلمین مدارس استثنایی و عادی شهرستان های فردوس، بشرویه و سرایان است. تعداد 50 نفر زن از معلمین مدارس استثنایی به روش "نمونه در دسترس" و 50 نفر معلمین مدارس عادی به روش تصادفی انتخاب شدند. در این پژوهش، از پرسشنامه استرس شغلی اسیپو...

یکی از موضوعات قابل مطالعه در جهت شناخت یک شهر و نحوه شکل گیری آن، مطالعه بافت قدیم آن است. بافت های قدیمی و تاریخی، در واقع نماد فرهنگ و تمدن است و به مثابه ی یک سند، کل وقایع و حوادث گذشته و همین طور میراث آن ها را به نسل آینده منتقل می کند. اقلیم های گوناگون در ایران موجب شده، گونه های مختلف معماری متناسب با اقلیم موجود در آن به وجود بیاید. هدف ما در این رساله بررسی بافت معماری و ساخت شهر در...

با روی کار آمدن بنی عباس و حضور ایرانیان در ساختار اداری حکومت آنان،  شالودۀ  یک جنبش فراگیر فرهنگی- ادبی، پی­ریزی شد. در عصر نوسازی ادبی سنت های ادبی، اجتماعی و آثار فکر ایرانی در رأس فرهنگ­هایی قرار دارد که در زبان و فرهنگ عربی تأثیرگذار است. تجلّی و ظهور سنّت و فرهنگ ایرانی در شعر شاعرانی همچون «ابونواس» در عصر عباسی اول و «ابن رومی» و «ابن معتز» در عصر عباسی دوم به گونه­ای است که در تاریخ نقط...

فعالیّت و جایگاه علمی موالی «ایرانی نژاد» از جمله موضوعاتی است که نویسندگان فراوانی در مورد آن به نوشتن پرداخته اند. ایران یکی از کشورهایی بود که به دست مسلمانان افتاد. و تحت تاثیر این فتوحات ایرانیان زیادی در دو دوره اموی و عباسی از راه ولاء به فرهنگ عربی وارد شدند و توانستند به علت های گوناگون از لحاظ علمی از ملل فاتح پیشی بگیرند. موالی ایرانی با توجه به تمدن، پیشینه فرهنگی و علمی خود توانستند...

«مَثَل» مقوله‌ای زبانی- ادبی به‌شمار می­آید که از جایگاهی والا در فرهنگ ایرانی و عربی برخوردار است. مثل‌نگاران ایرانی و عرب سعی وافر داشته­اند که امثال را گردآوری و ثبت و ضبط نمایند. شیوه­ی مثل­پژوهی و تدوین ضرب‌المثل­ها بیشتر مبتنی بر شیوه‌ی «دسته‌بندی الفبایی» بوده است و هیچ‌گونه رابطه و پیوند منطقی و معنایی میان امثال به‌چشم نمی‌خورد. نگارنده بر این باور است که دسته‌بندی امثال براساس «حوزه‌های...

از آفت‌های بزرگ در شرح و تحلیل متون ادب فارسی، به‌­ویژه مثنوی،جلال‌لدین بلخی، استناد بسیار به امثال و اشعار عربی و بی­‌توجهی به فرهنگ و ادب باستانی ایرانیان است. کافی است نگاهی به فهرست اشعار و امثال عربی مربوط به شرحهای مثنوی بیندازیم تا حضور سنگین آنها را دریابیم. در این میان چیزی که مورد غفلت قرار گرفته، اندیشه و فرهنگ ایران باستان است که بدبختانه جایگاه مناسبی در شرح متون ...

چکیده در زبان عربی صفت به خاطر مطابقت با موصوف از نظر اعراب،عدد،جنس، معرفه و نکره،از صفت در زبان فارسی امروز متمایز است.صفت در زبان فارسی باستان و امروزی، برخلاف عربی به دو گروه پیشین و پسین تقسیم می شود.در زبان فارسی امروزی بین صفت و برخی از نقش های دستوری؛ همچون قید از لحاظ شکل ظاهری تفاوت نمایانی دیده نمی شود و تشخیص صفت در این زبان بیشتر بر اساس ویژگی های دستوری است؛ در صورتی که در زبان عر...