حجر بن عدی، از افراد سرشناس کوفه و از برجسته ترین رهبران شیعی بود که دو سال قبل از رحلت پیامبر(ص)، اسلام پذیرفت. در خلافت ابوبکر و عمر، حجر در فتوحات شرکت کرد و نقش مهمی را در این جنگ ها ایفا کرد چنانچه مرج عذراء را که بعدها آرامگاه اش شد، در هنگام فتح دمشق، فتح کرد. حجر در عصر خلافت عثمان، به دلیل شیوه ی حکومتی وی و والیانش در گروه معترضین نسبت به حکومت بود و تا جایی به انتقاد و سرزنش خلیفه پر...

داعی‌الدعاة شیعیان اسماعیلی، مؤیدالدین شیرازی هرچند مخفیانه به قاهره می‌رفت، اما وجود همراهان ناپایدار بساسیری و تغییر پیاپی مواضع آنها بین بساسیری و سلاجقه، و عدم وفاداری کامل آنها به شیعیان اسماعیلیه، به همراه مشکلات ایجادشده برای یازوری، وزیر مستنصر فاطمی، بن‌مایة قطع ارتباط داعی‌الدعاة با بساسیری می‌شود. بساسیری نیز اگرچه اختصاصات خلیفه را به مصر می‌فرستد و به نام مستنصر خطبه می‌خواند، اما ...

در دوران پیش از اسلام، مکه یکی از مهم‌ترین شهرهای شبه جزیرة عربستان بود که گروه‌های مختلف مردم را به طرف خود می‌کشاند. این شهر به دلیل قرار گرفتن بر سر راه‌های تجاری و همچنین وجود خانة‌ خدا در آن، مهم‌ترین محل گردهمایی اعراب در شبه جزیره به شمار می‌رفت. با ظهور اسلام، شهر مکه اهمیت دوچندان یافت. پیامبر خدا9  در ایام حج با گروه‌های مختلف مردم برای پیشبرد دعوتش صحبت می‌کرد. حتی قریش و مخالفان پیا...

یکی از اقدامات عمر تعیین افرادی از صحابة قریش به منظور خلافت بود. وی شش تن از مهاجران را در شورای خلافت قرار داد و اعلام کرد که فقط این افراد شایستگی خلافت رسول الله (ص) را دارند. نکتة درخور توجه و تأمل این است که این افراد، به جز علی (ع)، هم در دوران خلافت عثمان و هم در عهد خلافت علی (ع) تابع خلیفة وقت نبودند و دردسرهای بزرگی برای جانشین رسول خدا (ص) ایجاد می‌‌کردند. در این مقاله با روش تحلیلی...

گسترش فتوحات مسلمانان در سرزمین‌های خارج از عربستان پس از رحلت پیامبر(ص) مسئله جدیدی به نام نومسلمانان غیرعرب در جامعه اسلامی پدید آورد.عصبیت خونی و قبیله‌ای که برآمده از بن‌مایه‌های جامعه عربی بود، با آموزه‌های پیامبر(ص) تضعیف شد؛ اما پس از رحلت ایشان، با برپایی خلافت قبیله‌ای برمبنای «الائمه من قریش» و تقسیم بیت‌المال بر اساس نسب و قبیله، دوباره احیا شد و با حمایت اولیای امور و تمایل اعراب و ...

بعد از کشته شدن عثمان به دست شورشیان، علی ابن ابی طالب(ع) با اصرار مردم خلافت را پذیرفت. خلافت علی(ع) 25سال بعد از رحلت حضرت رسول بود، در این مدت جامعه عرب به نوعی فرهنگ و مفاخر جاهلی خود را در نظام سیاسی جدید که خلفا آن را اداره می کردند بازیافت. اما خلافت علی(ع) که به نوعی بازگشت به سنت پیامبر بود با مخالفت هایی از جانب بزرگان عرب رو به رو گشت. این مخالفت ها منتهی به جنگ هایی در دوران خلافت ا...

نماد پردازی به عنوان یکی از جلوه‌های ادبی شعر شاعران سرکش و عصیان‌گر عرب نظیر امل دُنقل جایگاه ویژه‌ای را به خود اختصاص داده است. او یکی از شاعران برجسته‌ی مصر در دوره‌ی معاصر است که از این شیوه برای بیان اعتراض و انتقاد خود استفاده می‌کند. وی به اندازه­ای زبان نمادین را متناسب با موقعیت به کار می‌برد که شعرهای او، علاوه بر تفسیر رویدادهای سیاسی و اجتماعی، نوعی پیش­بینی اوضاع جامعه نیز است. تنوع...

ترجمه به معنی یافتن نزدیک ترین و دقیق ترین معادل برای واژگان زبان مبدا و حفظ روش و سیاق گوینده،از دیرباز و در طول تاریخ،پیوسته مورد توجه عام و خاص بوده و از ابزارهای مهم ارتباطی بشر به شمار می رفته است.علاقه مندی انسانها به آگاهی از فرهنگ،ادب واندیشه ملتها و اقوام و انسانهای دیگر و نیازمندی آنها به علوم و فنون دیگر،درکنار اختلاف و تفاوتهای زبانی موجود در جوامع انسانی گوناگون ترجمه را به عنوان ی...

در برخی از آیات قرآن و نیز در بیان پیامبر اسلام، از گروهی با عنوان «اهل‌بیت» یاد شده که از هرگونه پلیدی پاک هستند و فضیلت‌ها و موقعیت‌های ویژه‌ای در اسلام دارند. همین امر، موجب توجه خاص خاورشناسان به این واژه قرآنی و نگارش آثار متعددی در این زمینه شده است. مقاله «اهل‌بیت» اثر موشه شارون در دایرهالمعارف قرآن لایدن، ازجمله این آثار است که پژوهش حاضر، به معرفی و نقد آن می‌پردازد. مقاله یادشده دارا...

چکیده: مسئله امامت نخستین معضل سیاسی بود که پس ازپیامبر اتفاق افتاد وموجبات ایجاداختلاف بین مسلمانان را فراهم آورد،زیراعده ای ازمسلمانان معتقد بودندکه پیامبر فرد خاصی رابرای امامت پس ازخود تعیین نکرده است،درمقابل عده ای دیگراعتقادداشتندکه پیامبر(ص)،امام علی(ع)رابرای جانشینی بعدازخودانتخاب کرده است. معتزله گروهی بودندکه درگرماگرم این کشمکش سیاسی واعتقادی ظهورکردندو کوشیدند تا با پرداختن به موضو...