چکیده: مراد از ولایت فقیه، حاکمیت فقیهِ عادلِ جامع الشرایط در رأس حکومت اسلامی در دوران غیبت امام عصر (عج) است.اصل ولایت فقیه یک امر مسلّم و مسبوق به سابقه ی تاریخی به طول تاریخ تشیع می باشد که به تعبیر امام « از آن اموری است که تصورش موجب تصدیقش می شود». اگر چه نوع حاکمیت و قلمرو اختیارات آن، در میان نظریه پردازان مورد اختلاف است، می توان دیدگاه های موجود را در سه عنوان خلاصه کرد: 1- نظریه حسبه...

یکی از اهداف قوانین دادرسی کیفری، حمایت از حقوق و آزادی‌های فردی است. از در عصر جدید با سست ­شدن بنیاد نظام خانواده گسترده و پدرسالار و رواج روزافزون خانواده هسته­ای، درباره ولایت قهریِ مندرج در قانون مدنی اشکالات و سئوالاتی پدید آمده است که مقتضیات عصر حاضر پاسخ‌گویی دقیق به آنها را ایجاب می­کند. مواد 1180 و 1181 قانون مدنی به تبعیت از نظر مشهور امامیه، تنها پدر و جدّ پدری را ولیّ قهری طفل می­شنا...

با ورود گسترده­ی ایران به بازار جهانی در نیمه دوم حکومت قاجاریه (1344-1264ق)، حوزه­های مختلف اقتصادی و اجتماعی کشور، متحوّل شد. صنایع دستی نیز به عنوان یکی از عرصه­های اقتصادی از این امر مستثنی نبود. مقاله­ی حاضر، ضمن بررسی وضعیتِ صنایع دستی ولایت قاینات در نیمه­ی دوم حکومت قاجاریه، تأثیرِ ورود گسترده­ی این ولایت به بازار جهانی را بر این بخش از اقتصادِ منطقه­، مورد بررسی قرار داده است. بنا بر یافته...

هدف پژوهش حاضر بررسی جایگاه و کارویژه‌های ولایت فقیه در جامعه اسلامی و به تبع آن نظریه اصل نظارت بر مجلس توسط ناظرین شرع از دیدگاه شیخ فضل‌الله نوری بود. روش پژوهش اسنادی و توصیفی- تحلیلی بوده و یافته‌ها نشان داد، حضور شیخ فضل‌الله نوری در انقلاب مشروطه به عنوان رهبریِ انقلاب، روشن‌ترین دلیل بر عدم اعتقاد ایشان به حکومت سلطان می‌باشد. ایشان فقهاء را نایب امام می‌داند و براساس این اعتقاد خود، به ...

دو گروه از متألهین مسلمان به طور مبسوط درباره ولایت بحث کردهاند: نخست، عرفا و فلاسف های که در ساحت عرفان نظری اندیشهورزی کردهاند؛ دوم، فقیهان و متکلمین که از موضع فقهی کلامی به موضوع ولایت پرداخت هاند. لیکن به نظر میآید التفات هر دو گروه به مفهوم قرآنی ولایت، آنگونه که انتظار میرود نیست. از آنجا که برداشت عرفانی و فقهی کلامی از مفهوم قرآنی ولایت ممکن است مانعی برای فهم مفهوم سیاسی ولایت در قرآن...

در دیدگاه فقهی-کلامی امام خمینی(ره) جوامع انسانی بدون ولایت و سرپرست نمی توانند حیات سیاسی مستمری داشته باشند؛ بدین معنا که سرپرستی مردم در طول تاریخ با اولیاء الله و ائمه ی معصومین(ع) بوده و در غیاب ایشان، انسان غیرمعصومی از سنخ آن ها ولایت مردم را عهده دار می شود. اگرچه این منصب برای امام معصوم ثابت است (مقام ثبوت)؛ اما در مقام اثبات، تولی حکومت براساس اقبال و بیعت مردم میسور خواهد شد. در عصر...

ولایت فقیه و خصوصا ولایت مطلقه فقیه، از مهم‏ترین مفاهیمی است که پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران مطرح شده است. اهمیت این مفهوم، هم بدان جهت است که دشمنان مغرض و سرسختی دارد و هم از آن روست که بسیاری از دوستان و طرفدارانش تبیین‏های صحیح واستواری از آن ارائه نداده، بیشتر به تمجید و تحسینش می‏پردازند و حتی در بعضی موارد چهره‏ای خشن و غیر منطقی از آن می‏نمایانند.      مقاله حاضر متکفل آن است که ...

با براهین عقلی و نقلی مستدل شده است؛ آنچه در این نوشتار، مورد نظر نگارنده بوده است، اقامه براهین عقلی بر اثبات نظریه یاد شده است؛ پیش از این، بزرگانی همچون مرحوم صاحب جواهر، آیت الله خویی و آیت الله جوادی آملی و ... به اقامه برهان عقلی برای اندیشه ولایت فقیه برآمده اند؛ از جمله براهین عقلی برای اثبات نظریه یاد شده، برهانی است که براصل عقلائی لزوم رجوع به متخصّص استوار است. براساس این اصل، برای ا...

پس از توحید حضرت حق، مهم‌ترین مسأله تصوف اسلامی، مسأله «ولایت» است. هجویری عارف نامدار قرن پنجم، درباره اهمیت ولایت می‌گوید: « بدان که قاعده و اساس طریقت ومعرفت جمله بر ولایت و اثبات آن است».( هجویری، 1389: 317).. هجویری در کتاب کشف المحجوب به گونه‌ای همه جانبه و مستوفی، به موضوعاتی از جمله «ولایت» می ‌پردازد. وی ابتدا «ولی» و «ولایت» را در لغت واصطلاح بررسی نموده سپس با استشهاد به سخنان دیگر ع...