یکی از مباحث حائز اهمیت در عرفان ابن عربی که در تفکرات اندیشمندان پس از او نیز تاثیر شگرفی داشته است، عالم خیال و اجتماع نقیضین در این عالم است. البته او همانند فلاسفه، خیال را هم در معنای جهان شناختی بکار می برد که همان خیال منفصل است و هم در حوزه معرفت شناسی، به عنوان تنها ابزار درک حقایق ورای طور عقل، از آن یاد می کند، اما خیال در حوزه جهان شناختی، دو کاربرد مهم دارد، یکی به معنای واسطه و بر...

ابن عربی، برزخ را به معنای حدّ فاصل بین دو چیز می داند که معرفت آن امری عقلانی است امّا وجود آن امری خیالی است. وی مراتب وجودیِ برزخ را به برزخ نزولی (اعیان ثابته) و برزخ صعودی (برزخ پس از مرگ) تقسیم می کند.به زعم وی، مفهوم و مصداق خیال، حقیقتی است که «نه موجود، و نه معدوم» یا «هم موجود، و هم معدوم» است؛ از این رو،اگرچه این امر به ظاهر تناقض نماست امّا نه تنها متناقض نیست، بلکه حاکی از رابطه خاصّی ا...

اعتقاد به رجعت در دیدگاه علامه طباطبایی و امام خمینی، براساس دلایل نقلی اثبات می شود؛ اما این دو شخصیت بزرگ، با استفاده از روش عقلی نیز به اثبات اصل و چگونگی رجعت پرداخته اند. علامه طباطبایی با توجه به نظام معنایی آیات و روایات، رجعت را یکی از مراتب ظهور حق در هستی می داند که خود، امری مبتنی بر دلایل عقلی است؛ اما امام خمینی علاوه بر پذیرش اصل رجعت براساس دلایل نقلی، کیفیت رجعت را با پیش فرض تر...

چکیده: نوشتار حاضر با عنوان «جایگاه علم و عالم در دستگاه فکری ناصر خسرو قبادیانی» در سه فصل تدوین شده است. در نخستین فصل کلیاتی در معرفی شخصیت، زندگی، دین و آیین، آثار و اقوال ناصر خسرو ارائه شده؛ و فصل دوم به تعریف «علم» و بیان حدود آن از دیدگاه ناصر اختصاص یافته است. سپس انواع علم از منظر وی در دو بخش علم آفرینش (علوم منقول) و علم دین حق (علوم معقول) به نگارش درآمده؛ و شواهدی از علوم: بیان...

مکتب تفکیک قائل به جدایی سه جریان معرفتی یعنی عقل ، وحی و عرفان می باشد این مکتب ، اولین بار (به طور مصطلح) توسط محمد رضا حکیمی در زمان معاصر مطرح گردید . از آن جایی که پیروان این مکتب یکی از مخالفان جدی مباحث فلسفی می باشند و اکثر نظریات فلسفی را مورد نقد قرار می-دهند در بحث پیرامون چگونگی آفرینش عالم نیز به طرح نظریات ویژه ای می پردازند که با آراء فلاسفه تفاوت دارد . بحث آفرینش عالم و چگونگی ...

:همان نایاپ هدیکچ هلاسر نیا رد و هدش هتخادرپ تایاور و نآرق نابز زا ملاع و ملع هاگیاج هب ،نآ ماسقا نایب و ملع فیرعت نمض ود نیا هچنانچ یلو ،تسین دنمدوس ییاهنت هب مادکچیه ،ملع نودب لمع و لمع یب ملع هک تسا هدیدرگ تابثا یسر و نتفرگ جوا و زاورپ یارب لابود نوچمه ،دنشاب مهاب ،ملع نیرت مهم .دنا ناسنا ترخآ و ایند تداعس هب ند دوش یم ینازرا ناسنا هب دنوادخ بناج زا ملع رون ،دش هارمه لمع اب ملع نیا رگ...

قصد ما در این پژوهش نقد و بررسی براهین مشور ریاضی (جبری و هندسی) که نوعاً توسط فلاسفه در اثبات متناهی بودن عالم طبیعی تا کنون ارائه شده، می باشد. بحث تناهی و عدم تناهی عالم از بحث هایی است که در فلسفه به صورت مبسوط به آن اشاره کرده اند امّا در کیهان شناسی به صورت مستقیم از این موضوع بحث نشده است امّا در ضمن مباحث دیگر از جمله بحث هایی مانند افق ذره و مرگ حرارتی به این موضوع پرداخته شده است. این پژ...

مساله اخذ میثاق و پیمان از انسانها مبنی بر پذیرش ربوبیت یگانه خدای متعال پیش از آفرینش دنیوی ایشان یکی از مباحث مهم قرآنی است که در آیه ۱۷۲ از سوره اعراف- معروف به آیه پیمان الست- مطرح گردیده است. روایاتی که در جوامع روایی به " روایات عالم ذر" مشهور است به نوعی موید وجود عالم ذر در آیه مذکور است. مسئله این است که برخی از اندیشمندان این روایات را در عداد اخبار آخبار آحاد و برخی در زمره اخبار متو...

خداوند در قرآن از زاویه های مختلف به مسئله حیات پس از مرگ، عالم برزخ و جهان آخرت پرداخته است؛ از این میان می توان حداقل بیست آیه را یافت که بر جهان برزخی دلالت دارد و از مجموع این آیات حقیقت وجود عالم برزخ تا حد زیادی روشن می شود. این پژوهش در صدد بررسی عالم برزخ در آیات مذکور است، که از یک طرف ذهن مخاطب را به حقیقت عالم برزخ متوجه م یکند، و از طرف دیگر در ساماندهی اعمال و رفتارش که تعیین کننده...