امروزه به دلیل پیچیدگی‌های فضای سایبری و تأثیرگذاری آن بر بسیاری حوزه‌های دیگر از منظر امنیت ملی نیاز به سیستم پایش با رویکرد روندیابی فضای سایبری و نیز داشتن دید جامع نسبت به همه‌ی ابعاد آن شامل فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، نظامی امنیتی و علم و فناوری بیش از پیش ضروری است. با گسترش سیستم‌های پایگاهی و حجم بالای داده‌های ذخیره شده در این سیستم‌ها، نیاز به ابزاری است تا بتوان داده‌های ذخیره ...

رویکرد نظام ملی نوآوری، که نهادها و کارکردهای مختلف دخیل در توسعۀ علمی و فناورانۀ کشورها را دربر دارد، یکی از رویکردهای مناسب برای تحلیل وضعیت علم، فناوری و نوآوری و ارائۀ سیاست‌ها و راهکارهای همه‌جانبه برای تقویت نوآوری در کشور است. بررسی وضعیت ایران در شاخص‌های نوآوری، حاکی از وضعیت نسبتاً نامناسب کشور در مقایسه با کشورهای منطقه و در مقایسه با اهداف سند چشم‌انداز 1404 است. خبرگان حوزۀ مدیریت ف...

یکی از حوزه‌های بسیار مهم در زمینه سیاست‌گذاری علم، فناوری و نوآوری، سیاست‌گذاری در رابطه با رشد و توسعه علوم و فناوری‌های بنیادین است. بنابراین، نقش علوم و فناوری‌های بنیادین در فرایند توسعه جوامع به حد کافی مورد توجه و مطالعه قرار نگرفته است و توافق فراگیری در خصوص اهمیت این علوم برای توسعه و حمایت از آنها وجود ندارد. هدف از این مقاله شناسایی حوزه‌های علمی تحت پوشش، ابعاد کلیدی کارکردی، طرح‌ه...

هدف مقاله حاضر ارائه چارچوبی نظام‌مند برای تدوین برنامه‌های سیاستی توسعه در حوزه علم، فناوری و نوآوری است. این چارچوب که از سه جزء اصلی ساخته شده است روشی منسجم را ارائه می‌دهد تا فرایند تدوین برنامه‌های سیاستی حوزه علم و فناوری تسهیل و تسریع شوند. چارچوب ارائه شده در این مقاله از یک بخش با عنوان موتور تدوین احکام تشکیل شده است که مبتنی بر الگوی اهداف سیاستی، ابزارهای سیاستی و گروه‌های هدف به ت...

تحقیقات انجام شده در خصوص توسعه‏، که تجربه جوامع مختلف نیز آن را تأیید می‌کند، نشان می‌دهد توسعه متوازن و پایدار در زمینه‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی، بر توسعه علم و فناوری مبتنی است. تحقق این امر نیازمند فرایند کلان و گسترده‌ای شامل سیاستگذاری‏، تعیین راهبردها، برنامه‌ریزی منظم و دقیق و اجرای علمی، کامل و مؤثر این فرایند است. در این میان، شناخت دقیق نقاط قوت و ضعف و ...

هدف: برای سیاستگذاری در علم و فناوری به مطالعات کلان نگر در حوزه تولیدات علمی در سطح ملی نیاز است. بیشترین مطالعات موجود، مربوط به تولیدات ایرانیان در پایگاه‌های خارجی است. از این رو، هدف اصلی پژوهش حاضر، مطالعه کلان نگر رشد مقالات و نویسندگان در نشریات علمی حوزه فنی و مهندسی ایران است. روش: روش پژوهش پیمایشی-توصیفی است و در آن از روش‌های علم سنجی استفاده شده است. جامعه پژوهش، تعداد 9296 مقاله...

چکیده: با پیدایش حوزه های جدید فناوری، اقتصاد موسوم به اقتصاد دانشی و تحولات ناشی از جهانی شدن، سیاستگذاری علم و فناوری دیگر فرایند ساده ای چون اولویت گذاری چند فناوری و سپس تاکید روی آنها نیست، بلکه سیستمی پیچیده است که تمام ابعاد جامعه را دربرمی گیرد.   این مقاله با هدف تحلیل چالشهای پیش روی سیاست گذاری علم و فناوری در جمهوری اسلامی ایران، و سناریوهای پیش روی ایران، نخست مطالعات مربوط به تغیی...

نظام علم و فناوری در بستر هر جامعه ای از نظام های بنیادینی است که منشا تحولات بسیاری در سایر نظام های اجتماعی مانند اقتصاد و سیاست است. تعاملات مناسب بین این نظام ها باعث می شود تا جوامع هر چه بهتر بتوانند نیازها و اهداف خویش را تحقق بخشند. فضای متحول اقتصاد جهانی و نیاز به علم و فناوری برای دستیابی به رشد و استقلال موجب شده ضرورت طراحی یک رابطه مناسب بین نظام علم و فناوری و بخش مالی در اقتصاد ...

توسعه مبتنی بر دانایی و حکمت، آخرین دستاورد جامعه جهانی در مسیر خروج از توسعه نیافتگی و ارتقای سطح توسعه در سطح ملی، منطقه ای و جهانی است که این امر، مورد توجه سیاستگذاران و برنامه ریزان کلان کشور در قالب چشم انداز 20 ساله و برنامه چهارم توسعه کشور قرار گرفته است. این نوع از توسعه با الویت بخشی به نهاده های دانشی (ضمنی و صریح) توسعه و اقتصاد حاصل از آن، برهم افزایی نهاده های دانشی و غیردانشی تا...