در اندیشۀ صدرالمتألهین، ارادۀ الاهی، علم او به نظام اصلح و از صفات ذات است. خداوند، علت تامۀ مخلوقات است و صدور فعل از او، ضروری می باشد. در مقابل دیدگاه صدرا، به باور اهل تفکیک، ارادۀ الاهی نه به معنای علم، بلکه به معنای قدرت و سلطه بر فعل و ترک است؛ و در نتیجه، از صفات فعل به شمار می آید. با چنین توصیفی، خداوند، فاعل مختار است و نتیجۀ قول به علت تامه بودن او، فاعل موجب بودن او است. از جمله اش...

اصل علیّت و فروعات آن از مسائلی است که از دیر باز تا کنون ذهن بسیاری از فلاسفه و دانشمندان را به خود مشغول داشته است. همه تلاش های علمی وعقلی بشر در سایه اصل علیّت صورت گرفته است به طوری که بدون پذیرش آن نمی توان هیچ قاعده کلی و عقلی را به اثبات رساند. منکران اصل علیّت علاوه بر اینکه با طرد اصل علیّت در دام شکاکیّت مطلق گرفتار شده اند، مجبور شده اند برای دفاع از ادعاهای خود به طور ضمنی و تلویحی این ...

ین پژوهش میزان طبیعی بودن نظام های اشتقاقی و تصریفی زبان فارسی را بر اساس نظریه ی صرف طبیعی مورد بررسی قرار می-دهد و به همین منظور داده های(وند های) اشتقاقی و تصریفی زبان ترکی بر مبنای ملاک های طبیعی بودن مطرح شده در این نظریه، بررسی می شوند. داده های مورد نظر از طریق فرهنگ لغت، کتاب و مجله های زبان ترکی گردآوری شده اند. زبان ترکی مورد نظر در این پژوهش، زبان ترکی شهرستان ارومیه است. هدف از انجا...

به منظور بررسی و مطالعه تاثیر سطوح رطوبتی مختلف بر روی صفات زراعی و فیزیولوژیک عدس، دو رقم عدس اصلاح شده به نامهای مردم و زیبا مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتیجه گیری کلی بیانگر آنست که رقم زیبا از میزان شاخص سطح برگ ،وزن خشک و سرعت رشد محصول بیشتری برخوردار بود. این رقم از نظر عملکرد دانه، تعداد دانه در نیام ، تعداد نیام در بوته ، طول دوره پرشدن دانه و شاخص برداشت نیز از مقدار بیشتری نسبت به ر...

یکی از مباحث مهم در علم کلام و فلسفه بحث از صفات الهی و چگونگی آنها، و از مباحث با اهمیّت و دقیق صفات الهی، بحثهای معناشناسانه، هستی شناسانه و کلامی در باره صفت قدرت خداوند و دایره شمول و عمومیّت آن است،که در موارد زیادی، مورد اختلاف فیلسوفان و متکلمان قرار گرفته است. به دلیل وجود برخی پیچیدگی ها در این مسأله که سبب بروز شبهاتی شده است، در این رساله به این بحث پرداختیم. در طول تاریخ بین متکلمان...

جرم اعمال نفوذ در سال 1315خورشیدی توسط مقنن ایرانی به تصویل رسید .این جرم دارای عناصر وشرایط خاص می باشد ، هر چند با جرایمی هم چونارتشاء و کلاهبرداری ؛ قابل مقایسه است ، ولی بعنوان جرم خاص تعریف و تعیینشده است. اعمال نفوذ به دو دسته تقسیم می شود : اعمال نفوذ فاعلی ، 1و اعمالاعمال نفوذ منفعلانه .2اعمال نفوذ فاعلی به اعتبار مرتکب جرم به دو دسته تقسیمتقسیممی شود ؛ مرتکب شخص عادی است و یا اینکه مرت...

در دمشور سنتی زبان فارسی، ضمایر شخصی به دو دسته تقسیم می شوند، یک دسته ضمایر منفصل اند و دسته دیگر ضمایر متصل. در مقالهء حاضر سعی شده است تا ضمایر متصل، یا پسوندی، به صورت نظامی متشکل از سه صیغگان تحلیل و بررسی شوند: صیغگان اول شامل پسوندهای غیرفعلی اند که اصولأ به ستاک فعل وصل نمی شوند، صیغگان دوم شامل پسوندهای فعلی اند که فقط به ستاک فعل متصل می شوند، صیغگان سوم شامل پسوندهای فعلی و غیرفعلی ا...

در این مقاله به تبیین دو مشخصة بارز زبان­های ضمیرانداز یعنی فقدان فاعل واژگانی و جابه­جایی آزادانةفاعل و فعل در زبان فارسی بر اساس پادتقارن پویا می­پردازیم.این دو ویژگی محصول جانبی نقطة تقارن هستند. ضمیر فاعلی پنهان ضمیری ضعیف و یک گروه حرف تعریف است که پس از ادغام با گروه فعلی و تشکیل نقطةتقارن در صورت آوایی حذف می­گردد. این امر توجیه­گر ضمیراندازی است. جایگاه اصلی فاعل در ساخت­های متعدی و غیر...

نحوة وجود صفات الهی و نوع ارتباط آنها با ذات مقدس حق از اصلی ترین مسائل خداشناسی است که نطریات گوناگونی در بارة آن از طرف مکاتب فلسفی، کلامی و فرقه­های مذهبی بیان شده است. اگر چه این مسأله هم در باب صفات ذات مطرح است و هم در باب صفات فعل. اما بررسی آن در قلمرو صفات فعل از  اهمیت و صعوبت بیشتری برخوردار است. این صفات طبق نظر مشهور فیلسوفان مسلمان، زائد بر ذات و صرفاً انتزاعاتی ذهنی اند. با این حا...