اصل آن است که سخن مطابق مقتضای ظاهر آورده شود یعنی، مثلأ در مقام خبر، جملا خبری و در مقام طلب، جملة انشائی بکار رود، ولی کاهی اسبابی بلاغی، گوینده بلیغ را وادار میکندکه از این قاعده خارج شده و بر خلاف مقتضای ظاهر سخن بگوید، این را اصطلاحأ خروج کلام از مقتضای ظاهر می نامند. نگارنده در این مقاله به سبب اهمیت موضوع، کوشیده است موارد خروج کلام از مقتضای ظاهر را به طور مفصل مورد بحث و بررسی قرار داد...

در این مقاله ساخت فعلی خاصی در گویش هورامی (پاوه‌ای) مورد بررسی قرار می‌گیرد که در این جستار ساخت استمراری-تأکیدی نامیده می‌شود و از پیوند نحوی افعال مضارع اخباری، ماضی استمراری و ماضی ساده با مصدر سازندة این افعال تشکیل می‌شود. ‎‎‏‏‏بروز برخی تبعات نحوی مترتب بر تشکیل این ساخت‌ها را (نظیر عدم امکان حضور مفعول صریح به صورت گروه اسمی آشکار در ساخت‌های متعدی غیرکنایی و نیز استفاده از نظام واژه ب...

نظریۀ سبک‌شناسی در جستجوی بررسی زیبایی‌های منحصر به فرد چینش کلام در آثار برجسته و هنری است. این نظریه نگرشی است، در باب رابطة مشخصه‌های برجستة سبک و نقش و ارزش آنها در زبان متن با پیوستار معنایی و انتقال محتوای مرتبط با آن مشخص ه‌ها. یکی از این ویژگی‌ها، برجستگی‌های نحوی در زبان است که در قالب چیدمان کلمات در جمله‌ها، طول جمله‌ها و نوع آنها، کیفیت وجه و زمان بیانگر نوع اندیشة گویندة آن متن است...

چکیده روایت شناسی متن گرا، از آنجائیکه می کوشد تا به زبان و شیوه های روائی داستان آگاه باشد، ناگزیر از مطالعه کم و بیش عمیق زبان است. در حقیقت این شاخه از روایت شناسی در چارچوب بررسی های خود پیرامون «زمان در راستان» الزاماً از دستور زبان کمک خواهد گرفت. تحقیق پیشرو تلاشی است برای ارائه تحلیلی در حد امکان دقیق از ساختار و نوع روایت عشق سوان اثر مارسل پروست. در اولین خوانش متن داستان، نکته ای...

از آنجا که ((شعر تأملی)) می تواند به عنوانی یک مکتب شعری بسیار مهم مورد توجه قرار گیرد‘ این مقاله در صدد آن است که با اشاره به زمینه های تأمل و اندیشه شاعر بلند آوازه مهجر‘ ایلیا ابوماضی‘ وبه نمایش گذاشتن ژرف اندیشی های وی ‘ ثابت کند که ایلیا ابوماضی یکی از بارزترین نمایندگان شعر تأملی است و در این دواوین پنجگانه وی از این بعد خاص درخور تعمق و دقت نظر است . این مقاله در چهار بخش تنظیم شده است ...

تحولات ساختاری در کلمات فارسی در دوره‏ های متفاوت انجام یافته که فعل فارسی نیز از آن بی ‏بهره نبوده است. رابطه تطبیقی بین دو زبان فارسی و عربی نیز تأثیر بسزایی بر این مهم در ترجمه کهن قرآن قدس گذاشته، باعث شده تا کلماتی به وجود آید که شاید در بسیاری از مطالب دستوری نیز مورد توجه قرار نگرفته‏‏ اند. مترجم با نگاهی ژرف به تمامی این مطالب پرداخته از لهجه ‏های متفاوت، نکات دستوری و زبانی بهره برده ا...

حدیث شریف من عرف نفسه در جوامع روایی از نبی اکرم (صلی الله علیه و آله) و امیرالمومنین و امام صادق(علیهما السلام) نقل شده و مشهور بین فریقین است، و آیات و روایات زیادی نیز موید این حدیث هستند که با در نظر گرفتن کثرت احادیث مشابه می توان تواتر معنوی آنرا ادعا کرد. پیش از اسلام نیز این حدیث مطرح بوده و در صحف ادریس(ع)آمده است. لفظ «عرف»فعل ماضی و فعل ماضی دلالت بر تاکید و قطعیت وقوع متعلق خود می ک...

از بین مطالعات انجام شده در مورد نمود، تحقیق حاضربه بررسی تطبیقی نمود لحظه ای- تداومی دردو زبان فرانسه و فارسی می پردازد.افعا لی که ذاتا دارای یک نقطه پایانی هستند و رسیدن به آن نقطه و انجام کامل عمل موردنظر به بروز وضعیت پایداری منجر می گردد که قابل رویت است، بیانگر این نمود هستند. با بررسی تحلیل های انجام شده، به نظر می رسد که این نموددر دسته ی نمودهای واژگانی جای می گیردکه البته بسته به با...

در مطالعة زبانهای  کهن ایرانی مسائل نحوی از اقبال چندانی برخوردار نیستند و زبان سغدی هم از این مسأله مستثنی نیست. به این علّت که متون بازمانده سغدی عموماً ترجمه هایی از زبانهای دیگر  تشخیص داده شده اند دانشمندان کمتر به بررسی نحوی این متون اهتمام ورزیده اند. تعیین میزان تأثیرگذاری زبانهای مبدأ بر نحو زبان متون سغدی از سویی و وجود تمایز بین گونه های مختلف زبانی آن از دیگر سو خود مسائلی هستند که بد...