بیان مسئله: تقلید و الهام از آثار هنری گذشتگان، در شکل‌گیری اثری نو و خلاقانه قدمتی طولانی دارد. زیورآلات نیز به عنوان یکی از هنرهای غنی ایران‌زمین، از این قاعده مستثنی نیست. زیورآلات فارغ از مفهوم سرمایه‌ای، همواره ابزاری برای بازتاب هویت فرهنگی جوامع است و نقشی بارز در مراسم آیینی یک جامعه، باورهای مردم در گذشته و شناخت اندیشه‌های آنان ایفا می‌کند. در جستار حاضر با توجه به اهمیت نقش‌مایۀ انار...

در بهار سال 1389 بررسی و شناسایی باستان­شناسی تنگ معشوره (گاوشمار) به سرپرستی نگارنده با هدف شناسایی محوطه ­ها و تپه ­های باستانی موجود در این محدوده، واقع در60 کیلومتری جنوب غربی شهرستان دلفان در شمال لرستان طی دو مرحله در اطراف رودخانه چم زکریا در دهستان میربگ جنوبی شهرستان دلفان و رودخانه کاکارضا در دهستان فیروزآباد شهرستان سلسله به صورت فشرده و با پیمایش دقیق منطقه انجام شد. نتیجه بررسی انج...

آنچه در این تحقیق مورد بررسی قرار می گیرد، نگاهی است گذرا به پیشینۀ کاوش های باستان شناسی هیئت های خارجی در ایران و غارت آثار باستانی کشور تا زمان کشف لوحه های هخامنشی در تخت جمشید و ارائۀ اسنادی از مالکیت ایران بر لوح های مزبور. اهمیت اسناد مورد ارائه در این مقاله، آن است که این اسناد، امانی بودن لوح های هخامنشی را در بنگاه خاوری دانشگاه شیکاگو و نیز تعداد دقیق آن ها را بیان می کند.

محوطه های متعدد باستانی در منطقۀ کاشان وجود دارد که به دلیل عدم پوشش برنامه های پژوهشی باستان شناسی، همچنان ناشناخته باقی مانده یا مورد غفلت قرار گرفته اند . محوط ۀ فیض آباد یکی از این دست محوطه هاست که خوشبختانه با اقبال روبه رو گشته و مدتی پس از شناسایی، مورد کاوش قرار گرفته است. این محوطه که در 10 کیلومتری شمال شهر نوش آباد قرار گرفته، در دشتی مسطح واقع شده که امروزه با لإیۀ قطوری از ماسه پو...

چکیده دشت گرگان از شرق دریای کاسپی شروع و به جنگل گلستان واقع در شرق استان گلستان منتهی می گردد، در قسمت غربی دشت گرگان رودهایی فصلی یا دائمی وجود دارند که به رودخانه قره سو و گرگانرود پیوسته و به دریای کاسپی سرازیر می شوند و در حاشیه آنها استقراگاه های بشری از دوران پیش از تاریخ تا کنون وجود دارد. مطالعات در غرب دشت گرگان اولین بار توسط دمرگان و سپس در سال 1933 آرنه، باستان شناس سوئدی، بخ...

مشکل تخریب زیستی آثار و بناهای باستانی مورد توجه بسیاری از دانشمندان علاقه مند به آثار باستانی قرار گرفته است. در این رابطه قارچها به عنوان یکی از مهم ترین عوامل مخرب سنگها معرفی شده اند و مطالعات گسترده ای جهت کنترل این عوامل بیولوژیکی در دست بررسی است. هدف از پژوهش حاضر پیدا کردن و بهینه کردن روشی است که با کاربرد آن بتوان کارآرایی تیمارهای شیمیایی که برای حفظ آثار باستانی مورد استفاده قرار م...

اشیای فلزی باستانی در درازمدت در محیط خاک دستخوش خوردگی شده و سطح آن‌ها با محصولات خوردگی پوشیده می‌شود. ماهیت محصولات و لایه‌های خوردگی شکل‌ گرفته در این اشیاء به شرایط محیط دفن، نوع و خواص فلز/آلیاژ بستگی دارد. در این مقاله به مطالعه لایه‌های خوردگی در تعدادی از اشیای برنزی باستانی متعلق به محوطه سنگتراشان لرستان (هزاره اول ق.م) پرداخته شده است. هدف از این پژوهش، شناسایی ماهیت شیمیایی لایه‌ها...

باستان شناسی به عنوان نظامی علمی برای پردازش مدل ها و ایجاد قیاس های منطقی و بازسازی محیط طبیعی، وامدار جغرافیاست و به صورت جدایی ناپذیری در بازسازی محیط طبیعی گذشته استقرارهای انسانی با چشم انداز و محیط مرتبط است؛ چرا که الگوهای خاص زندگی شکل گرفته بر روی زمین ناشی از تأثیرات متقابلی است که بین انسان و محیط وجود داشته است. این ارتباط به ویژه در زمینه مسائل و موضوعات مربوط به خاک و زمین های رسو...

پژوهش حاضر درصدد است تا دیدگاه مؤلفان دوره اسلامی را در بارة فرّه ایزدی با تأکید بر آثار منثور این دوره تحلیل نماید. بنابراین، این آثار؛ به سه حوزة تاریخی، حکمتِ اشراقی و اندرزنامه‌ای دسته بندی و مورد بررسی قرار گرفته و با تحلیل داده‌های آثار منتخبِ این سه حوزه، سعی دارد به این پرسش‌ها پاسخ دهد که قرائت اندرزنامه‌ نویسان، مورخان و حکیم اشراق، از این مفهوم باستانی چگونه است و با اصل آن چه نسبتی برق...