هر شعری که سروده می‌شود و از ضمیر شاعر پا به عرصه­ عالم وجود می‌نهد، انگیزه­ای باعث پدید آمدنش شده است. گاه این انگیزه مشخّص بوده و همان هنگامِ سرودنِ شعر، ظهورش را موجب شده و گاه شاعر، ذهنیّت­هایی از قبل در ضمیر ناخودآگاه خود داشته و پس از چندی، آن ذهنیّت­ها، طبع شاعر را تحت تأثیر قرار داده و باعث به وجود آمدن شعر شده است. در این تحقیق ابتدا، خاستگاه شعر به طور کلّی و ظهور استعداد سرایش شعر در وجود ...

خاطرات گذشته، به عنوان یکی از رفتارهای ناخودآگاه انسان و حاصل نوعی نگاه نوستالژی، همواره بر محتوا و شیوه ی بیان شاعران، تأثیر فراوانی نهاده و در شعر شاعرانی که احساسی قوی تر دارند، ظهور و بروز بیشتری داشته است. این ویژگی در اشعار شهریار، سراینده ی معاصر ایرانی، و سید قطب، نویسنده و شاعر معاصر مصری، تقریباً به گونه ای یکسان تجلی یافته و حاصل عوامل مختلفی است که از جمله ی آنها می توان به شرایط ناب...

شعر «تحولات عاشق» ادونیس عرصه ترکیب و تلفیق متون متعدد دینی و عرفانی است. این شعر مبتنی بر مفاهیم بنیادین معرفتی در رابطه سنت و تجدد است و در آن، مواجهه ای پیچیده و بدیع با متون عرفانی صورت می گیرد و معنای متن از رهگذر چنین چالش و رویاروییِ متون و مقولات گذشته و مدرن شکل می گیرد. این تحقیق از راه صورت بندی مفهوم نوینِ «عرفان سوررئالیزه» نحوه ارتباط این شعر با متون متعدد و متکثرِ پیشینِ آن را تبیین ...

نوستالژی یا غم غربت، در اصطلاح به حسّ دلتنگی و حسرت انسان‌ها نسبت به گذشته و به آن چیزهایی است که در زمان حال آنها را از دست داده‌ است. اوضاع و احوال سیاسی، اجتماعی و کلاً وضع زندگی انسان‌ها در ایجاد حسّ نوستالژی مؤثر است. تقریباً تمام شاعران و هنرمندان در آثار خود به نحوی غم غربت و دلتنگی‌های حاصل از آن را با ابزارها و تصویرهای شعری گوناگون بیان کرده‌اند؛ ولی در نزد بعضی از آنان این غم، تبدیل به ا...

یکی از موضوعات همیشگی هنر و ادبیات ،احساس غربت و نومیدی است.شاعران فارسی زبان از دیرابز،تحت تاثیر شرایط ناخوشایند تاریخی و اجتماعی،مایه های تلخی و بدبینی و احساس غریبی را با شعر خود درآمیخته اند.اخوان ثالث-شاعر بزرگ و صاحب سبک معاصر-از شاعرانی است که نوستالژی و احساس نومیدی خاصی را در شعر خویش راه داده است.او پس از کودتای 1332و ستم و خفقان ناشی از آن،به یکی از شاعران متعهد و معترض تبدیل شد و اج...

عنوان شعر، حکم شناسنامه‌‌ی شعر را دارد که برای بررسی و سخن گفتن در مورد یک شعر میان منتقدان و دیگر افراد مهم محسوب می‌شود. هدف این مقاله بررسی چگونگی نام‌گذاری عنوان شعر در ادبیات سنتی و معاصر است. این نام‌گذاری‌ها در شعر سنتی و معاصر تفاوت‌های چشمگیری با هم دارد. در گذشته چندان به نام‌گذاری شعر توجهی نمی‌شده است. البته از میان قالب‌های سنتی، در نام‌گذاری قصاید نسبت به قالب‌های دیگر تأکید بیشتر...

 یکی از پرچالش ترین اقدامات رضاشاه، کشف حجاب است، که با مخالفت های فراوان در جامعه ایران روبرو شد. این مقاله، با نگاهی متفاوت به مساله کشف حجاب، تلاش دارد تا آن در زمینه فرهنگی و ادبی جامعه ایران در دهه آخر سده گذشته و دو دهه ابتدایی سده حاضر قرار دهد و بر این مبنا، با مقایسه شعر موافقان کشف حجاب با استدلال های دولتی در زمان کشف حجاب، و نیز مقایسه شعر موافقان کشف حجاب و شعر مخالفان، هم تفاوت بی...