جام یکی از مضامین اصلی و پرکاربرد شعر فارسی به شمار می آید. استقبال زیاد از این مضمون باعث ایجاد جریان جدیدی در حوزه ی ادبیات شد جریانی تحت عنوان خمریه سرایی که شاعران بس بنامی در شکل گیری و انسجام آن دست داشتند. استفاده از جام و ترکیبات آن تنها در همین حوزه باقی نماند بلکه مفهوم دیگر آن که همان جام جم، جام جهان نما و جام جهان بین است راه را برای ورود این مضمون در ادبیات عرفانی هموار نمود و باع...

در این مقاله به توصیف و بررسی طنز منثور در مطبوعات رسمی طنز کشور پرداخته شده است. داده های این تحقیق شامل 260 متن منثور برگرفته از 7 مجله طنز می باشد که در 25 سال اخیر در ایران منتشر شده اند. این داده ها براساس رویکرد «نظریه عمومی طنز کلامی» که شامل شش متغیر پایه یا منابع دانش است، مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که چارچوب معرفی شده این قابلیت را دارد که برای تحلیل متون ط...

ادبیات عرفانی قسمتی از میراث منظوم و منثور فارسی است که تحت تأثیر معنوی عرفان اسلامی در تاریخ و تمدن اسلامی به وجود آمده و یکی از موضوعات پژوهشی مورد علاقه مستشرقان بوده است؛ تحقیقات و مطالعاتی که عموماً بر مبنای روش های مطالعاتی غربی تدوین شده و روش هایی که عمدتاً برون دینی بوده اند. از این رو نتایج مطالعات مستشرقان در این عرصه غالباً با نتایج مطالعات مسلمانان متفاوتند؛ چراکه پژوهشگران مسلمان برخ...

تمثیل همواره به عنوان یکی از انواع ادبی محبوب در تمامی ملل پذیرفته شده است و به عبارتی می توان آن را قالب ادبی ای جهانی دانست؛ علاوه بر این، مفهوم سیر وسلوک یا سفر عارفانه به صورت تمثیلی مکرراً در قالب هایی نظیر شعر و داستان های ادبی به کاررفته است. از نمونه های تمثیلی منظوم در فارسی می توان از منط قالطیر عطار و در انگلیسی از نمایش منظوم مرگ سرخ1 اثر ادگار آلن پو 2 یاد کرد و از نمونه های تمثیلی ...

موسیقی  در نثر فارسی ناشی از آهنگ و تناسبی است که در یک جمله میان واژگان گوناگون و یا در میان واژگان دو جمله احساس می شود. گاه کلمات و جملاتی که در کنار یکدیگر قرار        می گیرند در نثر فارسی ایجاد موسیقی میکنند که از آن تعبیر به موسیقی درونی می شود . این نوع موسیقی از تناسب حروف و اصوات حاصل می شود که از تنوع و تکرار به وجود می آید. یکی از مهمترین ویژگی های نثر امیر خسرو آهنگینی و عبارت های ...

طبیعی‌ترین نثر موجود در هر زبان متعلّق به قدیمی‌ترین دوره‌ای است که زبان گفتار، خود به خود و در یک روال طبیعی، از بافت شفاهی به بافت مکتوب تبدیل شده است. در فرهنگ ایرانی، نثر مرسل به‌عنوان قدیمی‌ترین گونة نوشتاری از زبان فارسی دری، طبیعی‌ترین نوع نثری است که بر جای مانده است. پس از آن نثر موزون پا به عرصة وجود گذاشته که ساختار آن از همة امکانات موجود در نثر مرسل تشکیل شده و تنها، عنصر موسیقی با ...

استشهاد در اصطلاح بدیع آن است که نویسنده متناسب با منظور خود، شاهد آورد. در میان انواع استشهادهایی که به آیه، حدیث و شعر می شود، استشهاد شعری به دلیل داشتن قدرت تأثیرگذاری و منحصر نشدن مفهوم در یک لفظ، در آثار منثور از دیرباز حضور مستمر و پایدار داشته است. برخی نویسندگان، اشعار سنایی را به دلیل ساختار و محتوای نو و بدیع و گستردگی معانی با اغراض گوناگون در آثارشان به کار برده اند. این پایان نامه...