نوع ادبی داستان کوتاه، در قرن نوزدهم، در اروپا پرورده و تلطیف شد. در همین قرن، فرد اندک اندک، به عنوان یگانه وارث آن جهان عرضِ وجود کرد که در آن، جهان بینی دینی در حال فروپاشی بود. تصادفی نبود که ادبیات نوین ایران با داستان کوتاه آغاز شد و نخست و پیش از همه تا جنگ جهانی دوم به صورت داستان های کوتاه به عرصه در آمد. ساخت داستان کوتاه، جایگاه شاخص راوی و تأکید بر تفسیر در جهان کوچک متن داستان، همه ...

مقاله دربارۀ وﯾﮋگی­های ساختاری و ماهوی شعر مقاومت شاعران روسیه از آغاز تا پایان  جنگ جهانی دوم (1945-1941) است. در ساختار زبانی و ادبی شعر مقاومت این دوره، مشخصه­هایی چون تغییر دستگاه واﮊگانی شعر، صراحت­گویی، نزدیک شدن مرز شعر به شعار و... به­وضوح قابل مشاهده است. از میان وﯾﮋگی­های معنایی و محتوایی شعر این دوره نیز می­توان به احتراز از چپ­گرایی یا راست­گرایی شاعران، میهن­پرستی، تاریخ­گرایی، حما...

    این مقاله به معرفی و بررسی جنبه ای متفاوت از آثار هنرمند قرن بیستم، هانری ماتیس اختصاص یافته است. علاوه بر جایگاه خاص ماتیس در نقاشی سده ی بیستم، او سفارش های متعددی را در زمینه مصوّرسازی کتاب نیز انجام داده است که جزو برترین کتاب های هنری قرن محسوب می شوند. اعتبار این کتب بی شک به علت  همنشینی نام نقاش در کنار نویسندگان مطرح قرن دو چندان شده است. در این میان نثر منظوم و شعر به علت خاصیت خیا...

بینامتنی، نظریه ای است که به روابط بین متون می­پردازد. این نظریه را منتقد فرانسوی ژولیا کریستوا در آغاز دهه شصت قرن بیستم میلادی در مباحث خویش مطرح کرده است. امروزه این پدیده­ی هنری به عنوان یکی از موضوعات مهم نقد ادبی معاصر با نام «تناص» شناخته می­شود. طبق گفتمان شعر شیعی، تناص بخش گسترده ای از آن را تشکیل می­دهد و همین امر منجر به خوانش عمیق­تر شعر شیعه شده­است. بررسی شعر معاصر شیعه در جنبش ب...

شکوائیه که حاصل نارضایتی شاعر از اوضاع و احوال زندگی و روزگار است، از دوره ی سامانی در شعر فارسی وجود داشته است؛ اما در قرن ششم به سبب نابسامانی های خاص اجتماعی و غلبه ی دید عرفانی بر جامعه و بی توجهی ممدوحان و مسایلی ازین دست، این موضوع نمودی خاص دارد. آثار خاقانی، سخن سرای بزرگ قرن ششم از مهم ترین زمینه ها برای تحقیقات ادبی است؛ تنوع زمینه ها، تعدد موضوعات و پیشگامی او در شعر فارسی از دلایل...

پژوهش حاضر به بررسی ریشه‌های شکل‌گیری نُت‌نویسی گرافیکی در آثار جان کِیج، آهنگساز بزرگ قرن بیستم و دلایل جایگزینی علایم و جنبه‌های بصری و نثرگونه به جای نُت‌نویسی مرسوم می‌پردازد. دلیلِ بررسی، توجه وی به آثار دیگر هنرمندان در این زمینه در کتاب "نُتاسیون" و ارجاعات وی به هنرمندان مؤثر بر موسیقی وی در مجموعه کُتب و سخنرانی‌های وی است. هدف، آشکار ساختن خط سیر تاریخی این تأثُر و دستیابی به دلایل گرایش وی ...

بابا فغانی شیرازی متوفی به سال 925 ه.ق یکی از شاعران صاحب سبک در شعر فارسی است و در ایجاد سبک هندی نقش بسزایی دارد ، دیوان اشعار او علاوه بر مزایای فراوان از موسیقی شعر بسیار خوبی برخوردار است . این پژوهش بر آن است تا ابعاد مختلف موسیقی شعر را در این دیوان بررسی نماید. در حوزه ی موسیقی بیرونی عاملی که موسیقی او را آهنگین تر ساخته، اوزان آرام و مطبوع اوست، که از رایج ترین اوزان شعر فارسی به شمار...

پول و اقتصاد در اندیشه شعری ازرا پاند علیرضا جعفری چکیده ادبیات و نمودهای مختلف آن همانند شعر در دایره ی گسترده ای از دانش های بین رشته ای قرار می گیرند. همین امر موجب گردیده مناسبات متنوعی میان ادبیات و از آن سو شعر با سایر رشته های دانش وجود داشته باشد. هر چند ممکن است در نگاه اول بعضی از این رابطه ها به نظر ناممکن بیاید. رابطه ی میان شعر و اقتصاد از این گونه است. رویکردهای موجود به مقوله ...

گرایش اسطوره ای در شعر عربی معاصر به معنای حقیقی ان که شاعران کاربرد اسطوره ای را برای غایتی اسطوره ای در نظر داشتند و وظیفه ای بر دوش اسطوره نهادند بعد از نیمه قرن بیستم استواری یافت یکی از شاعرانی که به این گرایش اهتمام نشان داد علی احمد سعید ملقب به ادونیس است. ناقدان عرب شعر او را شعر تموزی یعنی شعر تصویرگر اسطوره های فینیقیه و سرزمین شام نام نهادند.. اگر به شخصیتهای اصلی و محوری که در ق...