نتایج جستجو برای: شاهدخت بلخ
تعداد نتایج: 124 فیلتر نتایج به سال:
در دوره حاکمیت صفویان بر ایران، گروهی از شاهزادگان صفوی به هندوستان رفتند. در بین آن ها، فرزندان سلطانحسینمیرزابنبهراممیرزابن شاهاسماعیل شهرت بسیار یافتند. این شاهزادگان در پی اختلاف بر سر قدرت، حملات بیامان ازبکان، اوضاع نابسامان داخلی در ایران، وعده و وعید های اکبرشاه و جاذبه های کشور هندوستان بهدربار مغولان هند پناه بردند. مهمترین پیامد این مهاجرت، از دست رفتن قندهار بود. پرسش اصل...
یکی از وظایف محقّقین و دانش آموختگان زبان و ادبیّات فارسی، تصحیح متون و احیای آثار گذشتگان است تا از این رهگذر فرهنگ و تمدّن آن ها را احیا نموده، به آیندگان معرّفی نمایند. در این پژوهش سعی شده است تا یکی از نمونه های این آثار به علاقمندان معرّفی گردد. حکیم شفایی اصفهانی (متوفّی، 1037 هـ .ق.) از شعرا و حکمای عصر صفوی و از ندیمان و پزشکان مخصوص شاه عبّاس اول (متوفّی، 1308 هـ .ق.) بوده است که در موضوع ه...
به نوشته ی دکتر فولادی طنز عبارت است از نوعی خلاف عرف مقرون به هزل مثبت؛ می توان گفت شوخ طبعی به دو گروه طنز و هجو تقسیم می شود وهزل را باید زیربنا و اساس شوخ طبعی دانست. نکته ی دیگر اینکه عرفا به منظور تعلیم و تهذیب، خوشوقتی و تفریح و اصلاح جامعه به طنز روی آورده اند، چرا که مخاطبشان عوام بوده اند و برای راهنمایی و نصیحت آ ن ها سخن گفته اند پس زبان همان هارا نیز انتخاب کرده و به صورت ساده منظو...
با درنگ در شاهنامه با گونهای باور روبهرو میشویم که میتوان آن را اندیشههای گنوسی نام نهاد. این نگرش گنوسی، تفکّری است جهانی که در سدۀ نخستین مسیحیّت رواجی چشمگیر داشته است و در مصر، روم، اسکندریه، جنوب عراق و فرارودان گسترش یافته است و در ایران باید مانویان را نمایندۀ این گروه پنداشت که آرای آنـان در شاهنـامه راه یـافته است؛ چنانکـه ضحّاکِ شاهنامه جنسیّتی مادینه همچون آزِ مانویان مییابد و ماره...
بلخ در زمان ناصر خسرو از جمله مراکز اندیشههای عقلی و فلسفی محسوب میشد که افرادی نظیر ابوزید بلخی (حافظ خراسانی)، کعبی بلخی و شهید بلخی را در خود پرورش داده بود. ناصر خسرو در این محیط و در زمانی میزیست که فلسفه و دین در برابر هم قرار گرفته بود. او علیرغم آشنایی با فلسفه، در نتیجة تعالیم داعیان اسماعیلی، متمایل به نوعی کلام بود. نزاع و کشمکش میان اهل دین و اهل فلسفه، ناصرخسرو را بسیار دلتنگ م...
کتاب معارف، اثر بهاء ولد، عارف و واعظ نامدار بلخ و پدر مولانا جلالالدین، یکی از متون ارزشمند عرفانی در زبان فارسی است که بهسبب داشتن نثری شیوا، هنری، زبان شاعرانه و نیز برخورداری از صور خیال، از جایگاه خاصی در میان همتایان خود برخوردار است. اگرچه تعالیم موجود در کتاب معارف، به دو بخش تعالیم دینی و تربیتی تقسیم میشوند، در اینجا از ذکر تعالیم بارز عرفانی با رویکرد آخرتی خوددا...
این مقاله بر تحلیل علمی-تاریخی آیین نوروز در هفت پیکر نظامی متمرکز است. مردمان فلات ایران از دیرباز هرساله با بیداری طبیعت در فصل بهـار، به پیشواز رویش گل ها و سرسبزی درختان کهن سال می رفتند و با جشنی نمادین همراه با نیایش هـایی آیینی به قدردانی از ایزدان می پرداختند تـا با جلب رضایت خدایان، به باززایی گیاهان و برکتبخشی زمین کمک کنند. این جشن ملی با گذر زمان با نام نوروز از زمـان کورش بزرگ تاک...
هدف غایی عارف از تحمّل ریاضت ها و طیّ سلوک، رسیدن به یقین است که آن را به نام ها و عنوان های دیگر نیز خوانده اند امّا یقین را نه با نام کار است و نه با عنوان؛ باید دریافت و چشید و فهمید. یقین؛ به قلب اطمینان، به دل آرامش، به جان قرار و به زندگی، امید می بخشد و مرگ را دروازه ای به سوی آرزوها می سازد. جهان آخرت را نزدیک و حبّ نفس را از ساحت انسانی به دور می دارد. نقطه مقابل آن وسوسه و تردید است و سیر...
پَژوهش یا پِژوهش من در این نوشته کوشیده ام بنابر استدلال های موجود و شواهد زبانی، کاربرد یا استعمال واژه ی پژوهش را، از کهن ترین زمان تا عصر حاضر، تا آن جا که مقدور بوده است، بررسی و ارزیابی کنم. در این راه آن چه مسلم می نماید، این است که واژه ی پژوهش، در زبان فارسی باستان و فارسی میانه، به هیچ روی پِژوهش(pežohesh) نبوده است؛ اما در روند دگرگونی های آوایی، بنابر نشانی هایی که در برخی از فرهنگ ها،...
پهنۀ فرهنگی محدوده ای جغرافیایی است که در آن گروهی تقریباً گسترده با مشخصات فرهنگی مشترک وجود داشته باشند. شهر نیشابور در دوران اسلامی- که بقایای آن امروزه در جنوب شرق شهر کنونی نیشابور قرار دارد- در سده های نخست تا هجوم مغولان همراه بلخ، مرو و هرات جزء چهار ربع خراسان بزرگ بوده که فقط نیشابور در ایران امروزی باقی مانده است. بر اساس منابع تاریخی و جغرافیایی سده های نخست و میانی اسلامی، نیشابور ب...
نمودار تعداد نتایج جستجو در هر سال
با کلیک روی نمودار نتایج را به سال انتشار فیلتر کنید