شبهة عبائیه نام شبهه‌ای است معروف در علم اصول فقه که نخستین بار توسط مرحوم آیت‌الله سید اسماعیل صدر مطرح شد. نگارنده در ابتدای مقاله به توضیح و تبیین این شبهه می‌پردازد و درصدد تطبیق آن با مبانی اصولی حضرت امام خمینی(س) است. در ادامه از نظریات بزرگانی چون محقق عراقی، محقق نائینی و آیت‌الله شیخ محمدحسین اصفهانی دربارة بطلان استصحاب فرد مردد و ...

مباحث مربوط به موضوع قانونگذاری از مباحثی است که مطالعۀ آن اخیراً از حوزۀ علوم سیاسی به گسترۀ موضوعات حقوق عمومی منتقل شده است. در این بین در تراث فقهی امامیه به‌صورت پراکنده مباحث بسیاری در این زمینه مطرح شده که استخراج و بهره‌گیری از آنها در حل مسائل حقوق اساسی در نظام جمهوری اسلامی به‌عنوان نظامی دینی لازم است. از مهم‌ترین آنها، مباحث شهید سید محمدباقر صدر با نام منطقه‌الفراغ است. هدف مقالۀ پ...

معرفی پایان نامه های قرآنی موجود در کتابخانه تخصصی مرکز فرهنگ و معارف قرآن دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم است. این فهرست براساس ترتیب الفبا تنظیم شده و اطلاعات کتابشناختی هر اثر - ردیف، عنوان پایان نامه، موضوع، نگارنده، استاد راهنما، استاد مشاور، مقطع درسی پایان نامه، نام دانشگاه و یا دانشکده، سال تنظیم و نگارش، تعداد صفحات و پاورقی - در آن آمده است. از مجموع 217 پایان نامه معرفی شده، 14 عنو...

اغلب محققان دانشگاهی اقتصاد اسلامی در جهان، دانش آموختگان جریان اصلی علم اقتصاد هستند که تحت تأثیر فردگرایی روش‌شناختی است. از این رو فردگرایی روش‌شناختی آگاهانه یا ناآگاهانه در پژوهش‌های اقتصاد اسلامی تأثیرگذار بوده است. نظر به این که پرداختن به روش تحقیق بر خود تحقیق تقدم رتبی دارد، تأمل درباره تناسب و امکان به کاربستن فردگرایی روش‌شناختی در مطالعات اقتصاد اسلامی از یک سو، و بررسی ظرفیت و قاب...

سید سند صدر الدین محمد دشتکی از سادات خاندان دشتکی است که با بیست و چند واسطه به زید بن علی بن حسین (ع) می رسد. وی از ذهنی بسیار نقّاد بهره مند بود. دروس حدیث و شرعیات را نزد پدرش غیاث الدین منصور فرا گرفت. سلسلة مسموعات او در علم کلام به امام محمد غزالی، امام فخر رازی و علامه حلی می رسد و در منطق و فلسفه به خواجه نصیر، بهمنیار و ابن سینا. دوران حیات او مصادف با فرمانروایی حسن بیگ و یعقوب میرزا...

در قرآن کریم فرازهایی از سرگذشت و عملکرد اقوام پیشین بیان شده است که یکی از آنها، داستان حضرت موسی× و بنی اسرائیل است. این داستان از جهاتی مانند تکرار آن در آیات قرآن از اهمیت بیشتری برخوردار است. تکرار در قصّه حضرت موسی چنان برجسته است که هر خواننده آشنای به متن قرآن را به خود متوجه می سازد. در مقاله حاضر پس از مفهوم شناسی قصّه و تکرار آن، سعی شده است با تأمل تفسیری در آیات مربوط به داستان حضرت ...

مولوی با بهره گیری کامل از قران و تفاسیر آن ‘ سعی در ترسیم سیمای الهی و بشری از موسی (‘ع) دارد. موسی (ع) در مثنوی گاه چون مریدی است که از ولادت تا وفات با عنایت الهی رشد ونمو یافته‘ درمسیر شریعت ربانی گام نهاده‘ طریقت معنوی را آزموده و به منزل حقیقت خلیفة الهی واصل گردیده است. وگاه چون شیخ کاملی برای قوم بنی اسرائیل به مدد الهی معجزات نه گانه خویش را آشکار ساخته ‘ و وادیهای خطرناک رهایی از فرعو...

پژوهش حاضر به معرفی و آسیب شناسی مقاله موس ی(ع) (Moses) در دائر ة المعارف قرآن  (Encyclopaedia of the Qurān) پردازد . کُرنیلیا شاک نویسنده مقاله، در آن به بررسی کودکی موسی(ع)، کشته شدن یکی از قبطیان، عزیمت موسی(ع) به مدین، نبوت موسی(ع)، صبر موسی(ع)، نجات موسی(ع) و هلاکت فرعون پرداخته است . مقاله یادشده نکات مثبتی دارد، اما برخی از مطالب مطرح شده در آن قابل نقد است . موارد نقدپذیر عبارت اند از: ا...

این پژوهش، شرحی بر حلقه سوم از جلد اوّل و نخستین قسمت از کتاب حلقات الاصول شهید سید محمّدباقرصدر است، که در آن از مبحث "تعریف علم اصول فقه" تا " اوامر" مطالبی از اصول فقه گنجانده شده است. نویسنده ابتدا با تعریف علم اصول فقه از منظر شهید صدر، اِشکال هایی را که ایشان بر این تعریف وارد می دانند، مرور می کند. آن گاه به موضوع علم اصول فقه اشاره کرده، اقسام حکم شرعی و شمول آن بر عالِم و جاهل را بررسی می ...

موضوع نحوه ساماندهی مجموعه مسلمانان از جمله مسائل با اهمیت جوامع و متفکرین مسلمان بوده است به طوری که آراء و نظرات مختلفی در ارتباط با این موضوع از سوی اندیشمندان مطرح گردیده است. نگارنده در راستای پاسخ به این مسئله با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی مفهوم ام-القری، به عنوان سامان گر دول و جوامع مسلمان، از منظر اندیشمندان اهل سنت و شیعه پرداخته است. سوال اصلی رساله عبارت است از: نظرات متفکران مسلما...