سفرنامه‏ نویسان فرانسوی عصر قاجار در گزارش‏های خود، به مسأله‏ی زنان توجه ویژه‏ای نشان داده‏اند. از آن‏جایی که زنان شهری کارکردی متفاوت با زنان روستایی در ایران داشتند، این موضوع بازتابی جدی در سفرنامه‏های آنان داشت. پژوهش حاضر، با استفاده از نظریه‏ی بازنمایی استوارت هال و روش توصیفی ـ تحلیلی تلاش دارد به این پرسش پاسخ دهد که نگرش سفرنامه‌نویسان فرانسوی نسبت به زنان ایران در دوره قاجار چگونه بود...

گزارش سفر کنستانتین وُلنی به مصر و شام (1783-1785م)، یکی از سفرنامه‌های مشهور سده هجدهم است. ولنی در این سفرنامه به‌ویژه در بخش مصر آن، آگاهی‌های مهمی در زمینه‌های گوناگون، از قبیل حاکمان مصر، آب و هوا، تجارت، معیشت مردم و... به دست داده است. مقاله حاضر پس از ارائه داده‌های سفرنامه ولنی از مصر و تحلیل آنها، بر آن است تا به این پرسش پاسخ دهد که اطلاعات این سفرنامه چه تأثیراتی در لشکرکشی ناپلئون ب...

عصر صفوی به عنوان سلسلسه ای ارزشمند در دنیای اسلام در تاریخ ایران از اهمیت ویژه ای برخوردار ست . پایه گذاری دین تشیع در این دوره ، گسترش حکومت ایران و مناسبات گسترده ای که در این زمان وجود داشت نیاز به توجه بیشتر به این دوره را برای محققان بوجود آورده است . در این دوره حضور سیاحان و مبلغان اروپایی در کشور مشهود است که موجبات روابط ایران با دول اروپایی را فراهم کرد و در این زمان روابط تجاری ایر...

قتل امام‌قلی خان، حاکم توانمند فارس و از رجال سرشناس عصر صفویه، در سال 1042 ه‍.ق به دست شاه صفی (1038-1052 هـ ق) و برافتادن خاندان الله‌وردی خان از حوادث مهم زمامداری این پادشاه محسوب می‌شود که از زوایای گوناگون ـ از ضرورتی ناگزیر در راستای تمرکز قدرت، تا اقدامی نابخردانه و دهشتناک ـ ارزیابی شده است. این قتل و حوادث مشابه در زمان شاه صفی موجب شده است تا در نوشته‌های سیاحان اروپایی آن عصر و پژوه...

 یکی از منابع مهم بررسی تاریخی آداب‌ و رسوم، عقاید و اخلاق عمومی جامعه ایران، بهره‌گیری از سفرنامه‌ها است. سفرنامه‌ نویسان افرادی جزئی‌نگر هستند که‌‌ معمولا مشاهدات خود را با رعایت بی‌طرفی منتقل‌ می‌کنند. مسئله‌ اصلی این‌ است‌ که استمرار عناصر اخلاق ‌اجتماعی‌ ایرانیان در دوره صفویه و قاجار از دید سفرنامه‌های اروپایی متأثر از چه عواملی بوده است؟ پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی و با بهره‌گیری...

با مرورى بر تاریخچه شهر مشهد ملاحظه مى‏شود که این شهر متوالیا مورد حمله و هجوم قرار مى‏ گرفته است، به همین دلیل ساخت استحکامات، برج وبارو براى حفاظتش در مقابل حملات دشمنان امرى ضرورى بود. اکثر جغرافى نویسان، سیاحان و مأموران سیاسى- نظامى دول بیگانه مشهد را فقط از نظر شکل و سیماى عمومى‏ اش توصیف کرده و حداکثر ویژگی هاى دفاعى آن را برشمرده ‏اند. در میان گزارش ­هاى مختلف، گهگاهى به باف...

سفرنامه‌‌‌‌ها در زمره‌ی یکی از بهترین گنجینه‌های فرهنگی و ادبی کشور‌ها هستند که به‎سان آیین‎های، نگرش‎های مرتبط با اوضاع اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، ادبی و دینی جامعه را به تصویرکشیده اند.سفرنامه‌ها، با هر شکل و هدفی که نگارش یافته‌، مورد توجّه قرار گرفته‌اند، به ویژه سفرنامه‌هایی که از قلم سیاحان بزرگ و فرهیختگان ادب خلق شده باشند.      در این میان سفرنامه‌های سرزمین وحی به صورت عام و خاص از دیدگا...

چکیده به­رغم محدودیت­های زنان عصر قاجار از جهت حضور در عرصه­های اجتماعی و اقتصادی، برخی از روایات تاریخی متضمن اشاراتی در باب مشارکت­های اقتصادی زنان در جامعه آن روز است. از میان منابع موجود، سفرنامه­ها به ویژه گزارش سیاحان خارجی بیشتر از سایر آثار به این مسأله پرداخته­اند. نتایج حاصل از بررسی­ها نشان می­دهد که زنان عصر قاجار اعم از زنان شهری، روستایی و عشایری براساس موقعیت، تجربیات و توانمندی­...

در طول تاریخ، سیمای ایران در ذهن و اندیشهء غرب به طور کلی،و نزد فرانسویان به طور خاص پیوسته جلوه ایدوگانه، متضاد داشته است. این تصویر که در ابتدا بر اساس کتاب های تاریخی کهن شکل می گیرد، با اشاراتی که در کتاب مقدس تورات، انجیل به پارس، پارسیان شده، جلوه ای دیگر می یابد. دو باره این تصویر با ذهنیت ناشی از جنگهای صلیبی، تبلیغات کشیشان متعصب تغییر چهره می دهدو سرانجام تحت تاثیر سفرنامه های سیاحان ...

آریایی‌ها که یکی از اقوام بزرگ هندوایرانی (شاخه‌ای از اقوام اولیة هندواروپایی) هستند، نیاکان باستانی تاجیکان به‌شمار می‌آیند. در این مقاله به باورها و اعتقادات آریایی‌های ساکن در آسیای مرکزی که ریشه در باورهای اجدادشان، یعنی اقوام هندواروپایی دارد، اشاره شده است. نگارنده با تشریح نظریات دانشمندان و سیاحان مختلف ازقبیل آرتور کریستین‌سن، دانشمند دانمارکی، و سیوان تسزان، سیاح چینی، و همچنین بررسی ...