خاقانی شروانی ( 595-520 ق.) از شاعران بزرگ سبک آذربایجانی و یکی از بزرگ­ترین قصیده سرایان ایران است. گستردگی زمینه­های سخن خاقانی، قدرت وی در استخدام معانیِ تازه و بکر، دقتِ نظر در توصیفات و بهره­گیری از ترفندهای شعری در آفرینش تصاویر هنری ساحت شعری او را به قدری بلند کرده است که راهیابی به آن برای شهسواران پهنه ادب فارسی سخت و گاهی به آرزو بدل کرده است؛ این مقاله سعی دارد نام‌آشناترین قصیدة خاقا...

تأکید مقالة پیش‌رو ‌بر تفاوت شیوة شاعران ایرانی دورة صفویه و شعرای هندی دورة گورکانی در سدة یازدهم هجری است که از آن با نام‌های سبک اصفهانی و سبک هندی یاد می‌شود.نگارنده بر این باور است که تفاوت اصلی، در میزان روی‌کردِ شاعران این روزگاران به شعر شاعران و مضمون‌های مرسوم ادبی (motiv) در سبک عراقی رایج در ایران است.بیدل دهلوی تماس با سبک عراقی را در همان حد وزن و قافیه و بی ‌یادکردِ مکرر از نام شاع...

مجموعة شعری تحوّلات العاشق، اثر ادونیس شاعر نام­آشنا و معاصر عرب است. در این مقاله با تکیه بر روش استقرایی مبتنی بر توصیف و تحلیل، به تبیین مؤلفه­ها­ی سبکی تحوّلات العاشق در لایه­های مختلف ادبی و زبانی پرداخته شده است. در این پژوهش با بررسی کلّی این مؤلفه­ها در دو سطح ادبی و زبانیِ و با تکیه بر مشخّصه­های بارز سبک شعری شاعر به تحلیل سطح فکری پرداخته شده و سطح فکری به‌صورت جداگانه مورد بررسی قرار نگر...

خسروخان اردلان معروف به «والی ناکام» از حکام کُردستان در قرن سیزدهم هجری قمری بوده است. خسروخان هر چند در جوانی (29 سالگی) فوت کرده و باوجود والی بودن، فرصت چندانی برای پرداختن به شعر و شاعری و یا بروز استعداد هنری خود نداشته است، امّا با وجود این از وی غزلیاتی به جای مانده که بیشتر به تقلید و استقبال از خواجه حافظ شیرازی سروده شده اند. از آنجایی که تا کنون پیرامون زبان شعری او پژوهشی صورت نگرفته...

شعر دورۀ قاجار با آن­که پایبند به سنت­های ادبی است، چنان‌که معمول است همین پایبندی سبب خرده­گیری شده است. باید دانست در کنار همین دلبستگی­ها، خلاقیت هنری نیز در نزد شاعران این دوره نمود پیدا کرده است. قاآنی به عنوان یکی از شاعران صاحب سبک در مکتب بازگشت در ساختار جلوه­هایی از زیباشناسی را ارائه داده است که می­تواند به عنوان معیار­ی استوار از شاعری زمانۀ خود به شمار آید. شاعری که به «چگونگی» سرو...

ابوالرضا راوندی از عالمان و ادیبان و مصنّفان برجستۀ شیعی در سدۀ ششم هجری است. از وی دیوان شعری بر جای مانده است که از یادگارهای ادبیات عربی در دورۀ سلجوقی است. در این دیوان، تصویری از اوضاع اجتماعی و فرهنگی کاشان نمایان است. از آن جمله است گزارش هجوم ملک سلجوق به منطقۀ کاشان و همچنین، معرفی بزرگان شهر و خدمات عام المنفعۀ آنان. یکی از گزینه های مورد بررسی در دیوان راوندی، مبحث اغراض شعری و بلاغی ...

چکیده امروزه آقا¬محمد شیخا، متخلص به مقبل اصفهانی(متوفی1157ق) از جمله شاعران گم¬نام عرصۀ ادبیات فارسی به شمار می¬رود. شاعر اواخر عصر صفوی که به دلیل ناامنی ناشی از حملۀ افغان¬ها به اصفهان مدتی را در آن شهر متواری می¬گذراند و با روی کار آمدن نادر به شبه قارۀ هند مهاجرت می¬کند. دو تذکرۀ مهم و اصلی ما در شناخت زندگی او مقالات¬الشعرا و خزانۀ عامره است که هر دو به بزرگی از وی یاد کرده¬اند. در این ج...