هر پدیده‌ای در فضا و مکان اتفاق می‌افتد و متناسب با وضعیتش بر آن تأثیر می‌گذارد. صنعت و توسعۀ صنعتی نیز از این امر مستثنا نیست و به‌عنوان فعالیت پایۀ اقتصادی، با تأثیرگذاری بر سیاست‌های کلان ملی متفاوت و تأثیرپذیری از آن­ها، دگرگونی‌ها و تحولات عمیق ساختاری را ایجاد کرده و اشکال خاص ساختار فضایی-کالبدی را در شهرها به نمایش گذاشته است. هر راهبرد صنعتی، به نوعی آرایش فضا منجر می‌شود. بدون درک درس...

شهری شدن فقر از بزرگترین چالشهای توسعه جهانی است که در صورت تداوم روند نامطلوب کنونی، در طی سه دهه آتی شامل دو میلیارد نفر ساکنان نواحی فقیرنشین خواهد شد. شهر تبریز امروزه به عنوان پنجمین شهر پر جمعیت ایران می باشد که دچار شهرنشینی و شهرگرایی سریع شده است و این خود باعث کمبود خدمات و دسترسی امکانات به شهروندان بوده و نمود عینی فقر را می توان در محلات سیلاب، یوسف آباد، خلیل آباد، و... مشاهده کرد...

تراکم از مهمترین عناصر شناخت فرم شهر است که تحلیل آن راهی مفید برای سامان دهی نظام توزیع جمعیت و فعالیت شهر به شمار می رود. تحلیل تراکم؛ کوشش برای سامان دادن به الگوی کالبدی شهر و هدف از آن برنامه دار کردن سازمان فضایی شهر است. پژوهش حاضر با تعریف و ارائه شاخص های مختلف از تراکم و با تحلیل فضایی سعی نموده تا تصویر کامل تری از فرم شهر آمل ارائه دهد. تحقیق از نظر ماهیت کاربردی و روش آن تحلیلی و ک...

جای شک نیست که پایتخت،نخست شهر و کلانشهر ملی کشور،تهران،به دلیل مسائل و مشکلات متعدد اجتماعی،اقتصادی،زیرساختی و زیست محیطی و از جمله سازمان فضایی؛ به مرحله بحران شدید رسیده است.در این راستا،به نظر می رسد؛که به علت تفرق های متنوع،آنچه که بیش از هر چیز در این بحران شدید حائز اهمیت بوده و هست،نظام مدیریت حاکم بر این شهر و عدم هدایت و کنترل سازمان فضایی این کلانشهر آن هم منبعث از رهیافت ها و رهنمود...

عدالت فضایی از مباحثی است که در سال­های اخیر در میان جغرافی­دانان و برنامه­ریزان اهمیت ویژه­ای یافته است. از آن­جا که تسهیلات شهری ساختاردهنده­ی شکل و ماهیت کالبدی، اجتماعی و فضایی شهر می­باشد، بی عدالتی در نحوه­ی توزیع آن تأثیر جبران ناپذیری بر ساختار و ماهیت شهر گذاشته است. یکی از دلایل بروز مسائل ناشی از شهرنشینی و شهرگرایی کم توجهی یا بی توجهی به آثار عدالت فضایی در کشورهاست. هدف این پژوهش،...

از نحــوه استقرار مکان ها (عملکردها)، کانون ها و مــحورهایی تشکیل می شود که در یک ارتباط درونی با همدیگر، شـبکه ای از مراکز و محـورها یا به عبارتی درست تر “ساختار فضایی“ شهر را پدید می آورند. عدم توجه به سامان دهی ساختار فضایی یک شهر منجر به بروز مشکلاتی از قبیل از دست رفتن انسجام فضایی، کاهش کارایی در سطح شهر و در نهایت کاهش مطلوبیت محیط زندگی شهروندان خـواهد شد. بر این اساس می توان ارتباط قوی...

امروزه کیفیت فضاهای شهری در شکل­گیری تعاملات اجتماعی، تصویر ذهنی از شهر و ذهنیت­بخشی به آن اهمیت بسزایی دارند. عوامل متعددی در شکل­گیری مفهوم کیفیت نقش دارند که از مهمترین آنها می­توان به پیکره­بندی فضاهای شهری اشاره کرد. پیکره­بندی فضایی، روابط میان فضاهای شهری را سازمان داده و خود عاملی برای شکل­دهی به متغیرهای کیفی مانند خوانایی و قابلیت دسترسی است. در دهه­های اخیر  نظریه چیدمان فضا، چارچوب ...

پایداری واژه دهه آخر قرن بیستم است این واژه با تعریف توسعه پایداری توسط گزارش کمیسیون جهانی محیط زیست و توسعه سازمان ملل ( کمیسیون برونتلند) عمومیت پیدا کرده است تعریف گزاش برونتلند شامل سه لایه است توسعه برابری و مساوات و حفاظت از محیط زیست برابری و مساوات لایه ای از توسعه پایدار است که با تکیه بر اصل عدالت اجتماعی یا برابری درون نسلی مفهوم پایداری را وارد پژوهش ها و تحلیل ها در سطوح پایین تر ...

در طی قرن ها شهرهای فلات ایران در پیوندی عمیق و متقابل با شبکه ها و منابع آبی شکل گرفته، پایدار شده و توسعه یافته بودند. امروز بازخوانی پیوند و رابطه چندوجهی و چندعملکردی این زیرساخت ها با شهر و استخراج اصول حاکم بر آن ما را در بازتعریف رابطه تک بعدی حاکم بر شبکه های انتقال آب، به عنوان گونه ای از شبکه های زیرساختی مدرن، باکلان شهرهایمان یاری می کند.   یکی از پیشرفته ترین نمونه های پیوند همه جا...

از زمان انقلاب صنعتی، صنعت یکی از اصلی‌‌‌‌ترین عواملی بوده که موجبات دگرگونی در ساختار و سازمان فضایی و کالبدی سکونتگاه‌‌‌‌ها را فراهم آورده‌است. این پژوهش با استفاده از داده‌‌‌‌های اسنادی و پیمایشی، جنبه‌‌‌‌های تأثیرگذاری صنعت بر ساختار فضایی کالبدی شهر 56 هزار نفری باقرشهر را که در 4 کیلومتری جنوب شهر تهران واقع شده، مورد تحلیل قرار داده‌است. در تحقیق ضمن بهره‌‌‌‌گیری...