مقاله حاضر به بررسی «تحلیل گذرایی افعال زیرشمول فعل گفتن بر اساس نظریه پیش نمونه» می پردازد. تاکنون «گذرایی» از جنبه های مختلفی بررسی شده و یکی از موضوع های مطرح در مطالعات دستوریان و زبان شناسان بوده است.  یکی از دلایل اهمیت بررسی ساخت گذرا اینست که گذرایی در همه زبان ها وجود دارد و جزء جهانی های زبانی محسوب می شود.  هرچند در زبان فارسی این ساخت از دیدگاه های مختلفی بررسی شده است ولی با این وج...

در این مقاله ساخت فعلی خاصی در گویش هورامی (پاوه ای) مورد بررسی قرار می گیرد که در این جستار ساخت استمراری-تأکیدی نامیده می شود و از پیوند نحوی افعال مضارع اخباری، ماضی استمراری و ماضی ساده با مصدر سازندة این افعال تشکیل می شود. ‎‎‏‏‏بروز برخی تبعات نحوی مترتب بر تشکیل این ساخت ها را (نظیر عدم امکان حضور مفعول صریح به صورت گروه اسمی آشکار در ساخت های متعدی غیرکنایی و نیز استفاده از نظام واژه بس...

چامسکی[1] (1995) به پیروی از لارسن[2] (1988، 1990) تحلیل پوسته ای گروه فعلی[3] را در خصوص چگونگی اشتقاق نحوی ساخت های فعلی چند متممی مطرح کرده است. بر اساس این تحلیل، ترکیب سازه ای گروه فعلی از: (الف) گروه فعلی هسته ای درونی[4] با هسته فعل واژگانی[5] و (ب) گروه فعلی پوسته ای بیرونی[6] با هسته فعل سبک انتزاعی[7] و تعبیری سببی[8] یا عامل گری[9] تشکیل می شود. در این مقاله شیوه اشتقاق نحوی برخی از ...

ظرفیت کلیدی ترین مفهوم در دستور وابستگی است. از میان مقوله های واژگانی گوناگون، فعل ها دارای کلیدی ترین نقش در نحو و معنای جمله طبق دستور وابستگی هستند. فعل مرکزیت جمله را در دستور وابستگی بر عهده داشته و معنای اصلی جمله را در درون خود نهان می کند. در این مقاله با بررسی روش های مختلف استخراج بی ناظر ظرفیت فعل در زبان فارسی، مسائلی پیرامون یافتن فعل در متون زبانی و ابهامات موجود در شناخت ظرفیت ف...

این مقاله به توصیف ساختمان فعل در گویش کوه­شهری می­پردازد. منطقه­ی کوه­شهری شامل چند روستا است، که در جنوب شرق شهرستان منوجان واقع شده­است. این منطقه دارای سه گویش بنکی، تیابی و سرگرویی می­باشد که تفاوت بسیار اندکی با هم دارند.در این مقاله شناسه­های فعلی و جای قرار گرفتن آن­ها، ستاک یا ماده­ی فعل، صفت مفعولی و پیشوندهای فعلی در حوزه­ی ساختمان فعل بررسی شده­است؛ نتیجه بررسی­های به دست آمده نشان ...

ساخت موضوعـی بـه فهرست موضوع‌هـای یک محمـول اطلاق می‌شود. مثلاً، فعل «خورد» دو موضوع و فعل «داد» سه موضوع در ساخت موضوعی خود دارد. معمولاً ساخت موضوعی افعال پس از افزوده‌شدن یک وند اشتقاقی به آنها تغییر می‌کند، به‌گونه‌ای که ساخت موضوعی مشتق حاصله با ساخت موضوعی کلمۀ پایه متفاوت است. در مقالة حاضر، ساخت موضوعی مشتقات فعلی زبان فارسی و تأثیر وند افزایی بر ساخت موضوعی کلمة پایه را مطالعه می‌کنیم. چ...

گویش شناسی به عنوان یکی از شاخه های مهم علم زبان شناسی، امروزه توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. گویش سمنانی یکی از زبان های ایرانی است که بررسی آن می تواند نتایج نظری و عملی بسیاری در برداشته باشد. گویش سمنانی به علت قدمت و حضور نسبتاً بیشتر در متون علمی و تخصصی و زبان شناسی و ساختمان ویژه ی دستوری همواره توجه محققان را به خود معطوف کرده است. بررسی ساختار فعل در هر زبان و گویش می تواند کلید ...

 هدف:  امروزه وجود مشکل بازیابی فعل در افراد زبان­پریش ناروان اثبات شده­ است. بنابراین هدف مطالعه حاضر، بررسی تاثیر برنامه درمانی ACTION روی بازیابی افعال لازم و متعدی یک فرد فارسی زبان مبتلا به زبان‌پریشی ناروان است. گزارش موردی: این مطالعه گزارش موردی، شامل 4 بخش است: 1) ارزیابی­های قبل از درمان (آزمون زبان‌پریشی فارسی، آزمون نامیدن افعال و گفتار خودانگیخته) 2) خط­پایه 3) چه...

فعل، مرکز ثقل جمله است و از این جهت که در مبحث صرف به شکل مستقل می­ توان به فعل پرداخت، در صرف، بیش از مبحث نحو مورد تأکید است. در این پژوهش، به بررسی ساخت فعل ماضی در گویش گیکلی شرق گیلان (با محوریّت شهرستان­ های لاهیجان و سیاهکل) پرداخته می­ شود و  تلفّظ و شیوۀ گویش گویشوران این منطقه مورد توجّه است. هدف از انجام این پژوهش، شناخت و توصیف دقیق ساختار فعل ماضی در گویش گیلکی شرق گیلان است؛ لذا تلاش...

موضوع این رساله مقایسه ساختار دستوری کلیله و دمنه با انوار سهیلی است. که در آن، ساختار دستوری کلیله و دمنه و انوار سهیلی بررسی شده است. اختصاصات دستوری و سبک زبانی کلیله و دمنه از نظر تحقیق و پژوهش درخور توجه است و کتاب انوار سهیلی که تحریر دیگری از این اثر است از ویژگی های دستوری و زبانی مهمی برخوردار است. اهداف و کاربردهای این پایان نامه ترسیم خطوط اصلی دستوری و زبانی این دو اثر و استفاده از...