نگاهی به درست­نویسی نشانۀ نفی не در صفات زبان روسی در مقایسه با پیشوندهای نفی معادل آن در زبان فارسی   حسین غلامی[1] رضوان حسن زاده2 ویگن حسن زاده3 تاریخ دریافت: 20/11/90 تاریخ تصویب:9/7/91 چکیده نفی از جمله مقوله­های زبانی است که در همۀ زبان­ها وجود دارد و از دیرباز مورد توجه علومی چون فلسفه، منطق، روان­شناسی و زبان­شناسی بوده­است. تاکنون پژوهش­های متعددی پیرامون مسایل مربوط به این مقوله از زب...

یکی از مسائل مشکل و پیچیدهء زبان روسی، وجود جملات منفی است. ساخت این جملات با توجه به معانی مختلفشان. نه تنها برای افراد غیر اسلاو که برای سخنگویان ملت های اسلاو غیر روس نیز مشکل ساز و قابل بحث و بررسی است. گاهی اوقات با توجه به محل قرار گرفتن ادات نفی، دانشجویان دچار سر در گمی شده و چندین جملهء متفاوت روسی را توسط یک جملهء فارسی ترجمه کرده و جملهء به دست آمده را معادل آن ها می پندارند. در بعضی...

با حذف سطح ژرف‌ساخت از برنامۀ کمینه‌گرا و شکل‌گیری ساخت‌های نحوی از رهگذر فرایند ادغام، حضور بیش از یک عنصر نحوی ریشه در اشتقاق، میسر و در مواردی برای پیروی از شرط گسترش، الزامی شده است. یکی از پیامدهای مهم این انگارۀ نظری، امکان حرکت جانبی عناصر نحوی است که در آن، یک سازه می‌تواند از یک درخت نحوی به درخت مستقل دیگری حرکت کند. براین اساس و به پیروی از تحلیل هورنشتین و نونیس، پژوهش حاضر به بررسی...

گروهی تفاوت شعر یا نثر را در عنصر خیال و تخیل داشته اند، بی شک تشبیه، مهمترین عنصر خیالی در شعر است که صورت های دیگر خیال مانند استعاره، تشخیص، رمز و حتی کنایه نیز از آن ناشی می شود. این بررسی نشانگر آن است که شاعر در ارکان واجزای تشبیهات به چه عناصری بیشتر توجه کرده و این عناصر چه ارتباطی با محتوای اشعار وی دارند. بررسی و تحقیق در ساختار تشبیهات اشعار نادرپور نشان می دهد که بیش از 60 درصد از ت...

  یکی از ویژگی­های بارز نقد ادبی در قرن چهارم هجری، آمیختگی آن با علم بلاغت است. ابن طباطبا(332ق) به عنوان نماینده و پیشگام علم نقد در قرن چهارم، شعر را بر اساس بلاغت تشبیه، ارزیابی کرده است. لازمه شناختی درست از تحول و تطور علم نقد و بلاغت، بررسی دقیق دیدگاه­های پیشگامان علم نقد و بلاغت، چون ابن طباطبا است. این مقاله که با هدف تبیین و تحلیل دیدگاه­ ابن طباطبا در نقد تشبیه، بر اساس کتاب «عیار ا...

در مقاله حاضر، در چارچوب برنامه کمینه‌گرا و بر پایه نظریه گروه‌ فعلی لایه‌ای، جایگاه روساختی فعل اصلی را در زبان فارسی بررسی می‌کنیم.بدین منظور، نخست درباره ترتیب کلمه‌ها در این زبان و ساخت درونی گروه فعلی سخن می‌گوییم؛ سپس جایگاه هسته گروه زمان فارسی را بررسی می‌کنیم و بر اساس آموزه‌های نظری و شواهد تجربی، نشان می‌دهیم که در این زبان، زمان در شمار مقوله‌های گروهی هسته پایان قرار دارد؛ آن‌گاه ا...

  چکیده   متون خبری روزنامه ‌ ها عموماً سبکی روایی دارند و در‏قالب چند جمله یا پاراگراف، روی‏دادی را به ‌ صورت منسجم [1] شرح می ‌ دهند. عنوان ‌ های خبری هم به ‌ عنوان پاره ‌ گفتار‏هایی با ویژگی ‌ های خاص ساختاری، در انتشار اخبار و بیان روی‏داد‏ها نقشی بسیار مهم ایفا می ‌ کنند؛ حال آنکه معمولاً از الگوی جمله پیروی نمی‏کنند و دارای ویژگی انسجام هم نیستند. از ‌ آنجا که همۀ روابط دستوری سطح جمله به‏ل...

  یکی از ویژگی­های بارز نقد ادبی در قرن چهارم هجری، آمیختگی آن با علم بلاغت است. ابن طباطبا(332ق) به عنوان نماینده و پیشگام علم نقد در قرن چهارم، شعر را بر اساس بلاغت تشبیه، ارزیابی کرده است. لازمه شناختی درست از تحول و تطور علم نقد و بلاغت، بررسی دقیق دیدگاه­های پیشگامان علم نقد و بلاغت، چون ابن طباطبا است. این مقاله که با هدف تبیین و تحلیل دیدگاه­ ابن طباطبا در نقد تشبیه، بر اساس کتا...

یکی از مسائل مشکل و پیچیدهء زبان روسی، وجود جملات منفی است. ساخت این جملات با توجه به معانی مختلفشان. نه تنها برای افراد غیر اسلاو که برای سخنگویان ملت های اسلاو غیر روس نیز مشکل ساز و قابل بحث و بررسی است. گاهی اوقات با توجه به محل قرار گرفتن ادات نفی، دانشجویان دچار سر در گمی شده و چندین جملهء متفاوت روسی را توسط یک جملهء فارسی ترجمه کرده و جملهء به دست آمده را معادل آن ها می پندارند. در بعضی...

ساخت موضوعـی بـه فهرست موضوع هـای یک محمـول اطلاق می شود. مثلاً، فعل «خورد» دو موضوع و فعل «داد» سه موضوع در ساخت موضوعی خود دارد. معمولاً ساخت موضوعی افعال پس از افزوده شدن یک وند اشتقاقی به آنها تغییر می کند، به گونه ای که ساخت موضوعی مشتق حاصله با ساخت موضوعی کلمۀ پایه متفاوت است. در مقالة حاضر، ساخت موضوعی مشتقات فعلی زبان فارسی و تأثیر وند افزایی بر ساخت موضوعی کلمة پایه را مطالعه می کنیم. چ...