بیان مسئله: ربع رشیدی یا رشیدیه یک مجموعۀ معماری و بنا به آنچه در نزهت‌القلوب (740 ه.ق.) آمده است «شهرچه‌ای» فرهنگی و دانشگاهی در شمال شرقی تبریز و در کوه‌پایۀ سرخاب بوده است که در عهد ایلخان سلطان محمد خدابنده اولجایتو با همت و نظارت خواجه رشیدالدین فضل‌الله همدانی طراحی و ساخته شد. بر اساس وقف‌نامۀ ربع رشیدی، مجموعۀ معماری شهرچۀ ربع رشیدی دارای بناهای همگانی و عام‌المنفعۀ بسیاری بوده و گرمابه...

روستای کریک از توابع شهرستان دنا واقع در استان کهگیلویه و بویراحمد با مرکزیت یاسوج است، این روستا دارای اقلیم سرد و کوهستانی است که در شیب ملایم رشته کوه زاگرس قرار گرفته است. از جمله ویژگی های این روستا بافت متراکم و پلکانی است که به صورت طولی و در کنار رودخانه شکل گرفته است. از جمله عوامل مؤثر در شکل گیری معماری این روستا می توان به توپوگرافی زمین، اقتصاد حاصل از معیشت، عوامل اقلیمی و وضعیت ا...

درباب معماری مساجد صدر اسلام ایران تحقیقات بی‌شماری انجام شده است. در بیش‌تر این پژوهش‌ها، مساجد به‌صورت تک‌نگاری موردمطالعه قرار گرفته‌اند. در این بین، توجه محققان به ساختار فیزیکی و تحولات تاریخی سازه و تزئینات معطوف بوده است. این قالب کلیشه‌ای و تکراری در این کتاب، که خانم باربارا فینستر نوشته است، نیز رعایت شده است. هم‌چنین، در این کتاب به تحولات معماری مساجد اولیة ایران به‌تفصیل پرداخته شد...

هدف این مقاله، کنکاشی است تخصصی و ریزبینانه در باب تعریف مفهوم  و جایگاه واکاوی در معماری. این مفهوم از جهاتی مختلف شبیه به حوزه نقد می باشد و حتی در مواقعی ناخواسته و ناآگاهانه به جای آن استفاده می شود. بنابراین، این مقاله ابتدا به واژه شناسی مفهوم واکاوی و نقد پرداخته و سپس برای شناختی جامع تر، دستگاه نقد معماری وین اتو را که به هر دو حوزه نقد و واکاوی اهمیت می دهد، انتخاب و به لحاظ فکری و نظ...

یادمان گرایی، یکی از گرایش­های تأثیرگذار در معماری معاصر به شمار می­رود. معماری یادمانی نوعی از معماری است که آن را اوج طراحی معماری دانسته­اند. از سوی دیگر جریانات و گرایش­های معماری معاصر جهان، بیش از هر زمان دیگر بر روی مباحث معماری پایدار و معماری انرژی کارا، تمرکز کرده­اند. هدف اصلی این مقاله تحلیل نسبت دو مفهوم «یادمان گرایی» و «پایداری» در معماری معاصر ایران است. برای تحلیل این نسبت، پنج...

در جهان مدرن نیازهای سرمایشی و گرمایشی ساختمان­ها به واسطه پیشرفت­های تکنولوژیکی مرتفع شد. رفته رفته روش های بومی سازگار با طبیعت فراموش شدند و بناهایی وابسته به تکنولوژی، بدون توجّه به انسان محوری و همساز با طبیعت خلق شدند. در این میان، معماری سهم بسزایی در مخاطره انداختن محیط زیست بازی کرد و آگاهی به همین مسئله معماری پایدار را در مجموعه مباحث توسعه پایدار حائز اهمّیّت کرد.  با مطالعه و تعمق در ...

با نگاهی به معماری معاصر ایران و نسل های مختلف آن چنین بر می آید که نمونه های برتری در معماری این دوران وجود دارد که می توان بر اساس نوع مؤلفه های نقد معماری، آنها را به جریانی ویژه در معماری ایران و مستقل از رویکردهای معماری غرب،وابسته دانست. این پژوهش بر اساس روش مورد پژوهی، در پی آن است تا با تحلیل نشانه ها و جریانات فکری موجود در متن آثار معماران، به شناخت گرایش ها و رویکردهای نسل های معمار...

این پژوهش سعی بر آن دارد که ضمن معرفی اجمالی ساختار کالبدی قلعۀ روستای خورانق، اقدام به شناسایی رفتارهای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی ساکنان نماید و از این رهنمود به دنبال این پرسش است که آیا مفاهیم اجتماعی، رفتارهای فرهنگی و شرایط اقتصادی، در شکل گیری کالبدی قلعه مؤثر بوده است یا خیر و اگر مؤثر بوده در چه حد، شکل قلعه را تحت تأثیر خود قرار داده است؛ قلعه ای که علاوه بر قدمت زیادش، از معدود قلعه ه...

مسکن نهادی است که در راستای یک رشته مقاصد پیچیده به وجود آمده است، که این مقاصد با توجه به نیازهای بیشمار انسان پدید آمده است. اگر قرار باشد مسکن پاسخگو به نیازهای کاربر باشد، باید با توجه به متغیر بودن بعضی از نیازها، معماری مسکن هم خود را با نیاز های جدید و متغیر ،وفق دهد. این پاسخگویی به نیاز استفاده کنندگان و متغیر بودن این نیاز ها ، لزوم توجه به انعطاف پذیری در مسکن را افزایش می دهد. اما ب...

دنیای صنعتی نقش بسیاری بر شکل گیری زندگی انسان دارد. جهانی که ما در آن زندگی می کنیم، تاثیر فراوانی از صنعت گرفته است و در واقع می توان گفت: همه چیز براساس همین موقعیت شکل می گیرد. حضور انسان در دنیای صنعتی تأثیر بسیاری بر شکل زندگی های امروزی داشته، تا آن جا که زندگی های مختصر امروزی بسیار ساده و جمع و جور است. همچنین رشد بالای جمعیت، تورم و عدم استطاعت مالی افراد در تهیه مکانی برای زندگی بع...