سال‏های پس از انقلاب مشروطیت ایران یکی از دوره ‏ه ای اساسی تبیین و تطور اندیشه سیاسی شیعه به شمار می‏ آید که فرآیند تاریخی ادبیات شیعه را وارد مرحله جدیدی کرد و موجب شد تا دانشوران و متفکران دینی، کاوشی بنیادین، به منظور پاسخ گویی به شرایط جدید را آغاز نمایند؛ اما مهم ‏ترین کوشش در جهت پاسخ به بحران نظری و خلأ تئوریک موجود در عرصه حکومت را امام خمینی قدس‏ سره انجام داد. طرح نظریه ایجابی ایشان د...

به طور کلی، می‏توان گفت حضرت امام قدرت را ذاتا خیر و کمال می‏داند و قدرت سیاسی را، هم به لحاظ منشأ و خاستگاه و هم به لحاظ غایاتی که تحقق آن‏ها در گرو وجود قدرت است، ضرورتی همیشگی می‏داند. مهم‏ترین این غایت‏ها تهذیب نفوس و تأمین سعادت انسان‏هاست؛ اما در عمل، همواره انسان‏های غیر مهذب در رأس حکومت‏ها قرار گرفته‏اند که منشأ گسترش فساد در کل ساختار سیاسی و در مرحله بعدی در کل جامعه بوده‏اند.      ...

فهم ساختار قدرت سیاسی یکی از اساسی ترین مسائلی است که یک جامعه شناس سیاسی بدان نیازمند است. به طوری که بدون درک دقیق ویژگی های ساختار قدرت سیاسی و نحوه اعمال آن در هر دوره تاریخی، به تحلیل صحیح و کاملی از جوهر و رویدادهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی نمی توان دست یافت. حکومت پهلوی دوم و پیامدهای آن ازجمله رویدادهای مهمی است که درک درست آن درگرو فهم علمی از ویژگی ها، ماهیت ساختار سیاسی، وضعیت نخبگان...

این مقاله به دنبال تبیین نقش و میزان رابطۀ حکومت و فرهنگ در جمهوری اسلامی ایران است؛ مسئله ای راهبردی که بر نوع، کیفیت و جهت سیاست گذاری کلان فرهنگی کشور تأثیر اساسی می گذارد. بدین منظور با استفاده از روش مطالعات کتابخانه ای و پس از تبیین رابطۀ سیاست و فرهنگ، با تشریح دیدگاه مقام معظم رهبری به عنوان بالاترین سیاست گذار کشور به حل مسئلة رابطة حکومت و فرهنگ در جمهوری اسلامی ایران پرداخته و نقش و ...

طبق اصل حاکمیت قانون، قضات مکلف هستند طبق قانون حکم صادر کنند. اصل حاکمیت قانون بر برخی ارزشها مبتنی است: آزادی سیاسی، آزادی حقوقی، آزادی فردی و برابری. بنابراین، رعایت اصل حاکمیت قانون موجب تحقق آزادی در چهارچوب قانون می شود. شهروندان تنها تابع قانون هستند نه تابع اراده خودسرانه شخصی که قدرت را در اختیار دارد. اما در برخی پرونده ها حکم قانون مشخص نیست. در این پرونده ها سؤالی مهم به وجود می آید...

کردهای فیلی، گروهی از کردهای شیعه ایرانی‌تبار ساکن عراق هستند. این گروه قومی ـ مذهبی، در دوران حکومت بعث، به دلیل ایدئولوژی پان‌عربیسم و نفرتی که حکومت وقت عراق از کردها، تشیع و ایرانیان داشت، آنان را آزار، اذیت و شکنجه می‌کرد. اوج آزار و اذیت حکومت بعث در مورد کردهای فیلی در دهه‌های 70 و 80 میلادی صورت گرفت. در این دوران، حکومت عراق از آنان سلب تابعیت نمود، اموالشان را مصادره کرد، جوانانشان را...

م تاثیر فرهنگ سیاسیِ غیرمشارکتی در فروپاشی حکومت محمدرضاشاه مجید عباس‌زاده مرزبالی[1]- دکتر حسین رفیع[2] چکیده:                                                                              هدف این مقاله بررسی چگونگی تاثیر فرهنگ سیاسی غیرمشارکتی در فروپاشی حکومت محمدرضاشاه می‌باشد. مقاله حاضر بر این باور است که هرچند فرهنگ سیاسی در دوره پهلوی دوم تحت‌تاثیر عوامل متعددی شکل گرفته بود، اما واق...

نوشتار حاضر رویکردِ تفسیری بئاتریس فوربز منز، پژوهش‌گر دوران مغول ـ تیموری، را در کتاب قدرت، سیاست و مذهب در ایران عهد تیموری مورد نقد و نظر قرار می‌دهد. منز در این کتاب تاریخ عهد شاهرخ، به‌ویژه مناسبات جامعه و حکومت در این عصر، را با دیدگاه متفاوتی بررسی می‌‌کند و عرصۀ جدیدی را به روی مخاطب می‌گشاید. در این جهت، پس از معرفی مختصر فصول کتاب و جایگاه آن در عرصۀ پژوهشی عهد تیموری، نقد مبا...

چکیده حکومت تقریباً پنج‌سالۀ حضرت علی (ع)، نمونه‌ای ماندگار از نظام سیاسی اسلام و شیوۀ زمامداری مبتنی بر دین و عدالت و آزادی را به بشریت ارائه داد که می‌توان با بازکاوی بایسته و سنجیدۀ آن، رهیافت‌هایی مطلوب را برای مدیریت جامعه در دنیای کنونی به‌دست آورد و به‌کار بست. حکومت علوی بر مبانی و شاخصه‌های مهمی استوار بود که به‌رغم چالش‌های بسیار فراروی آن، هدف‌ها و مسئولیت‌های سترگی را نیز در آرمان خ...

در این مقاله هدف نشان دادن این مسأله است که چگونه تبیین‌های متفاوت از امر حکومت  و الزامات ناشی از آن در اندیشه‌های سیاسی به تفاوت‌های معناداری در اجزاء و ساختار حکومت و لوازم آن منجر می‌شود. این وضعیت برای اندیشه‌گرانی که در درون یک سنّت فکری مشخص اندیشه‌ورزی می‌کنند تابع  الزاماتی است که در  ساختارهای اندیشگی آن سنّت وجود دارد. به همین سیاق الزامات متفاوت در ساختارهای اندیشگی اهل سنّت و شیعه...