در زبان های مختلف تکواژ ریشه هسته مرکزی واژه را تشکیل می دهد. تکواژ ریشه مانند سایر تکواژها ‘ می تواند دارای معانی دستوری یا واژه ساز ی باشد. در زبان روسی اهمیت تکواژ ریشه از لحاظ معنی دستوری به مراتب از زبان فارسی غنی تر است. در زبان فارسی‘ اهمیت تکواژ ریشه از لحاظ واژه سازی بیشتر از زبان روسی است. تکواژ از لحاظ کاربرد به دو گروه وابسته و غیر وابسته(آزاد) تقسیم می گردد. تعداد تکواژ ریشه وابسته...

هنگامی که وام واژه ها از زبان مبدأ وارد زبان مقصد می شوند، معمولاً با نظام واجی زبان مقصد منطبق می شوند، به این پدیده، تطبیقِ وام واژی می گویند. به عبارت دیگر، وقتی زبانی واژه هایی را از زبان دیگر وام بگیرد، آواهای آن را دگرگون می سازد و آن ها را مطابق با آواهای زبان خودش در می آورد. پژوهش حاضر به بررسی "بومی سازی تغییرات واکه ای و ساختارهای هجاییِ وام واژه های انگلیسی در زبان فارسی بر مبنای نظری?...

در پژوهش حاضر، با تحلیل آماریِ ویژگی های واجیِ موجود در 54391 واژه فارسی، کوشیده ایم تا جنبه هایی از سازوکار نظام آوایی زبان فارسی را با زبان آمار بیان کنیم. جنبه های واجی-آماریِ موجود در واژگان (ذهنی) فارسی زبان ها، که در این تحقیق به آن پرداخته ایم، مواردی مانند الگوی تکیه واژه در زبان فارسی، هجا و تعداد هجا در واژه فارسی، واج آراییِ واژه های فارسی، بسامد طبقات طبیعی واجی در کل داده ها، بسامد طبق...

بلخ یکی از خاستگاه‌های ادبیات پارسی نو است. ازاین‌رو، در زبان پارسی نو، شماری از واژه‌ها از زبان بلخی وام گرفته شده‌‌اند. این واژه‌ها را می‌توان به دو دسته بخش کرد. دستۀ نخست واژه‌هایی که در آن‌ها d ایرانی باستان به l تبدیل شده‌‌اند و شمارشان بیش‌تر است؛ دستۀ دوم واژه‌هایی که این دگرگونی آوایی در آن‌ها صورت نگرفته ‌است.

قرائت واژه ساماندهی در زمینة مداخلات شهری دارای تفاسیر متفاوت و گاه متناقض است. از این رو کاربرد این واژه در عناوین طرح¬های شهری با برداشت¬های متفاوتی، در حوزه نظری و اجرایی همراه شده است. کاربرد وسیع واژه ساماندهی در عناوین طرح¬های شهری از یک سو و قلمداد شدن این واژه به عنوان واژه¬ای تخصصی از سوی دیگر، ضرورت تبیین قرائت صحیح از این واژه را مشخص می¬کند. در همین راستا مقاله حاضر حوزه واژگان، اصط...

برگرداندن «وادی» به واژه­های متفاوتی چون درّه، بیابان، منطقه، سرزمین و اخیرا مسیل و در بسیاری موارد ترجمه نکردن آن از سوی مترجمان بیانگر آن است که به­رغم طی­شدن سده­ها از ارتباط میان زبان فارسی و عربی، دلالت روشن و مشخصی برای وادی در زبان فارسی در اختیار نیست و مترجمان صرفا با تکیه بر شواهد و قراین متن یا تجارب پیشین خود، معنای وادی را استنباط می­کنند یا آن را به استنباط دیگران می­سپارند. این مق...

مقالۀ حاضر به بررسی شکسته شدن خوشه های همخوانیِ آغازین وام واژه های انگلیسی در زبان فارسی، که منجر به تغییر هجا می شود، می پردازد. داده های پژوهش از سه فرهنگ معتبر، انوری (1383)، مشیری (1371) و زمردیان (1384)، جمع آوری شده است. چارچوب این پژوهش نظریۀ بهینگی ـ یکی از رویکرد های محدودیت بنیاد ـ است که پرینس و اسمولنسکی در سال 1993 آن را در چارچوب مکتب زایشی مطرح کردند. در این پژوهش، در پی پاسخ به ...

-