کتاب «روض الجنان و روح الجنان فی تفسیر القرآن» یکی از برجسته ترین آثار تفسیری امامیه است که دارای رویکرد فقهی نیز می باشد. آرای مولف درباره ی مباحث مختلف فقهی غالباً به مناسبت پرداختن به آیات الاحکام در ذیل تفسیر آن ها بیان شده است. از میان ابواب فقهی مورد توجه در این تفسیر آنچه در پژوهش حاضر مورد بررسی قرار گرفته، مباحث مربوط به معاملات می باشد. گستره ی توجه فقهی مولف در این تفسیر در این باب،...

ماده 289 قانون مدنی ایران مقرر می دارد: «ابراء عبارت است از اینکه دائن از حق خود به اختیار صرف نظر کند». قانونگذار در این تعریف، به صراحت اشاره ای به ماهیت ابراء ندارد. از این رو، این شائبه تقویت می گردد که، آیا تهافت آرایی که در متون فقهی وجود دارد، مقنن را بر آن داشته تا با رعایت جانب احتیاط، خود را درگیر این اختلاف نظرها نکند و تبیین ماهیت ابراء را به آیندگان واگذار کند؟ هدف این نوشتار، بررس...

تعیین قیمت و سیاست قیمت گذاری مساله مهمی است که هم در متون فقهی و روایی و هم در علم اقتصاد مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. این مقاله با رویکرد میان رشته ای می کوشد از دو حوزه معرفتی فقه و اقتصاد و از افقی ویژه، قیمت گذاری دولت بر کالاها و خدمات را بررسی نماید. هدف اصلی مقاله اثبات عدم جواز قیمت گذاری حتی در شرایط احتکار و انحصار توسط دولت است. اما برای تکمیل بحث و دست یابی به شناخت جامعتر نسبت ب...

یکی از مهمترین احکام فقهی که همواره مورد تاکید و بحث مذاهب اسلامی اعم از امامیه واهل سنت بوده ،موضوع فقهی مسابقات و جوایز ورزشی و سلسله احکام شرعی مرتبط با آن بوده است. در حقیقت، با توجه به گستردگی موضوع مسابقات و نمود بارز آن در کشور های اسلامی ، همواره از دیر باز، در رابطه با برگزاری مسابقات، مقولاتی نظیر برد ، باخت ،نوع مسابقات ورزشی اعم از مسابقات فردی یا گروهی و نیز مشروعیت و جایز بودن پرد...

حقوق محیط زیست - در معنای مصطلح امروزین آن - محصول بحران های زیست محیطی بعد از جنگ جهانی دوم و همچنین جریانات منتقد مدرنیته می باشد. واکنش حقوقیِ که در ادامه سیر واکنش های علمی، اجتماعی و سیاسی سعی در حل و فصل تعارضات جدی حیات مدرن با محیط زیست دارد که از ابتدا ملتزم و مستخرج از ادبیات دینی ادیان بزرگ جهانی نبوده است و شاید به همین سبب به کاربردن تعبیری همچون حقوق محیط زیست اسلامی عجیب بنماید. م...

نظام شریعت اسلامی به عنوان یک سیستم ارزشی وحقوقی کامل با منابع پایدار کتاب و سنت و بهره مندی از عقل به عنوان رسول باطنی، سازگارترین نظام ارزشی با تغییرات و تحولات جهان است؛ به طوری که منطق به کار رفته در کتاب و سنت، منطقی چند ارزشی و پیوسته است. در این نظام ارزشی، گزاره‌های دینی درجه‌بندی و پیوسته، با متغیرهای زبانی بیان گشته است. این مقاله کوششی است در تبیین نظام ارزشی پیوسته و فازی، تا فرایند...

شکل می‌گیرند که در عمل در روابط اجتماعی، چهرة مصالح عمومی را به خود می‌گیرند. از گذشته‌ها اندیشمندان حقوقی در تلاش بودند تا با ایجاد سازوکاری از این مفاهیم (که قوام و دوام جوامع به آنها بستگی بسیار دارد و موجد نظم عمومی هستند) حفاظت کنند. حقوقدانان در بررسی قواعد و نهادهای حقوقی، مفهوم نظم عمومی را شناسایی کردند و آن را ضابطه‌ای برای تحدید ارادۀ افراد می‌دانند. با وجود این، عالمان حقوق درمورد م...