هر اثر نمایشی، هستی و بنیان خویش را بر پایه ی عناصری می نهد که شدت و ضعف هر یک از این عناصر– صرف نظر از تأثیر در مانایی و ماندگاری- اثر را در آمد و شدی هنری، میان داستان و نمایش شناور می سازند. این عناصر شامل شخصیّت، زمان و مکان، گفت وگو، طرح و... می شود. نیما یوشیج، در پی گذار از مولفه های سنت در شعر گذشته، عناصر نمایشی- داستانی را برای گسترش و وسعت بخشیدن به دامنه ی توصیفی شعر و جولان اندیشه ...

طرح یا پیرنگ یکی از عناصر پویا و زنجیره ای قصه ، نمایشنامه و شعر ( روایی) است . عناصر روایت وقتی پویایند که جزیس از پیرنگ روایت باشند . از میان عناصر گوناگون روایت بیرنگ اساسی ترین و با ثبات ترین عنصر آن است . هر سکانس و هر بخش روایت دارای بیرنگ است که خود شامل آغاز ، میانه و پایان است . در حقیقت ، یکی از دلایلی که روایت ها همواره خوشایند مردم بوده اند ، آراستگی و نظم و ترتیب درونی آن هاست . خ...

وصف ابزار برجسته‌سازی در متن ادبی و محرک عواطف و احساسات مخاطب است. از آغاز شعر فارسی تاکنون، شاعران این عنصر مهم را در همة قالب‌های شعری و منظومه‌های روایی به کار برده‌اند. روایت، شیوة ارائة رخداد یا رخدادهاست و در تحلیل روایت عوامل دخیل در روایت، زمان و اجزای روایت، بررسی می‌شود. در این پژوهش کارکردهای وصف در روایت باتکیه‌بر منظومة یوسف و زلیخای جامی تحلیل می‌شود. ابتدا وصف‌های موجود در منظوم...

انسی حاج شاعر لبنانی، از پرچمداران مدرنیسم ادبی و از بنیانگذاران شعر منثور در جهان عرب است. شعر او به نگارش خودکار، غلبة فضای گسست و رؤیا و چیرگی ساحت ذهن، ممتاز  است. انسی حاج خصوصاً در مراحل نخست شعری خود در فضایی سوررئالیستی سیر می‌کند، اما به دلیل تحول و التهابی که شعر منثور به پیشگامی او و شاعران هم­مشربی چون ادونیس در روند شعر عربی ایجاد کرد سبک­شناسی و زیبایی­شناسی شعر او چندان مورد توجه ...

"قصه شهر سنگستان" از مجموعه "از این اوستا"، چهارمین مجموعه شعر مهدى اخوان ثالث است. در این مقاله، این شعر-قصّه با هدف ارزیابى کارآیى و قابلیت الگوى ولادیمیر پراپ در تحلیل ریخت‏شناسانه آن بررسى شده است. در آغاز این مقاله، به موضوع روایت‏گرى در شعر نو فارسى پرداخته شده است؛ البته با نگاهى به اشعار روایى اخوان ثالث که بزرگ‏ترین شاعر قصه‏پرداز در شعر نو فارسى است. در ادامه، به جنبه اسطوره‏اى "قصه شه...

پژوهش حاضر به بررسی شعر خوان هشتم و آدمک مهدی اخوان ثالث اختصاص دارد و دو عنصر روایت و زمان بر اساس نظریات ژار زنت و دیگر روایت‌شناسان در این دو شعر، مورد بررسی قرار گرفته است و پنج مفهوم لحن یا صدا، حالت یا وجه، نظم و ترتیب، تداوم و بسامد در این دو شعر مطالعه و بررسی شده است. در حوزه‌ی راوی با یک راوی برون‌داستانی روبه‎رو هستیم که گاهی به صورت مستقیم و گاهی از طریق شخصیت‌های داستان، با نظریّات ...

خاقانی شروانی قصیده­سرای بزرگ سدۀ ششم هجری قمری، به میزانی بسیار از روایات شاهنامه و داستان­های اساطیری و پهلوانی در شعر خود بهره برده است. برخی شواهد نشان می­دهد که شاعر در شعر خود به داستان­هایی حماسی و پهلوانی از شاهنامه اشاره می­کند که مربوط به روایت فردوسی از شاهنامه نیستند و مشخّصاً در شاهنامۀ فردوسی وجود ندارند یا به گونه­ای دیگر روایت شده­اند. نگارندگانِ این سطور، این فرض را مطرح می­کنند ک...

 پرسش­های فلسفی از دیرباز و از روزگار رودکی و فردوسی تا دوره­ی معاصر در شعر فارسی دیده می­شود. با این حال، بارزترین جلوه­ی آن را در رباعیّات فیلسوف شاعر، خیّام نیشابوری می­توان دید. این پرسش­ها که همواره برای بشر مطرح بوده، غالباً درباره­ی فلسفه­ی آفرینش، حیات و مرگ است و این که انسان از کجا و برای چه آمده و به کجا خواهد رفت. در میان شاعران معاصر، تأمّلات خیّامی از جمله پرسش­های فلسفی، در شعر مهدی ا...

شعر معاصر، برای برقراری ارتباطی مؤثرتر با مخاطب و به منظور تقویت زمینه‌های انتقال بهتر معنا می‌کوشد از امکانات موجود در هنرهای جدید، بهره‌برداری کند. از جمله این امکانات، دستاوردها و امکانات هنر سینماست که به طور خاص در شعر فاطمه ناعوت مصری (1952- ) مورد توجه است. او بر آن است تا با بهره‌گیری از زبان تصویر و با توجه به اقبال مخاطبان امروزی به هنر سینما از تکنیک‌های موفق به کار گرفته شده در این ...