یکی از شاخص ترین رمان های فارسی، که بر اساس بوطیقای داستان نویسی پسامدرن خلق شده است، رمان آزاده خانم و نویسنده اش اثر رضا براهنی است. نویسنده در این رمان با بهره گیری از شگردهای پست مدرنیستی هم چون عدم انسجام، عدم قطعیّت، نفی زمان، روایت اسکیزوفرنیک، مرگ مؤلّف، چند صدایی، تناقض، پارودی، جذب خواننده با استفاده از شکل و... اثری تحوّل آفرین و تأثیرگذار در عرصه ی داستان نویسی ایران نوشته است. هدف برا...

همزمان با انقلاب مشروطه و رشد آگاهی¬های نوین حاصل از آن، زمینه برای ایجاد نگرش و نگارش واقع-گرا فراهم شد. هدف این پژوهش آن است که زمینه¬های شکل¬گیری و روند تکوین رمان رئالیستی فارسی را طی سال¬های 1300 تا 1332 بررسی کند. به این منظور، ابتدا زمینه¬های شکل¬گیری رمان رئالیستی فارسی در تعامل با روزنامه¬نگاری و سفرنامه¬نویسی بررسی شده است. سپس تکوین رمان رئالیستی در دو ساحت محتوا و تکنیک¬های داستانی،...

این مقاله، ترجمة گفتمان غیرمستقیم آزاد را در سه ترجمة فارسی رمان به سوی فانوس دریایی بررسی می کند. ابتدا از گفتمان روایی و انواع آن و بعد از گفتمان غیرمستقیم آزاد و مباحث نظری مربوط به آن از جمله ویژگی های زبان شناختی و تأثیرات و کارکردهای آن موجزوار سخن به میان می آید. سپس، به ترجمة گفتمان غیرمستقیم آزاد در سه ترجمة رمان به سوی فانوس دریایی اشاره شده و شاخص های زبان شناختی مهم آن از قبیل ضمایر...

آثار فارسی عبدالرّئوف فطرت بخارایی (1886-1938م) در ماوراءالنّهر از نخستین نمونه های نظم و نثر نوین فارسیِ تاجیکی در این منطقه است. مناظرۀ مدرّس بخارایی با یک نفر فرنگی در هندوستان دربارۀ مکاتب جدیده، معروف به مناظره (استانبول، 1328ق/1910م)، علاوه بر آنکه نخستین اثر منثور و روایی این نویسنده و شاعر ماوراءالنّهری است، اوّلین اثر مستقلِّ نوشته شده به زبان فارسی در ادبیّات نوینِ فارسیِ تاجیکی در این منطقه نیز...

نخستین بندهای یک رمان یا هر اثر ادبی دیگر ، از جمله جایگاه های کلیدی متن است . آستانه قطعی ورود خواننده به دنیای تخیل و گذرگاهی بین سکوت و گفتار برای نویسنده است . منتقدان فرانسوی برای اشاره به این بخش ازاثر ، واژه incipit را به کار می برند و از دیدگاه های گوناگون به مطالعه آن می پردازند . مقاله حاضر ، پس از نگاهی کوتاه به تحول این کلمه و پیشنهاد معادلی فارسی برای آن ، اهمیت ویژه « نخستین بخش م...

مطالعه ی حاضر در صدد بررسی مفهوم حذف و مقایسه ی میزان و نحوه ی به کارگیری آن در متون نوشتاری فارسی و انگلیسی است که توسط نویسندگان فارسی و انگلیسی نوشته شده اند. بدین منظور یک رمان فارسی و یک رمان انگلیسی انتخاب شدند و به دقت مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. برای روشن شدن تفاوتهای احتمالی، آزمونهای خی دو انجام شد. تحلیل انجام شده نشان داد که تفاوتهای آماری معناداری میان متون نوشتاری فارسی و انگل...

زبان و ادبیات فارسی از دیرباز مانند دیگر زبان­های اسلامی در کنش مستقیم با قرآن کریم بوده و آثار انبوهی با محوریت قرآن کریم به زبان فارسی به رشته تحریر در آمده است. در قرن اخیر، همزمان با پیشرفت ادبیات غرب، ادبیات فارسی نیز متحول شده و در حوزه ادبیات داستانی ظهور قالب­هایی چون داستان کوتاه و رمان را شاهد بوده­ایم. براین اساس، بسیاری از نویسندگان حوزه ادبیات داستانی به فراخور حال و استعداد خویش س...

عنصر حادثه یکی از مهم¬ترین عناصر داستان در میزان تأثیر¬گذاری و جذب مخاطب و نیز به عنوان عنصر سازنده و پیش-برنده پیرنگ داستان، موضوعی است که جز در متون ادبی، در پژوهش¬های جدید به صورت مستقل بدان پرداخته نشده است. به عبارت دیگر، این عنصر به عنوان یکی از ریشه¬ای¬ترین عناصر داستان در ساخت و حرکت پیرنگ، شش عنصر از قبیل: گره-افکنی، کشمکش، تعلیق و هول و ولا، بحران، نقطه اوج و گره¬گشایی را در خود ضمیمه...

اغلب رمان های بررسی شده در رساله مذکور،واقع گرا بوده اند که فضای غمگین،نگاه انتقادی و پایان بندی بسته داشته اند.اکثر قهرمان ها نیز شخصیت های ایستا،منفعل درونگرا و باور پذیر بوده اند . درمجموع رمان فارسی در محتوا با رمان غربی متفاوت است.

عناصر داستانی در واقع ابزاری هستند که به کمک آنها می‌توان از طرح واحد داستان هایی بسیار متفاوت خلق کرد. مریم ریاحی از نویسندگان معاصر، زندگی ادبی و هنری‌اش را از سال 1385 با رمان داستانی همخونه آغاز کرد. این رمان تا آن تاریخ از نظر طرح داستان و مضمون، رمانی خاص و جدید بود. سبک نویسندگی داستان، قلمی زنانه را که در القاء حس صمیمیت و برانگیختن هم‌ذات‌پنداری در مخاطب بسیار موفق است، بیان می‌کند. نو...